Page 58 - 10. SINIF TÜRK DİLLİ VE EDEBİYATI FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI
P. 58

3. Ünite: iir
          Halk iiri (Âk Tarz Halk iiri)                                         KAZANIM TEST  8

          8.  Gel’e beyler cengi harbi çalınsun                 12. 17. yüzyılın önemli saz şairlerindendir. Çukurova, Toros-
             Çamlıbel askeri ayrı bölünsün                         lar  yöresindeki  göçebe  Türkmen  obalarında  yaşadığı
             Gece gündüz zarbı meydan kurulsun                     sanılmaktadır. Şiirlerinin asıl teması aşk ve doğa üze-
             Yiğidi doğuran ana bin yaşa                           rine kuruludur. Düşüncelerini ahenkli, içten ve özgün bir
                                                                   şir yapısı içinde anlatmıştır. Divan şiirinden etkilenme-
             Yukarıdak� ş��r�n konusuna göre türü aşağıdak�ler-    miş ve Türk âşık edebiyatına yepyeni bir söyleyiş biçimi
             den hang�s�d�r?                                       getirmiştir.  Söylediği  koşmalar,  semailer,  varsağılarla
             A) Güzelleme       B) Koçaklama       C) Varsağı      kendisinden sonra gelen birçok şairi etkilemiştir. “İndim,
                        D) Taşlama          E) Ağıt                seyran ettim Frengistan’ı / İlleri var, bizim ile benzemez
                                                                   / Levin tutmuş goncaları, açılmış / Gülleri var, bizim güle
                                                                   benzemez”  dörtlüğü,  koşma  türünde  ön  plana  çıkmış
                                                                   dizelerinden bazılarını örneklendirmektedir.
                                                                   Bu parçada sözü ed�len sanatçı aşağıdak�lerden han-
          9.  Aşağıdak�ler�n hang�s�nde aynı konuyu �şleyen ş��r   g�s�d�r?
             türler� b�rl�kte ver�lm�şt�r?
                                                                   A)  Dadaloğlu
             A)  Koçaklama - Mersiye
                                                                   B)  Köroğlu
             B)  Hicviye - Taşlama
             C)  Güzelleme - Şathiye                               C)  Âşık Veysel
             D)  Sav - Methiye                                     D)  Âşık Ömer
                                                                   E)  Karacaoğlan
             E)  Varsağı - Nefes






          10. Aşağıda ver�lenlerden hang�s� aşıklık gelenekler�n-
             den b�r� değ�ld�r?
             A)  Saz çalma                                      13.         Bir kişi ya da kurumu
                                                                    I                               a     Ağıt
             B)  Mahlas alma                                                eleştiren koşmalardır.
             C)  Rüya sonrası âşık olma
             D)  Usta-çırak ilişkisi                                II    Aşk, hasret, ayrılık, doğa   b  Güzelleme
                                                                           sevgisi gibi lirik konuları
             E)  Halk hekimliği                                              işleyen koşmalardır.


                                                                             Coşkun, yiğitçe bir
                                                                    III                             c    Taşlama
                                                                         üslupla yazılan koşmalardır.
          11.  Manav oldum elma armut tez çürür                              Bir kimsenin ölümü
             Cambaz oldum ip üstünde kim yürür                      IV    üzerine duyulan üzüntüyü   d  Koçaklama
             Kasap oldum her gün gözüm kan görür                            yansıtan koşmalardır.
             Yüreğim bayıldı kana bakarken
             Bu dörtlükle �lg�l� aşağıdak�lerden hang�s� söylene-  Buna göre numaralandırılmış açıklama ve kavramla-
             mez?                                                  rın doğru b�r şek�lde eşleşt�r�lm�ş hâl� aşağıdak�ler-
                                                                   den hang�s�d�r?
             A)  11’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
                                                                   A)  I - d, II - a, III - b, IV - c
             B)  Halk şiiri nazım şekillerini örneklendirmektedir.
                                                                   B)  I - b, II - c, III - a, IV - d
             C)  Düz kafiye örgüsü kullanılmıştır.                 C)  I - c, II - b, III - d, IV - a
             D)  Varsak Türklerine özgü bir şiir türüdür.          D)  I - a, II - b, III - c, IV - d

             E)  Yalın bir dil kullanılmıştır.                     E)  I - c, II - d, III - b, IV - a

                                                                  Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      57
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63