Page 75 - 10. SINIF FAVORİ COĞRAFYA DEFTERİM
P. 75

Ünite 1: Doğal Sistemler                                                     ÖZETİN ÖZETİ


                                               Bitkilerin Yetişme Koşulları




                                                                        Toprak
                    İklim               Yeryüzü Şekilleri                                   Biyolojik Faktörler
                                                               Topraklar; kalınlık, geçirgenlik,
           Bitkilerin fizyolojik görünü-  Sıcaklık ve yağışın değişme-  renk ve mineral yönünden   İnsan, bitki örtüsü üzerinde
           münü ve yeryüzüne dağılışını   sine neden olan yükselti,   farklı özelliklere sahiptir.   etkili olan biyolojik faktör-
           etkileyen temel unsurlardır.   dağların uzanışı ve bakı   Bitkilerin yaşamı açısından   lerin başında gelir. Savaşlar,
            İklim elemanlarından olan   gibi faktörler bitki tür ve   toprağın dokusunun sık veya   orman alanlarının yerleşmeye
            sıcaklığın ve yağışın doğal   toplulukların dağılışını etkiler.               açılması, yakacak elde etme,
                                                                gevşek; yapısının da kalkerli,
          bitki örtüsünün oluşmasındaki   Belirli bir yükseklikten sonra   killi veya kumlu olmasının önemi   gibi sebeplerden dolayı bitki
                 rolü büyüktür.        bitki yetişememektedir.                             örtüsü zarar görmektedir.
                                                                       büyüktür.



                                             Türkİye'nİn Bİtkİ Örtüsü


          Q   Yaklaşık 12.000 bitki türü ile Avrupa kıtasının tamamında görülen bitki türlerine yakın bir çeşitliliğe sahip olan ülkemiz bu
             özelliğiyle zengin bitki çeşitliliğine sahip olan nadir ülkelerden biridir. Bu duruma neden olan faktörlerden bazıları şunlardır:
             5  İklim tiplerinin çeşitli olması                   5  Orta Kuşak'ta bulunması
             5  Yer şekillerinin kısa mesafelerde değişmesi       5  III.  jeolojik  zamanda  iklim  değişikliğinden  etkilenmesi-
             5  Yükseltinin fazla olması                            dir.




           Endemik Bitki                                         Relikt (Kalıntı) Bitki

          Q   Dünya'da  sadece  belirli  bir  bölgede  yetişebilen  bitkilere   Q   Geçmiş  jeolojik  zamanlardaki  iklim  şartlarında  oluşmuş,
             denir.  Ülkemizdeki  bitkilerin  yaklaşık  üçte  biri  endemik   uygun  ortam  bulunarak  günümüzde  de  varlığını  koruyan
             olup en fazla çeşitlilik Toros Dağları'nda bulunmaktadır.   bitkilere relikt (kalıntı) bitkiler denir.

          Q   Ülkemizdeki başlıca endemik bitki türlerinden bazıları şun-  Q   Karadeniz'in  geniş  yapraklı  ormanlarının  en  önemli  üyesi
             lardır:
                                                                   olan  kayın  ağacının  Toros  Dağları'nın  kuytu  ve  nemli
             5  Sığla  Ağacı  (Fethiye  -  Köyceğiz  Çevresi),  Kasnak   yamaçlarında  relikt  bir  ağaç  olarak  görülmesini  örnek
                Meşesi  (Kasnak  Meşesi),  Datça  Hurması  (Datça  ve   verebiliriz.
                Teke  Yarımadaları),  Kazdağı  Göknarı  (Kazdağı),  Ist-  Q   Artvin - Yusufeli ılık geçtiği için menengiç, katran ve koca
                ranca Meşesi (Zonguldak-Yenice), İspir Meşesi (Kasta-  yemiş yetişmektedir.
                monu ve Yozgat Çevresi), Sevgi Çiçeği (Ankara), Anzer
                Çayı  (Rize),  Nemrut  Soğanı  (Adıyaman),  Kardelen   Q   Eğrelti otu, ıhlamur, kestane, köknar, fındık ve karaçam
                (Doğu Anadolu)                                     relikt bitkilere örnektir.



                                               Türkiye'de Bitki Toplulukları

          Türkiye'de Orman Formasyonu:

          Q   Ülkemizin yaklaşık %27,6'sı ormanlarla kaplıdır.
          Q   Ormanların dağılışı, üzerinde nemlilik ve yağışın etkisi vardır.
          Q   Antalya, Kastamonu, Muğla ve Mersin orman alanı en fazla olan illerdir.


                                                                            Markaj Yayınları / 10. Sınıf Coğrafya
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      75
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80