Page 21 - 9-sinif-cografya-odn

DOĞAL SİSTEMLER 57
ÇİZGİ ÖLÇEĞİN KESİR ÖLÇEĞE ÇEVRİLMESİ
Çizgi ölçeğin boyu haritadaki uzunluğu verir. Çizgi ölçek üzerindeki tüm bölümlerin topla-

mı gerçekteki uzunluğu ifade eder.

Çizgi Ölçeğin Harita Uzunluğu
Ölçek =
Çizgi Ölçeğin Gerçek Uzunluğu

EDİTÖR YAYINEVİ
Örnek

10 0 10 20 30 40 km

Yukarıdaki çizgi ölçeğin harita uzunluğu 5 cm’dir. Buna göre, kesir ölçek olarak değeri
nedir?

Çözüm

Çizgi ölçeğin en sağındaki sayı ile varsa 0 (sıfırın) solundaki sayı toplanır, toplam
uzunluğa bölünür.

Gerçek Uzunluk 10 + 40 = 50
10 0 10 20 30 40 km

1 cm
Haritadaki Uzunluk = 5 km
H. U. = 5 cm
G. U. = 50 km Ölçek = H. U. = 5 cm = 5 = 1.
Ölçek = ? G. U. 50 km 5.000.000 1.000.000

NOT
Gerçek alan, bir yeri olduğu gibi çizmektir. İzdüşümsel alanda her taraf dümdüz kabul
edilir. Dağlık ve engebeli yerlerde gerçek alan ile izdüşümsel olan arasındaki fark
artar. Ülkemizde en fazla fark Doğu Anadolu’dadır.

HARİTA ÇEŞİTLERİ
Haritalar, çeşitli özelliklere göre gruplandırılır. En yaygın gruplandırma, ölçeklerine ve kul-
lanım alanlarına göre yapılır.