Page 37 - 9-sinif-cografya-odn
P. 37
BEŞERİ SİSTEMLER 135
G. TÜRKİYE’DE İDARİ FONKSİYONLARINA GÖRE YERLEŞMELER
TÜRKİYE’DE YERLEŞMELERİN SINIFLANDIRILMASI
Yerleşmeler sahip oldukları özellikler bakımından birbirinden farklıdır. Turizm, ulaşım,
ticaret ve maden gibi fonksiyonel özellikler bakımından yerleşmeler farklı olabilir. Bazı
yerleşmelerin birden çok fonksiyonu vardır. Bunlardan biri de yerleşmelerin sahip olduğu
idari fonksiyonlardır.
KÖY YÖNETSEL ALANI
EDİTÖR YAYINEVİ
B Köy, ilçe merkezindeki kaymakama bağlı seçimle iş başına gelen muhtar ve ihtiyar
heyeti tarafından yönetilir.
B Köyün sınırları içinde birden fazla muhtarın bulunduğu yerleşme merkez, diğer yerleş-
meler köy merkezine bağlı mahalle kabul edilir.
BELDE YÖNETSEL ALANI
B Belde belediyeleri il ya da ilçe merkezi olmayan ancak belediye örgütlü yerleşmelerdir.
B Belediyeler nüfus özellikleri bakımından köy, kasaba ve şehir özelliği gösterebilirler.
Belediyeler kendi sınırları içinde ulaşım ve altyapı gibi çeşitli hizmetleri yerine geti-
rirler.
İLÇE YÖNETSEL ALANI
B İl yönetiminin altında yer alan ilçeler kaymakamlar tarafından yönetilir. İlçelerin sınırları
kendisine bağlı köy ve kasaba gibi yerleşmeleri kapsayan mülki idari alandır.
B İlçelerin sınırları içinde belediye yönetimi de görev yapar. Büyükşehir belediyesi olma-
yan ilçe belediyesinin hizmet alanı etrafındaki köylerin sınırlarına kadardır.
BÜYÜKŞEHİR OLMAYAN İL YÖNETSEL ALANI
B İl sınırları içinde birden fazla ilçe bulundurur. Mülki idare açısından birinci kademedeki
yönetsel bölgedir. Vali tarafından yönetilir.
B Valiliğin bulunduğu yerleşme ilin yönetim merkezidir. İl merkezlerinde belediye teşki-
latı da görev yapmaktadır.
BÜYÜKŞEHİRLER İL YÖNETSEL ALANI
B Büyükşehirler de diğer iller gibi valiler tarafından yönetilir. Nüfusu 750.000’in üzerinde-
ki iller büyükşehir olarak verilmiştir.
B 1 Ocak 2017 itibariyle ülkemizde 30 büyükşehir bulunmaktadır.
B Büyükşehir alanında sunulan hizmetler tek merkezden yürütülmektedir. Bu sayede
hizmetlerde etkinlik, koordinasyon, daha az kaynak ve daha çok hizmet sunulması
öngörülmüştür.
B Büyükşehirlerde merkeze bağlı ilçelerin yanında merkez yerleşmeler de birden fazla
ilçeye ayrılmıştır ve her ilçenin kaymakamı ayrıdır. Büyükşehir belediye teşkilatının
yetki alanı ilin bütün sınırlarını kapsamaktadır.
