Page 20 - Türkiye Şeker Fabrikaları Konu Anlatımlı
P. 20
HALKLA İLİŞKİLER -
İLETİŞİM BECERİLERİ VE 11.
DAVRANIŞ KURALLARI ÜNİTE
DATA YAYINLARI
Ɖ Grunig, halkla ilişkilerin bir iletişim yönetimi olduğuna
HALKLA İLİŞKİLER KAVRAMI vurgu yapmış ve halkla ilişkileri bir örgütün iç ve dış
kurumlarıyla kurduğu planlama, yürütme ve değer-
Halkla ilişkiler, kuruluşun çevre ile ilişkilerini, çevrenin lendirme etkinliklerinin tümü şeklinde tanımlamıştır.
kuruluşun amaçları, işlevleri ve örgütsel davranış üze- Ɖ Hutton ise halkla ilişkileri tanımlarken “stratejik ile-
rindeki etkilerini öğrenmesiyle, kuruluşun çevresini etki- tişim yönetimi” kavramına vurgu yapmıştır. Bunun
lemesiyle ilgili anlayış, davranış ve yöntemleri içeren dışında Hutton’a göre halkla ilişkiler; ikna edici, savu-
bir kavramdır. Kamu kurum ve kuruluşlarının temel nucu, eğitici, bilgi tedarikçisi, taraftar, imaj yapıcı, iti-
amacı halk yararına çalışmak ve halka hizmet etmektir. bar yönetici, ilişki kurucu gibi rolleri üstlenirken araş-
Demokratik ülkelerde yetkili organların seçilip göreve tırma, imaj oluşturma, danışma, yönetme, ön uyarı,
gelmesiyle halkın görevi bitmiş olmaz. Kararların alın- yorumlama, iletişim kurma ve müzakere etme fonksi-
masında, uygulanmasında ve bunların denetlenmesinde yonlarını da yerine getirir.
halkın yardımı ve desteği çok önemli ve gereklidir. Ɖ Halkla ilişkileri; hedef kitle açısından, kurum içi ya da
Halkla ilişkiler kavramının çeşitli tanımları bulunmak- kurum dışı açısından, uygulanacak strateji açısından
tadır. Bunlar: ve kurulan iletişimin özelliği açısından tanımlamak
Ɖ Halkla ilişkiler, örgütlerin sosyal sorumluluğu kapsa- mümkündür. Burada kurulan iletişimin özelliği açısın-
mında bir yönetim fonksiyonu, iletişim süreci, kamuo- dan halkla ilişkiler simetrik ve asimetrik halkla ilişkiler
yunu etkileme ve halkla iletişim kurma etkinliğidir. şeklinde ikiye ayrılır. Simetrik halkla ilişkiler, yönetici-
Ɖ Tanıtma görevi yapmak, kimlik yaratmak veya örgütle ler ve hedef kitle arasında karşılıklı etkileşime ve fikir
kamu arasında ilişki kurmaktır. alışverişine dayanan halkla ilişkiler yaklaşımı iken
asimetrik halkla ilişkiler, kurumun hedef kitleye bilgi
Ɖ Tanıma ve tanıtma etkinliğidir. aktardığı ve onu değiştirmek istediği ancak aldığı geri
Ɖ Yönetileni aydınlatma, yönetimin eylem ve işlemlerini bildirimlere göre kendini değiştirmediği halkla ilişkiler
tanıtma, halkın istek ve şikâyetlerini öğrenmedir. yaklaşımıdır.
Ɖ Kamu kesiminde propagandanın dışında kalan tüm
çevreyle etkileşimin bütünüdür. HALKLA İLİŞKİLER KAVRAMININ
Ɖ Yönetimin eylem ve işlemlerini halka onaylatmak DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DEKİ GELİŞİMİ
değil, halkla etkileşerek kendiliğinden onay elde Ɖ Halkla ilişkiler uygulamasının ana vatanı Amerika Bir-
etmektir.
leşik Devletleri’dir. Halkla ilişkiler deyimi ilk kez ABD
Ɖ Örgütlerle halk arasında ilişkileri karşılıklı güvene Başkanı Thomas Jefferson’ın 1807 yılında Kongreye
dayalı bir biçimde geliştirmeye yönelik bir tekniktir. gönderdiği mesajda kullanılmıştır.
Ɖ Kamuoyunu etkileme ve ondan etkilenme sürecidir. Ɖ Halkla ilişkilerin gerçek öncüsü 1900’lü yıllar başında
Ɖ Örgütü çalışanlarına, müşterilerine ve bağlantılı gazeteci Ivy Ledbetter Lee olmuştur. Ivy Lee, ilk
olduğu kişilere sevdirme sanatıdır. halkla ilişkiler danışmanı ve yönetici düzeyinde görev
yapan ilk halkla ilişkiler personeli kabul edilir.
Ɖ Rex Harlow 1976’da o zamana kadar geliştirilen 472
halkla ilişkiler tanımının ortak özelliklerinden hareket Ɖ 1940’dan sonra ABD’den Kanada’ya geçen halkla
ederek bir tanım geliştirmiştir. Buna göre; “Halkla ilişkiler kavramı daha sonra hızla gelişerek 1950’li
ilişkiler, kurum ve hedef kitlesi arasında karşılıklı yıllarda Fransa, İngiltere, Hollanda ve diğer Avrupa
iletişim, anlayış, yardımlaşma, kabul ve iş birliğine ülkelerine yayılmaya başlamıştır.
dayanan bağlar oluşturmayı ve bu bağları korumayı Ɖ Halkla ilişkiler tarihine geçen ilk planlı etkinliği Edward
amaçlayan; kurum yönetiminin fikir ve görüşlerinden L. Bernays yapmıştır. Bernays; halkla ilişkiler danış-
haberdar olmayı ve uygun cevap vermeyi sağlayan; manlığı terimini ilk kez kullanan, halkla ilişkilerle ilgili
kurum yöneticisinin kamu yararına hareket etmesini ilk kitabı yazan (Crystallizing Public Opinion) ve üni-
vurgulayan; eğilimleri önceden tahmin ederek kuru- versitede halkla ilişkilerle ilgili ilk dersi veren kişidir.
mun değişime ayak uydurmasını sağlayan; başlıca Ɖ 1948 yılında İngiltere’de Halkla İlişkiler Enstitüsü
araçlar olarak araştırma ve ahlaki iletişim tekniklerini adında bir meslek örgütü kurulmuş, bir benzeri 1950
kullanan bir yönetim fonksiyonudur.”
yılında, Batı Almanya’da 1959 yılında kurulmuştur.