Page 74 - 10. SINIF TÜRK DİLLİ VE EDEBİYATI FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

4. Ünite: Destan / Efsane
Türk Edebiyatnda Destan ve Efsane KAZANIM TEST 2

6. Çok eski çağlardan beri söylenegelen, kaynağı ve ilk 8. Filinta teğmenler, babacan yüzbaşılar
söyleyeni belli olmadığı hâlde yüzyıllar boyunca halkın Çocukları uzaklarda doğmuş büyümüş
benimseyerek sonraki kuşaklara aktardığı; genellikle Kadınlarının gözleri kapılarda
olağanüstü olayları, kişileri ve konuları işleyen kurmaca Yorgun, bıyıklı binbaşılar.
öykülere “efsane” denilmektedir.
Trablusgarp derken Balkan Savaşı,
Buna göre aşağıdak�lerden hang�s� efsanen�n özel- Son siperleri açılmış Ankara’da.
l�kler� arasında değerlend�r�lemez?
Yukarıda ver�len d�zelerle �lg�l� olarak;
A) Efsaneler, dilden dile anlatılagelmiş çok eski hikâye-
lerdir. I. Ulusal ögeler hakimdir.
B) Anonim halk edebiyatı ürünleridir. II. Yapay bir destandan alınmış olabilir.
C) Manzum metinlerdir. III. Ele alınan olayın tarihi gerçekliği söz konusudur.
D) Konuları bir kişi, bir olay ya da bir yerle ilgili olabilir. yargılarından hang�ler�ne ulaşılab�l�r?
E) Hayal ürünü olmalarına rağmen halk tarafından be-
nimsenmiş ve sonraki kuşaklara aktarılmıştır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

7. İnsanın tek atası, gözünü ilk açınca
9. Kastamonu daha Türkler tarafından fethedilmeden önce
Güneşin aydınlığı, her tarafa saçınca buranın kralının, Moni adında çok güzel bir kızı varmış.
Bu ilk insan Ak Oğlan, ta içten hislenmişmiş Bu kız Türklerden bir askere aşık olmuş ve Türk askeri
Ağaca yanaşarak şöyle seslenmişmiş ondan kalelerinin anahtarını istemiş. Çünkü Türkler Kas-
“Varlığım, neyim varsa, hep seninle dolmuştur tamonu’yu almak istiyorlarmış ve kaleninin anahtarını
Dünyadaki varlıklar, hepsi senden doğmuştur aldıklarında da hemen kaleye girip kaleyi fethedecekler-
miş. Prenses Türk askerine o kadar aşık olmuş ki kalenin
Ama öyle yalnızım, o kadar yalnız bilsen anahtarını kaleden Türk askerine atmış ve orası hemen
Bari bana benzeyen, bir de eş kadın versen yeşermiş. Babası Türk askerlerine anahtarı atanın Moni
Sana sığınıyorum, kut’unu esirgeme olduğunu duyunca o kadar kızmış ki onu kaleden dereye
Ümit ver bana anne, beni yalnız besleme!” atıvermiş. Kral Moni’yi dereye atarken “Kastın neydi
Bu sözler üzerine yapraklar yeşillenmiş Monii!” diye bağırmış ve buradan yola çıkılarak şehrin
adı “Kastınmoni” olmuş. Bu ad zaman geçtikçe Kasten-
Bir su ile kaplanıp üzerleri nemlenmiş moni, Kastamoni ve sonra şimdiki adıyla Kastamonu
Ağacın tam kökünden, bir yarık yarılınca olmuş.
Bu yarıktan ağaca bir delik açılınca Bu parçadan hareketle efsanelerle �lg�l� aşağıdak�ler-
Bir kadın çıkıvermiş, ağacın deliğinden den hang�s� söylenemez?
Ağacın kökündeymiş, aşağısı belinden A) Halkın hayal gücünün ve anlamlandırma ihtiyacının
Bundan başka annesi, ona demiş kutlu ol ürünüdür.
Saadetle dolup taş, hayatta hep mutlu ol
B) Anlatılanlar gerçeğe uygundur, olağanüstülüklere yer
Yakut Türkler�ne a�t b�r destandan alınan bu metn�n verilmez.
teması aşağıdak�lerden hang�s�d�r? C) Kaynağı oldukça eskilere dayanır.

A) Göç B) Yaratılış C) Tabiat D) Kısa ve yalın halk ürünleridir.
D) Savaş E) Kıtlık E) Belirli bir üslup ve biçim özelliği yoktur.

MARKAJ YAYINLARI 73
Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat