Page 76 - 10. SINIF FAVORİ COĞRAFYA DEFTERİM
P. 76
ÖZETİN ÖZETİ Ünite 1: Doğal Sistemler
Q Ormanları oluşturan ağaçlar geniş yapraklılar ve iğne yapraklılar olmak üzere iki gruba ayrılır.
Q İğne yapraklı ağaçlar yıl boyunca yeşil kalırlar. Bu gruba giren ağaç topluluklarının başlıcaları; sarıçam, kızılçam, karaçam,
sedir, ladin, fıstık çamı, ardıç ve köknardır.
Q Yaprakları ilkbaharda yeşeren, sonbaharda dökülen ağaçlardan oluşan ormanlara geniş yapraklı ormanlar denir.
Q Meşe, gürgen, kayın, kestane, kavak, söğüt, ıhlamur ve kızılağaç geniş yapraklı ormanların karışık hâlde bulunduğu ormanlar-
dır. Bunlara karışık yapraklı ormanlar denir.
Q Ülkemizin ormanları; iklim, yer şekilleri, toprak ve su isteklerine göre çeşitli ağaçlardan oluşur.
Q İç kesimlerde ormanların kapladığı alan azdır. İç Anadolu'daki ormanlar daha çok dağlık kesimlerde bulunmaktadır.
Türkiye'de Çalı Formasyonu
Maki
Q Akdeniz Bölgesi'nde kızılçam ormanlarının tahrip edilmesi sonucu oluşan bitki örtüsüdür.
Q Ülkemizde yaygın olan türleri; sandal, kocayemiş, keçi boynuzu, zakkum, defne, mersin, zeytin, sakız, menengiç, lavanta,
kekik, akçakesme, tesbih ve pırnal meşesidir. Her zaman yeşil kalan sert yapraklı, kısa boylu bodur ağaçlardır.
Q Yaprakları kurak geçen yaz aylarında su kaybını azaltmak için küçük, kalın, sert ve dikensizdir.
Q Başta Akdeniz olmak üzere, Ege ve Güney Marmara'nın kıyı kesimlerinde makiler yaygındır.
Q Deniz seviyesinden itibaren başlayıp Akdeniz'de 1000 metre, Ege'de 600 metre, Marmara'da ise 300 metreye kadar çıkar.
Garig
Q Akdeniz ve Güney Ege kıyılarında makilerin tahrip edildiği alanlarda ortaya çıkan çalı topluluklarıdır. Laden, adaçayı, funda,
lavanta, kermez meşesi, yasemin ve katran ardıçı başlıcalarıdır.
Psödomaki (Yalancı Maki)
Q Karadeniz kıyılarında ormanların tahrip edilmesi sonucu oluşan çalılardır. Kızılcık, böğürtlen ve üvez başlıcalarıdır.
Türkiye'de Ot Formasyonu
Bozkır (Step)
Q Kurak ve karasal iklim koşullarının yaşandığı ve yıllık yağış miktarının 300 - 400 mm'nin altında olduğu Tuz Gölü ve çevresi,
Güneydoğu Anadolu ve yer yer Doğu Anadolu'da en yaygın olan bitki topluluğudur.
Q İlkbahar yağışlarıyla yeşeren ve yaz kuraklığı sonucunda hemen sararan ot topluluklarıdır. Çeşitleri arasında; yavşan otu,
sığır kuyruğu, üzerlik, gelincik, çayır üçgülü, çoban yastığı, sütleğen ve peygamber çiçeği vardır.
Antropojen Bozkır
Q Ülkemizde yaz yağışı alan yerlerde ve yükseltisi fazla olan alanlarda görülür.
Q Ormanların insan eliyle tahrip edilmesi sonucu oluşan bozkırlardır. Trakya, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da yaygındır.
Çayır
Q Alpin çayırları ya da dağ çayırları da denir. Orman üst sınırından başlayan bitki örtüsüdür.
Q Kuzey Anadolu, Toroslar, Doğu Anadolu'da özellikle Erzurum - Kars çevresinde yaygındır.
Q Yumak, mine, kardelen, tarla sarmaşığı ve yıldız başlıcalarıdır.
MARKAJ YAYINLARI
76 Markaj Yayınları / 10.Sınıf Coğrafya