Page 66 - 10. Sınıf Coğrafya Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 66

66                                [TOPRAK OLUŞUMU VE TOPRAK TİPLERİ]
         7  Zonal topraklar, iklim ve bitki örtüsü özelliklerine göre biçimlenmiştir. Yeryüzünde geniş yer
            kaplayan  toprak  tipleridir.  Zonal  topraklar  sıcaklık  ve  yağış  koşullarına  göre  farklı  gruplara
            ayrılmaktadır.


                                                           II


                                                 III

        EDİTÖR YAYINEVİ
                                        I




            Buna göre yukarıda numaralarla gösterilen yerlerde aşağıdaki toprak türlerinden han-
            gisi görülür?

                            I                 II               III
            A)            Laterit           Step           Çernezyom
            B)            Laterit          Tundra             Çöl
            C)         Terra - Rossa       Tundra          Çernezyom
            D)       Kahverengi orman      Tundra             Çöl
            E)       Kahverengi orman      Podzol             Çöl




         8               Kent          Gündüz         Gece           Yağış

                           I            23°C           19°C         2000 mm
                          II            15°C           8°C          1500 mm
                          III           17°C           7°C          1000 mm
                          IV            13°C           1°C          700 mm
                          V             5°C           -10°C         300 mm


              Yukarıdaki tabloda numaralı kentlerin sıcaklık değerleri ve yağış miktarları verilmiştir.
            Buna göre kaç numaralı alanda toprak oluşumu daha kolay olur?

            A) I          B) II         C) III          D) IV          E) V

         Nem ve yağışın fazla olduğu bölgelerde kimyasal çözünmeler   Bu katmanlara horizon denir. Taşınmış (alüvyal, moren gibi) top-
         de fazla olmaktadır.                    raklarda horizonlaşma görülmez.
         Biyolojik  Çözünme: Bitki köklerinin büyümesi, o alanda bulu-  Toprağın en üst katmanına A horizonu denir. Bu katmanda ay-
         nan  taşların  çatlak  kısımlarını  genişletir.  Genişleyen  çatlaklar   rışma ve çözünme olayları sonucunda toprak oluşum sürecini
         ufalanmalara  neden  olur.  Bu  durum  biyolojik  çözülme  olarak   tamamlamıştır.
         isimlendirilir.                         Bu kat mikroorganizmaların, böcek ve bitkilerin aktif olarak yer
         TOPRAĞIN OLUŞUMU VE KATMANLARI          aldığı katmandır. A horizonundaki tuz, kireç ve kil gibi sularda
         Toprak Horizonları: Ana kayayı bir örtü gibi kaplayan topraklar   çözünebilen maddeler, yağmur suları ile alt katmanlara taşınır.
         farklı kalınlıkta, farklı özelliklere sahip katmanlardan oluşur.
   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71