Page 20 - AGS Türkiye Coğrafyası Tamamı Çözümlü Soru Bankası Ultra Serisi

ÇÖZÜMLER
14. Çözüm 21. Çözüm 6. Çözüm
Orta Kızılırmak Bölümü: İç Anadolu Bölgesi’nin orta kıs- Göç sonucunda nüfusu hızla artan şehirlerde plansız Bazı illerde ekonomik imkânsızlıkların yetersizliğinden
mını oluşturur. Hasan Dağı, Melendiz ve Erciyes sönmüş yeni yerleşme alanları oluşmaktadır. Haliyle bu alanlara dolayı erkek nüfus, çalışma amacıyla bulunduğu yeri terk
volkanik dağların bulunduğu bölümde volkanların çev- belediye, sağlık, altyapı, ulaşım, eğitim vb. hizmetlerin ederek göç etmek zorunda kalır. Bu durumun yaşandığı
resindeki verimli topraklar genelde sık nüfuslanmıştır. ulaştırılması konusunda ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. yerlerde kadın nüfusun erkek nüfusundan daha fazla
Doğru cevap C seçeneğidir. Tarımda makineleşme bu sorunlardan biri değildir. Ancak olduğu görülür. İzmir, Bursa, İstanbul ve Adana gibi illerde
tarımda makineleşmeye bağlı olarak iş gücüne duyulan iş imkânının fazla olmasına bağlı olarak erkek nüfus fazla
15. Çözüm ihtiyaç azalacağı için göç yaşanmaktadır. Doğru cevap iken, Rize’de iş imkânlarının az olmasına bağlı olarak
Anadolu’nun geçmişten günümüze yerleşme için tercih A seçeneğidir. erkek nüfus göç ettiği için kadın nüfus daha fazladır.
DATA YAYINLARI
edilmesinde etkili olan faktörler şunlardır: 22. Çözüm Doğru cevap D seçeneğidir.
• İklim koşullarının ve yer şekillerinini elverişli olması
• Tarıma elverişli arazilerin bulunması Devletler arası yapılan anlaşma gereği ülke vatandaşla- 7. Çözüm
rının karşılıklı olarak yer değiştirmesine mübadele göçü
• Önemli bir jeopolitik konuma sahip olması denir. Bu göçü diğerlerinden farklı kılan en önemli özellik Türkiye’de akarsu boyları ve delta ovaları verimli toprakla-
• Üç tarafının denizlerle çevrili olması zorunlu olmasıdır. 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan rın ve su kaynaklarının bulunmasına bağlı olarak nüfusun
• Önemli ticaret yolları üzerinde bulunması arasında gerçekleştirilen nüfus mübadelesi bu göçlerin yoğun olduğu yerlerdir. Ana yolların kavşakları ulaşımın
Ancak bitki örtüsünün çeşitli olmasının Anadolu’nun geç- en tipik örneğidir. Doğru cevap D seçeneğidir. gelişmiş olmasına bağlı olarak nüfusun yoğun olduğu yer-
mişten günümüze yerleşme için tercih edilmesinde etkisi lerden biridir. Ancak karstik araziler eriyebilir kayaçların
diğerlerine oranla daha azdır. Doğru cevap D seçeneğidir. TEST 3 yaygın olması ve engebeli yer şekillerinden dolayı seyrek
nüfuslu alanlardandır. Dağlık alanlar ise yükselti ve enge-
1. Çözüm
16. Çözüm Türkiye’de nüfusun dağılışını etkileyen faktörlerin başında benin fazla olmasına bağlı olarak nüfusun seyrek olduğu
Bir yerin nüfus yoğunluğu, o yerin nüfusunun yüz ölçü- iklim gelmektedir. Sıcaklık koşulları elverişli olan ve yağış yerlerdendir. Doğru cevap E seçeneğidir.
müne bölünmesi ile bulunur. Buna göre A, B ve C kentle- alan yerler Türkiye’nin sık nüfuslu alanlarını oluşturmak-
rinin nüfus yoğunlukları oranına bakılarak nüfus miktarı tadır. 8. Çözüm
hakkında yorumda bulunulamaz. Çünkü yoğunluk tek • Türkiye’de nüfus dağılışını etkileyen bir diğer etmen de Plansız kentleşme, toplumda mutsuzluğa, çevre ve
başına nüfus miktarını göstermez. Doğru cevap E seçe- yer şekilleridir. görüntü kirliliğine, tarihsel, kültürel ve doğal değerlerin
neğidir.
Yükseltisi fazla olan yerler, yerleşmeye elverişli değildir. tahribine ve yok olmasına, verim kaybına, hizmetlerin
Çünkü yükselti, sıcaklığın düşmesine neden olmakta ve aksamasına, hava kirliliğine, trafik ve çevre sorunla-
17. Çözüm ekonomik etkinlikleri güçleştirmektedir. Engebeli alanlar rına, sanayi kuruluşlarının kent içinde kalmasına neden
İç göç: Bir ülkenin kendi sınırları içerisinde belirli bir böl- yerleşmeyi zorlaştırdığı için seyrek nüfusludur. Nüfusu- olmaktadır. Ancak hizmet sektöründe çalışan nüfusun
geden başka bir bölgeye gerçekleştirilen göç hareketidir. muzun önemli bir kısmı engebenin az olduğu yerlerde artmasına veya azalmasına etki etmez. Doğru cevap D
İç göçün sonuçları şunlardır: toplanmıştır. seçeneğidir.
