Page 11 - 9_tum_dersler_beceri_temelli
P. 11
PARÇADA ANLAM Kazanım Soruları Beceri Temelli Yeni Nesil Sorular test 05 13
1. Edebiyatın malzemesinin dil olduğu bilinmek- 3. Canım insanoğlu savaş günlerinde, açlık gün- 5. Dil, insanın en temel gereksinimlerin-
tedir. Ancak edebiyatta dil nasıl kullanılır? Ede- lerinde bile düşlerini unutmuyor; bilgisini ar- den biri olan iletişimi sağlar. Dilin söze
biyat dili ile günlük dil arasında ne tür bir ilişki tırmaya, düşünce alanını büyütmeye çalışıyor. dönüşebilmesi, onun doğal bir biçimde
vardır? Bu sorular pek çok defa sorulmuştur. Böyle düşler arkasından koşacağımıza biz öğrenilmesini zorunlu kılar. Dile yatkın-
Bazen bu sorulara farklı cevaplar verildiği hâlde oturalım da şu toprağımızı bezemeye bakalım lık, genetik bir özellik olmasına karşın,
bazı ortak sonuçlara da ulaşılmıştır. Edebiyat ve mı diyeceksiniz? Ah, ne iyi olur ama ne yapa- gerçekleşmesi kültürel bir süreci, daha
lım ki öyle demek bir yorgunluk gösterir; yarın
gerçeklik ilişkisi epey tartışılmıştır. Edebiyatta ise yorgun insanların değil, rahatlarına kıya- doğrusu bir öğrenme sürecini gerektirir.
gerçeklik izlenimi de dil yoluyla sağlanmaktadır. bilenlerindir. İşte dil bilimi, insana özgü dil yetisiyle,
Ayrıca edebiyat metnini diğer metinlerden farklı Bu paragraftan çıkarılabilecek en kapsamlı bu yetinin farklılaşmasından kaynakla-
yapan yanlar da vardır. Bu farklılık da büyük öl- yargı aşağıdakilerden hangisidir? nan dilleri, bunların zaman içinde uğra-
çüde dilin kullanımında yatmaktadır. A) İyi bir gelecek elde etme hakkı, yorgun in- dıkları değişimleri ve işleyiş biçimlerini
Bu metin aşağıdakilerden hangisi ile ilgili ya- sanlarındır. inceleyen bir bilim dalıdır.
zılmış olabilir? B) Geçmiş, düşünen ve bilgi sınırını genişlet- Bu parçada dille ilgili olarak;
A) Edebiyat ve dil ilişkisi mek için çaba gösterenlerindir. I. İnsanlar arası ilişkilerde rolünün ol-
B) Dilin işlevleri C) Bilgisini arttırmayan, düşüncelerini büyüt- duğuna
meyen insanların düşleri gerçekleşmez.
C) Edebiyat ve gerçeklik ilişkisi EDİTÖR YAYINEVİ II. Gelişiminin neye bağlı olduğuna
D) Düşünce üretmeyen yorgun insanlar, sade-
D) Edebiyat dili ve günlük dil karşılaştırması Editör Yayınevi ce toprağı bezemeyi düşünebilir. Editör Yayınevi III. Söze dökülmesinde neye gereksinim
E) Edebiyat ve diğer sanatlar arasındaki benzer- E) Savaş ve açlık günlerinde düş kurmak, kişi- duyulduğuna
likler yi başarıya ulaştırır. IV. Bilim olarak dilin, hangi konuları ele al-
4. dığına
I. Onları kendi istediğim yere koyarsam isyan
2. I. II. Dünya Savaşı bittiği gün, III. Dünya Sava- ederler. V. Değişmesi güç bir kurallar dizgesi
şı’na hazırlıklar başladı. II. Yerini beğenmeyen sözcükler, bazen cüm- oluşturduğuna
II. Yarına güven diye de bir şey kalmadı. lelerimin anlamını değiştirir, okuyucumla numaralı yargılardan hangilerine de-
III. Yarının ne olacağı kestirilemeyince gününü aramı açarlar. ğinilmiştir?
gün etmek, bir ilke oluverdi. III. Bazen de cümlemin anlamını bozarak beni
cezalandırırlar.
IV. 1939’da çocukluk çağında bulunanlar, böyle IV. Ben ise onları cümlede, nereye isterlerse A) I ve II B) II ve V C) III ve IV
bir hava içinde büyüdüler. oraya koyarım. D) I, II ve V E) I, II, III ve IV
V. Bugün III. Dünya Savaşı söz konusu değil, an- V. Bazı yazarlar, sözcükleri cümlede kendi uy-
cak insanların yaşam ilkeleri hâlen değişmedi. gun gördükleri yerlere koyarlar.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden bir Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün
paragraf oluşturulmak istense hangisi dışa- oluşturacak biçimde sıralandığında hangi-
rıda kalır? si baştan dördüncü olur?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V