Page 19 - 9-sinif-cografya-odn
P. 19
DOĞAL SİSTEMLER 51
❍ 21 Mart ilkbahar, 23 Eylül sonbahar başlangıcıdır.
❍ 21 Haziran’da en uzun gündüz yaşanır.
❍ Bu tarihten sonra gündüzler kısalmaya başlar. 21 Aralık en uzun gecedir.
❍ Haziran, temmuz ve ağustos yaz ayları; aralık, ocak ve şubat kış aylarıdır.
❍ 21 Haziran’da kuzeye gittikçe gündüz süresi uzar.
❍ Güney ve ara yönlerden esen rüzgârlar sıcaklığı arttırır.
❍ Gölge yönü her zaman kuzey ve ara yönlerine düşer. (Dönence dışında olduğundan
EDİTÖR YAYINEVİ
gölge yönü sabittir, dönence arasında olsaydı gölge yönü değişirdi.)
❍ Güneye bakan yamaçlar daha sıcaktır. (Bakı etkisi)Çizgisel hız kuzeye gittikçe azalır.
2. Türkiye, Orta Kuşak’ta yer alır. Buna bağlı olarak; yılda 4 mevsim yaşanır. Cephe yağış-
ları görülür. Batı rüzgârlarının etkisi altındadır.
NOT
Yukarıdaki maddeler Orta Kuşak’ta yer alan bütün ülkeler için geçerlidir.
3. En kuzeyimiz (42° K - Sinop) ile en güneyimiz (36°K - Hatay) arasında 6 enlem farktan
dolayı 666 km kuşuçumu mesafe vardır.
4. Türkiye, dönenceler dışında yer aldığından Güneş ışınlarını dik açı ile alamaz. Bundan
dolayı gölge boyu sıfır olmaz.
5. En doğumuz (45°D - Iğdır) ile en batımız (26°D - Çanakkale) arasında 19 boylam farktan
dolayı 76 dk zaman farkı vardır.
6. 2 ve 3. saat dilimleri arasında yer alır. 2016 yılından bu yana 3. saat dilimini (45°D - Iğdır
- ileri saat uygulaması) kullanmaktayız.
TÜRKİYE’NİN GÖRECELİ (ÖZEL) KONUMU
1. Aynı anda dört mevsim yaşanır.
2. Üç tarafı denizlerle çevrilidir.
NOT
Yılda 4 mevsimin görülmesi matematik, aynı anda 4 mevsim yaşanması özel konumdur.
3. Yer şekilleri çeşitlilik gösterir.
4. İklim çeşitliliği görülür.
5. Batıdan doğuya gittikçe yükselti artar.
6. Iğdır’da pamuk, Rize’de turunçgiller yetiştirilir.
7. Önemli boğazlara sahiptir.
8. Yer altı kaynakları bakımından zengindir.
9. İki kıta arasında yer alır.
NOT
Türkiye’de kış mevsiminde enleme ters düşme olayları daha çok yaşanır.