• Ülkede dengesiz bir nüfus dağılışı gerçekleşir. • Günümüzde nüfus dağılışına etkili olan en önemli beşeri
• Çarpık, düzensiz kentleşme görülür. etmen ise sanayileşme ve ulaşımdır. Nüfusumuzun
• Sanayi tesisleri kent içinde kalır. önemli bir kısmı sanayi merkezlerinde ve ulaşım faali- 9. Çözüm
• Belediye hizmetleri zaman içinde aksama yaşar. yetlerinin gelişmiş olduğu alanlarda toplanmıştır. Mevsimlik göçlere tarımsal faaliyetler amacıyla Çukuro-
• Eğitim ve sağlık hizmetleri şehirlerde yetersiz kalır. Doğru cevap C seçeneğidir. va’ya pamuk hasadına, Ordu ve Giresun’a fındık, Niğde ve
• Yatırımlar dengesiz dağılır. Afyon’a patates, Rize’ye çay toplamaya, Akdeniz ve Ege
• Tarım alanları ekilmez ve boş kalır. Buna bağlı olarak da 2. Çözüm kıyılarında turizm sektörüne yönelik tesislerde ve inşaat
tarımsal üretim azalır. İç göçler, ülke sınırları içerisinde yapılan göçleri kapsa- sektöründe çalışmak için büyükşehirlere giden işciler
Doğru cevap D seçeneğidir. maktadır. Türkiye’de göçler; kırsal kesimden büyük kent- örnek verilebilir. Ancak Sivas mevsimlik göç alan yerler-
lere, iç kesimlerden kıyılara, doğudan batıya, yükseltinin den biri değildir. Doğru cevap D seçeneğidir.
fazla olduğu yerlerden az olduğu yerlere ve doğal nüfus
18. Çözüm
Köyaltı yerleşmeleri; yıl boyuna konaklama süresine artış hızının fazla olduğu yerlerden az olduğu yerlere 10. Çözüm
devamlı veya geçici yerleşmeler şeklinde sınıflandırılır. Bu doğru yapılmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir. Ülkemizde dağlık ve engebeli, tarım alanlarının sınırlı ve
yerleşmelerin bir kısmı devamlı (mahalle, divan, mezra, 3. Çözüm ulaşımın zorlaştığı yerlerde nüfus seyrektir. Buna göre
çiftlik) bir kısmı ise geçici (yayla, kom, oba, ağıl, dam, bağ Günümüzde genellikle sanayinin geliştiği bölgelerde nüfu- Hakkari ilinde yükselti ve engebenin fazla olmasına bağlı
evi) yerleşmelerdir. Buna göre seçeneklerde yer alan ağıl sun yoğunlaştığı görülür. Bu durumun ortaya çıkmasında olarak nüfus yoğunluğu daha azdır. Doğru cevap E seçe-
yerleşmesi geçici olarak kullanılmaktadır. Doğru cevap sanayi sektöründe iş gücüne duyulan ihtiyacın fazla ve bu neğidir.
D seçeneğidir.
alanlarda yaşam standartlarının en üst seviyede olması
etkili olmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir. 11. Çözüm
19. Çözüm Kırsal yerleşmelerde konut yapımında;
Bölgelerin yüz ölçümleri ile nüfus miktarı paralellik göster- 4. Çözüm • Akdeniz Bölgesi (I) ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde taş,
mez. Eğer öyle olmuş olsaydı yüz ölçümü en büyük olan Türkiye’de gelişmişlik seviyesinin yükselmesi ve sağlık • İç Anadolu Bölgesi (II) ve Güneydoğu Anadolu Bölge-
Doğu Anadolu Bölgesi’nin nüfus miktarı en fazla olması sektöründeki gelişmelere bağlı olarak ölümler azalmıştır. si’nde toprak (kerpiç),
gerekirdi. Ancak nüfus miktarı en az olan bölgemizdir. Bu nedenle yaşlı nüfus oranı giderek azalmaz. Aksine • Karadeniz Bölgesi’nde (III) ahşap malzeme kullanılır.
Doğru cevap E seçeneğidir. giderek artar. Doğru cevap A seçeneğidir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
20. Çözüm 5. Çözüm
Gecekondu ile ilgili olarak C seçeneğinde yer alan “Büyük Kars, Siirt, Gümüşhane ve Bayburt illerinde gelişmişlik 12. Çözüm
kentlerin beli bir bölgesinde yoğunlaştığı için altyapı hiz- seviyesinin az olmasına bağlı olarak buralar Türkiye’nin Nüfus sayımları; erkek - kadın nüfusu belirlemek, nüfus
metlerinin buralara ulaştırılması kolay olmaktadır.” ifadesi en fazla göç veren illerindendir. Buna göre bu illerin göç artış hızını belirlemek, kırsal - kentsel nüfusu belirlemek,
yanlıştır. Çünkü gecekondular yerel yönetimler arasında vermesinde; tarım alanlarının miras yoluyla paylaşılması, nüfusun bölgelere göre dağılımını belirlemek, nüfusun
kaynak ve zaman israfına yol açarlar. Yoksullar kentin işsizlik oranının artması, tarımdan elde edilen gelirin azal- yaşlara göre dağılımını belirlemek, aritmetik nüfus yoğun-
kenarlarında genellikle kamuya ait arazilerde yaşarlar ması ve nüfusun hızla artması etkili olmuştur. Ancak eği- luğunu belirlemek ve çalışan nüfusu belirlemek için yapı-
ve kentsel hizmetleri yeterince alamazlar. Doğru cevap tim ve sağlık koşullarının iyileşmesi bu illerin göç verme- lır. Ancak nüfus sayımlarıyla turizm gelirleri tespit edile-
C seçeneğidir. mesi için alınan bir önlemdir. Doğru cevap E seçeneğidir. mez. Doğru cevap B seçeneğidir.

229