Page 24 - Eğitim Bilimleri Tek Kitap Konu Anlatımı

BÖLÜM 1
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYE GİRİŞ BÖLÜM 1

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME İŞLEMİNİN EĞİTİM AÇISINDAN İŞLEVLERİ

z Eğitim programının etkililiği hakkında dönüt sağlar.
z Uygulanan eğitimin hedefleri gerçekleştirip gerçekleştirmediğini anlamamızı sağlar.

z Eğitim sisteminin açık / işlevsel kalmasını sağlar.
z Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyleri belirlenir.
z Öğretmenin kullandığı yöntemin etkililiği hakkında dönüt sağlar.
z Gelecekteki öğrenme süreçlerini planlamaya veri sağlanır.

z Öğrencinin kendini tanımasını sağlar. Öğrenme güçlükleri belirlenir.
z Öğrenciye davranışını nasıl değiştireceği ve nasıl geliştireceği hakkında bilgi verir.
z Öğretimin ve öğretim materyallerinin etkililiği belirlenir.

z Öğrenci hakkında verilecek karara dayanak olur.
z Öğrencilerin gelişimleri izlenir ve dönüt sağlanır.
z Öğretmenin kendi öğretiminin ne derece etkili olduğunu anlamasına yardımcı olur.

z Sağlıklı bir rehberlik için öğrencilerin güçlü ve zayıf yönleri ortaya çıkarılır.
z Öğrencilerin motivasyonunu arttırır.
z Öğretim programlarının yeterliliği belirlenir.

TEMEL KAVRAMLAR

Ölçme

z Bireylerin ya da nesnelerin belli bir özelliğe göre gözlemlenip, gözlem sonuçlarının sayı veya sembollerle ifade edilmesidir.
z Ölçme kaliteli bir betimleme işlemidir. Ölçme işleminin temelinde “fark” kavramı vardır.
z Ölçülen bireyler ya da nesneler ölçülen özellik açısından birbirinden farklı olmasaydı, ölçme yapmanın gereği olmazdı.
Örnek: Ece coğrafya dersinden 80 puan aldı. Doruk’un boyu 150 cm’dir. Mustafa branşında en iyi öğretmendir.
Ölçme Türleri

a. Doğrudan Ölçme b. Dolaylı Ölçme c. Türetilmiş Ölçme
z Bir özelliğin ölçme aracı ile arasına z Ölçülecek özelliğin doğrudan göz- z En az iki değişken arasındaki ilişki-

başka değişken girmeden ölçülme- lemlenemeyip, özelliğin göstergesi ye bağlı olarak yapılan ölçmelerdir.
sidir. Uzunluk metre çubuğu ile ölçü- olan başka değişkenlere bakılarak z Belli aritmetik işlemler sonucunda
lür. Uzunluk ölçümü düşünüldüğün- yapılan ölçme işlemidir. elde edilir.
de metre çubuğunun da bir uzunluk z Örneğin yaylı kantarla ağırlık ölçü-
olduğu ve uzunluğun uzunlukla öl- mü sırasında yayın uzamasına bağlı z Türetilmiş bir ölçme için yeni bir bi-
çüldüğü görülür. olarak ağırlık hakkında bilgi edinilir. rim elde edilmelidir.
z Kefeli teraziyle kütle ölçüldüğünde Bu durumda yayın uzunluğu ağır- Örnek: Öğrencinin sınıf geçme notu-
bir kefeye kütlesi bilinmeyen cisim lığın göstergesi sayıldığı için yaylı nun vize ortalamasının %40’ıyla final
diğer kefeye bilinen kütleler konarak kantarla ağırlık ölçümü dolaylı ölç- puanının %60’ının toplanması sonu-
kütlenin kütleyle ölçüldüğü görülür. medir. cunda elde edilmesi. Nüfus yoğunlu-
ğunun hesaplanması. Alan ve hacim
z Bunlara göre uzunluk ve kütle ölçü- z Sıcaklık, zaman, bilişsel ve duyuş- ölçümleri. Gayrisafi milli hasılanın he-
mü doğrudan ölçmedir. sal beceriler dolaylı ölçülür. saplanması

Örnek: Sınıfta 5 öğrenci var. Zahi- Örnek: Sıcaklığın termometreyle ölçül-
de’nin 7 tane kalemi var. Ayşe’nin boyu mesi. Ağırlığın yaylı kantarla ölçülmesi.
1,75 cm’dir. Burak 65 kg ağırlığındadır. Başarının sınavla ölçülmesi. Yetenek,
ilgi ve tutumların çeşitli testlerle ölçül-
mesi.

Eğitim Bilimleri 485