Page 11 - Yurt Dışında Görevlendirilecek Öğretmenleri Seçme Sınavı Konu Anlatımlı
P. 11
4.
TÜRK KÜLTÜRÜ
ÜNİTE
DATA YAYINLARI
Ɖ Eşyaların kurgana konması geleneği, Türklerde ahi-
KÜLTÜR ret inancının olduğunu göstermektedir.
Ɖ Kültür, bir toplumu diğer toplumlardan farklı kılan, Ɖ İlk Türklerde ortaya çıkmış olan önemli kurganlardan
geçmişten beri değişerek devam eden, kendine bazıları; Pazırık Kurganları, Noin Ula Kurganı, Esik
özgü, sanatı, inançları, örf ve adetleri, anlayış ve Kurganı, Kudırge Kurganı, Gök-Bulak Kurganı ve
davranışları ile onun kimliğini oluşturan yaşayış ve Tuyahta Kurganı’dır.
düşünüş tarzıdır. Ɖ Esik Kurganı’nda ortaya çıkan Altın Elbiseli Adam
Ɖ Türk kültürü de Türk milletinin hayat tarzını ifade buluntusu, Türklerin sanattaki inceliğine güzel bir
eder. Tarihi süreç içerisinde farklı medeniyetlerle örnektir.
buluşan Türk kültürü, insanlık tarihinin en zengin kül- Hunlarda Sanat
türlerinden biri haline gelmiştir. Ɖ Konargöçer yaşam tarzının vazgeçilmez unsurların-
dan biri de çadırlardır. Kubbe şeklindeki tavan, Türk
TÜRKLERDE SANAT VE MİMARİ İslam devletleri mimarisini de etkilemiştir.
Ɖ Hunlarda demircilik, dokumacılık ve deri işleme
A) İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT, MİMARİ sanatı da oldukça gelişmiştir.
VE MÜZİK Ɖ Hun kurganlarından çıkan önemli eserler arasında
deri malzemeden yapılan eşyalar da yer almıştır.
İlk Türk Devletlerinde Yaşam Biçiminin Ɖ Hunlara ait heykeller ahşaptan, pişmiş topraktan ve
Sanata Etkisi madenlerden yapılmış, Hun heykel sanatında hay-
van tasvirleri çok gerçekçi bir şekilde işlenmiştir.
Ɖ İlk Türk devletlerinin konargöçer yaşam tarzı, Türk- Ɖ İlk Türk devletlerinde müzik ve eğlence de önemli bir
lerin kendilerine has bir sanat anlayışının ortaya çık- yere sahiptir.
masını ve bu doğrultuda eserler vermesini sağlamış-
tır. Kök Türklerde Sanat
Ɖ Konargöçer hayat şartlarına uygun olarak hayvan- Ɖ Kök Türk şehirlerinin mimarisi ile ilgili kesin bulgu-
cılık temel geçim kaynağı olduğu için, ilk Türklerin lar olmamasına rağmen, Kül Tigin’in anıt mezarı Kök
sanat anlayışında hayvan üslubu denilen süsleme Türklerde anıt mezar mimarisi hakkında önemli bilgi-
sanatı belirgin olarak işlenmiştir. ler vermektedir.
Ɖ İlk Türk toplumlarının inancında hayvanlara farklı Ɖ Hunlarda olduğu gibi Kök Türklerde de maden işçiliği
anlamlar yüklenmiş, aslan ve kartal güç ve kudreti, ve dokumacılık oldukça gelişmiştir.
kurt özgürlüğü, kaplumbağa ise ebediyeti sembolize
etmiştir. Ɖ Türklerde demircilik sanatında kullanılan madenler,
yönlerle ilişkilendirilmiştir. Demir, siyah renginden
Ɖ İlk Türk devletlerinde suni tepelerin dünyanın merke- dolayı kuzeyi; bakır kızıl renginden dolayı güneyi işa-
zini temsil ettiğine inanılır, kağanın otağı veya sarayı ret etmiştir.
da bu tepeler üzerine kurulurdu.
Ɖ Kök Türkler, Hunlarda olduğu gibi kaya resimlerinde
Ɖ İlk dönem kent geleneği mimarisi kağanların otağı kurt figürlerine çok sık yer vermiştir.
veya sarayları merkez alınarak gelişmiştir.
Ɖ Kök Türk kurganlarında yapılan kazılarda üze-
Ɖ Şehirlerle ilgili sınırlı sayıdaki bulgular nedeniyle rinde fantastik yaratık resimleri bulunan çok sayıda
Hun Dönemi’ne ait mimari kalıntı olarak kurganlar madenî eşyalar, kulplu maşrapalar ve seramik kaplar
(mezarlar) ve sonraki dönemlere örnek teşkil etmiş bulunmuştur.
çadırlar vardır.
Ɖ Kök Türk kurganlarında görülen heykel sanatı, Hun-
Ɖ Hunlara ait kurganlar, dönemin sanat anlayışına dair lara göre daha gelişmiştir.
önemli bilgiler sunmaktadır.
Ɖ Kül Tigin, Bilge Kağan ve Vezir Tonyukuk adına
Ɖ Türkler ölülerine büyük saygı gösterdikleri için ölen dikilen heykeller ise Kök Türk heykellerinin en güzel
kişinin hayattayken kullandığı at koşumları, silahları örnekleridir.
vb. eşyaları da kurgana konulmuştur.