Page 5 - ÖRNEK SORULU MEVDUAT TABLOLU 3'LÜ DENEM SINAVI - DATA YAYINLARI
P. 5
ANAYASANIN YÜKSEKÖĞRETİME İLİŞKİN MADDELERİ
YAZARIN NOTLARI
Anayasanın yükseköğretime ilişkin hükümleri, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 130 ila 132 nci
maddelerinde düzenlenmektedir.
Söz konusu hükümlerde; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun esasları belirlenmekle birlikte, Yükseköğretim
Kurulunun kuruluşu, Rektör ve Dekan atamalarının hangi makamlar tarafından yapılacağı, öğretim elemanlarının
yetkili makamlar hariç görevlerinden uzaklaştırılamayacağı ve vakıflar tarafından kurulacak üniversitelerin genel
esasları belirlenmektedir.
DATA YAYINLARI
Anayasanın yükseköğretime ilişkin hükümlerine çalışıldığında, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun başlangıç
maddelerine (1 ila 9) genel olarak hakimiyet kurulacağını belirtmek isteriz.
2019 Yılında Anadolu Üniversitesi Tarafından Yapılan 3
Gys’de Çıkan Soru Sayısı
2024 Yılında Muhtemel Soru Sayısı 2 veya 3
Mevzuat Maddeleri Açıklama
1. Yükseköğretim kurumları Anayasanın Yükseköğretime ilişkin maddeleri
130, 131 ve 132 nci maddeleridir.
Madde 130 – Çağdaş eğitim-öğretim esaslarına dayanan bir
düzen içinde milletin ve ülkenin ihtiyaçlarına uygun insan gücü 130 uncu maddede; üniversitelerin kuruluş
yetiştirmek amacı ile; ortaöğretime dayalı çeşitli düzeylerde eği- esasları, vakıf yükseköğretim kurumlarının ku-
tim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmak, rulma şartları, rektörlerin ve dekanların atanma
ülkeye ve insanlığa hizmet etmek üzere çeşitli birimlerden olu- usulleri, üniversitelerin bütçe onayları, yükse-
şan kamu tüzel kişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip ÜNİVERSİ- köğretim sistemine ilişkin çıkartılacak yasanın
TELER Devlet tarafından KANUNLA kurulur. çerçevesini çizmektedir.
Kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, KAZANÇ AMACINA Ayrıca, vakıf yükseköğretim kurumlarında gö-
YÖNELİK OLMAMAK ŞARTI ile VAKIFLAR tarafından, Devle- rev alan öğretim elemanlarının akademik çalış-
tin gözetim ve denetimine tabi YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLA- maları, temini ve güvenlik yönünden devlet üni-
RI KURULABİLİR. versiteleri için Anayasada belirtilen hükümlere
esas oldukları ifade edilmiştir.
Kanun, üniversitelerin ülke sathına dengeli bir biçimde yayılma-
sını gözetir. “1982 Anayasasına göre; yükseköğretim ku-
rumları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru-
Üniversiteler ile öğretim üyeleri ve yardımcıları serbestçe HER dur/yanlıştır?”
TÜRLÜ BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYINDA bulunabilirler.
Ancak, bu yetki, Devletin varlığı ve bağımsızlığı ve milletin ve Kalıbında bir soru gelebilir.
ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aleyhinde faaliyette bulunma “1982 Anayasasına göre; Kanunun belirlediği
serbestliği vermez. usul ve esaslara göre; Rektörler ……….., De-
Üniversiteler ve bunlara bağlı birimler, DEVLETİN GÖZETİMİ kanlar ise …………… seçilir ve atanır?”
VE DENETİMİ ALTINDA OLUP, güvenlik hizmetleri Devletçe Kalıbında boşluk doldurma şeklinde bir soru
sağlanır. gelebilir.
Kanunun belirlediği usul ve esaslara göre; REKTÖRLER CUM-
HURBAŞKANINCA, DEKANLAR İSE YÜKSEKÖĞRETİM KU-
RULUNCA SEÇİLİR VE ATANIR.
5