Page 9 - tyt-agresif-turkce
P. 9

SÖZCÜKTE VE SÖZ GRUPLARINDA ANLAM                                                      7

            5  Stephen Hawking, ''Evrenin merkezine gitmeyin   7  İnsanların çoğu kaybetmekten korktuğu için, ----
                                                                     I   korkuyor. Sevilmekten korkuyor, kendisini sevil-
               yanarsınız.'' diyor çünkü orası enerjinin en yoğun
                                                                                      II   meye layık görmediği için. Düşünmekten korkuyor
               olduğu yerdir. Bunu meyvenin çekirdeğine ben-  ,---- getireceği için. Konuşmaktan korkuyor, ----
                                                                        III   korktuğu için. Duygularını ifade etmekten korku-
               zetelim. Kur’an evrenin dışına çıkamazsınız der   yor, reddedilmekten korktuğu için. Yaşlanmaktan
                               IV                             korkuyor, gençliğin kıymetini bilmediği için. Unu-
               çünkü orası kabuk kısmıdır ve evrenin enerjisinin   tulmaktan korkuyor, dünyaya iyi bir şey vermediği
                                       V
                        EDİTÖR YAYINEVİ
               yoğun olduğu yerdir, tıpkı bir meyvenin kabuğunun   için. Ve ölmekten korkuyor aslında ---- bilmediği
               içine göre daha sert olması gibi…              için.
                                                              Bu parçada boş bırakılan yerlere sırası ile aşa-
               Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi ger-  ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
               çek anlamının dışında kullanılmıştır?
                                                              A)  sevmekten  -  sorumluluk  -  eleştirilmekten  -
               A) I          B) II          C) III          D) IV          E) V
                                                                 yaşamayı
                                                              B)  ayrılmaktan - zorluk - cezalandırılmaktan - hayatı

                                                              C)  kavuşmaktan - sıkıntı - yenilmekten - cehennemi
                                                              D)  konuşmaya - ceza - yalancı çıkmaktan - cenneti
                                                              E)  aşık olmaya - tepki - beladan - sevabını


            6
               Avrupa’da Alhazen’in uzattığı bayrağı ilk alan kişi
               Johannes Kepler oldu. Bugün daha çok gezegenle-
               rin güneşin etrafında dönme yasalarını keşfetmesiyle
                                         I
               (devinim kanunlarını ortaya çıkarmasıyla) tanı-
               nır; 1571-1630 yılları arasında yaşamıştır
                                               II
               (hayatını sürdürmüştür). 17. yüzyılın başlarında   8  Dîvan şiirinin önemli bir özelliği, şiirde çok anlam-
               Kepler, Alhazen'in "Opticae thesaurus"taki açıkla-  lılığın ve anlam çeşitliliğinin aranmasıdır. Zira bu
               malarından yola çıkıp (hareket edip) insan gözünü                                    I
                          III                                 gibi anlam çağrışımları eski şiirin can damarını ve
               iğne deliği fotoğraf makinesi gibi tanımladı ( açıkladı).        II
                                          IV                  asıl hedefini oluşturan en önemli besleyici kaynak-
               Işığın gözbebeğinden girdiğini ve gözün arkasındaki   larıdır. Divan şairleri işte bu gelenek içinde bu tür
               bölge olan retinada dış dünyanın bir resmini oluş-  anlam çeşitliliği kazanmış kavramları kullanmak-
               turduğunu söyledi. Resim retinada ters olacağına   tan çekinmemişlerdir. Çünkü kelimelerin gerçek,
               göre nasıl olup da bizim dünyayı "doğru şekilde düz"   mecazi ve tasavvufî anlamlarını kullanarak şiirin
               gördüğümüz muammasına (bilmecesine) yüzyıllar                          III
                             V                                anlam katmanlarını çoğaltmak da bir tür hüner gös-
               boyunca cevap bulunamadı. René Descartes ölü   terisiydi. Dîvan şairleri; özellikle zahit veya sofu
               bir öküzün gözünü alıp arkasını şeffaf hale geti-                                                       IV               V
               rene kadar kazıdıktan sonra retinada oluşan resme   diye anılan, ikiyüzlü olduğu iddia edilen tiplerle
               bakarak gerçekten ters çevrildiğini ispatlamıştı.   uğraştığı için şiirlerinde birkaç farklı anlama gelen
                                                              kelimeleri tekrar etmektedirler.
               Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi-       Bu parçada altı çizili sözlerden hangisi parça-
               sinin anlamı parantez ( ) içinde verilen açıkla-  nın yazılış amacı olan divan şiirinin sözcükleri
               mayla uyuşmamaktadır?                          arasında olamaz?
               A) I          B) II         C) III          D) IV           E) V  A) I   B) II   C) III   D) IV   E) V
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14