Page 144 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

144 [ KÖY SEYİRLİK OYUNLARI / ORTA OYUNU / MEDDAHLIK ]
18 Methedici taklitler yaparak hoş öyküler 20 Elinde bastonu ve omzunda mendiliyle sahneye
anlatan kişilere meddah denmiştir. Med- çıkan Sururi Efendi ilk olarak tekerleme söyler:
I Haak dostum Haak!
dahlık geleneği okullarda çeşitli eğitim Sühansaz-ı gülistan-ı nezâket
kurumlarında verilen eğitimlerle sürdürül-
II Nihal-i gonca-ı bag-ı zarafet
müştür. Bu türde anlatma ve gösterme Söyledikçe sergüşezti, verir bezme letafet
III Dinle imdi bende-i acizden bir hoş hidâyet
faaliyetleri oldukça ön plandadır. Meddahın
taklit yeteneğine ve dil becerisine ihtiyacı İdeyim mecliste bir kıssa beyân
IV Kıssâdan hisse ala ârif olan
vardır. Modern anlamda perde, sahne, dekor, İsim isme, kisib kisbe, semt semte benzer
EDİTÖR YAYINEVİ
kostüm ve kişiler bulunmaz. Geçmiş zaman söylenir, yalan gerçek vakit geçer
V
Parçada sözü edilen Sururi Efendi için
Yukarıda verilen numaralanmış ifadeler- aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
den hangisinde bir bilgi yanlışı söz ko-
nusudur? A) Hayali B) Meddah C) Âşık
A) I B) II C) III D) IV E) V D) Kuklacı E) Şair

21 Orta oyunu ile meddahlığın karşılaştırıl-
dığı bilgilerin hangisi yanlıştır?

Orta oyunu Meddah
Çok kişi tarafın- Tek kişi tarafından
A)
19 dan oynanır. oynanır.

I. Tekerlemeler ve kalıplaşmış ifadeler Orta oyununda Mendil ve sopa
B) aksesuarlara az olmak üzere iki
II. Taklit yer verilir. aksesuarı vardır.
III. Oyuncuların rol yapma yeteneği Usta - çırak ilişkisi Usta - çırak ilişkisi
IV. Müzikle iç içelik C) yoktur. vardır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangileri Mukaddime, muha-
orta oyununun özellikleri arasında gös- D) Herhangi bir bö- vere ve fasıl bölüm-
terilebilir? lümden oluşmaz. lerinden oluşur.

A) I ve II B) II ve III Etrafı seyircilerle Meddah sanatını icra
C) II, III ve IV D) I, II ve III E) çevrili bir alanda ederken sandalye
oynanır. üzerinde oturur.
E) I, II, III ve IV

Bitiş: Pişekâr ile Kavuklu, kendi aralarında kısa bir konuşma söyleşmeli, taklitli, kişileştirmeli bölümler yerleştirdiği için te-
yaptıktan sonra “Her ne kadar sürç-i lisan ettikse affola” diyerek melinde hikâye anlatma olan bu tür, dramatik türlerle benzerlik
bir sonraki oyunun adını ve yerini belirtirler ve oyun sona erer. göstermektedir.
Meddahlık Türk halk zekâsının ve halkın olayları karikatürize etme gücünün
Bir kişinin bir olayı veya hikâyeyi seyirci önünde hareket ve büyük sanatlarından biri olan meddahlık, yüzyıllar boyunca us-
taklitlerle canlandırması sanatına meddahlık, bu sanatı sergile- ta-çırak ilişkisine bağlı kalınarak devam ettirilmiş ve Türk halkı
yenlere de meddah denir. Meddah; anlatı bölümlerinin arasına arasında büyük ilgi görmüştür.