Page 31 - bitki-koruma-urunleri-bayi-ve-toptancilik-yazili-sinavi-cozumlu-soru-bankasi

TEMEL FİTOPATOLOJİ, ENTOMOLOJİ, 6.

HERBOLOJİ VE NEMATOLOJİ KONULARI ÜNİTE

Çözüm 5: Olumsuz toprak koşullarının neden olduğu abi-
TEST BİTKİ yotik hastalıklar şunlardır:
TEST
1 1 HASTALIKLARI o Yetersiz veya aşırı su
o Uygun olmayan fiziksel yapı
o Oksijen noksanlığı
o Yüksek ve düşük sıcaklıklar
Çözüm 1: Fitopatologlar bitki hastalığının oluşumunu o Besin maddeleri noksanlığı
sembolize etmek için hastalık üçgeni kavramını ortaya at- Mineral madde toksisiteleri
mışlardır. Bu kavrama göre hastalığı bir üçgene benzetmiş- Uygun olmayan toprak reaksiyonu (pH)
ler ve üçgenin alanını hastalık miktarı olarak ele almışlardır. Işık noksanlığı veya fazlalığı, olumsuz toprak koşullarının
Bir üçgen ve alanından bahsedeceksek öncelikli olarak bu değil, olumsuz meteorolojik koşulların neden olduğu hasta-
üçgenin üç kenarının olması gerekmektedir. Bir bitki has- lıklardandır. Doğru cevap D seçeneğidir.
talığın olabilmesi için üç koşulun aynı zamanda aynı yerde
bir arada bulunması gerekmektedir. Bu koşullar; konukçu, Çözüm 6: Bitki besin elementi noksanlıklarının kesin teşhi-
patojen ve çevresel faktörlerdir Hastalık üçgeninin her bir si bitki dokularının analizi ile gerçekleşir. Azot klorofillerin
kenarı bu üç koşuldan birini temsil eder. Doğru cevap E se- yapımında kullanılan bir element olması sebebiyle nok-
çeneğidir. sanlığında bitkide sararma yaygın olarak görülür. Sararma
alt yapraklardan başlar ve yukarı doğru ilerler. Fosfor bitki
Çözüm 2: Bitkide hastalığa neden olan biyotik etmene pa- hücrelerinde birçok fizyolojik olayda görev alır. Fotosen-
tojen denmektedir. Hastalık oluşumunun baş rol oyuncula- tez, enerji metabolizması ve üreme sistemi için gerekli
rından biridir. Patojenin olmadığı bir ortamda hastalıktan olup DNA’nın yapı taşlarından biridir. Bu nedenle noksan-
söz edemeyiz. Patojenlerin çoğu; bakteri, virüs, fungus gibi lığında bitkide önemli oranda gelişme geriliği ortaya çıkar.
çeşitli yapı ve özelliklere sahip mikroorganizma grupları içe- Yapraklarda morluklar meydana gelir. Potasyum hücre
risinde yer alırlar. Patojenin türü, popülasyon yoğunluğu ve içi metabolizmanın yönetimi, fotosentez ve meyve oluşu-
genetik çeşitliliği hastalık oluşumunu en fazla etkileyen fak- mu için önemlidir. Noksanlığında yapraklarda kenarlardan
törlerden bazıları olup bunlar fitopatolojide en çok çalışılan başlayan yanıklık ve kıvrılmalar, damar arası sararmalar gibi
araştırma konuları arasında yer almaktadırlar. Doğru cevap belirtiler ortaya çıkar. Kalsiyum hücre içi metabolizmada ve
B seçeneğidir. hücre duvarının sağlamlığında görev alır. Ağır bir molekül
olması sebebiyle taşınımı sınırlıdır. Toprakta alınabilir kal-
Çözüm 3: Patojenin üzerinde beslenerek hastalık oluştur- siyum azlığı ya da kuraklık koşullarında su taşınımının etkin
duğu bitkiye konukçu denir. Hastalık oluşumunda oyunun olmadığı durumlarda bitkilerin üst uç kısımlarında yanıklık
oynandığı sahnedir. Doğru cevap D seçeneğidir. ve nekroz şeklinde belirtiler ile yaprak uçlarında sarılık orta-
ya çıkar. Meyvelerde çiçek ucu kısımlarında belirgin nekroz-
Çözüm 4: Konukçu bitkinin hastalık oluşumundaki özelliği lar çok dikkat çekicidir. Doğru cevap B seçeneğidir.
iki şekilde ortaya çıkmaktadır. Birincisi, “Dayanıklılık” (rezis-
tans), ikincisi de “Dispozisyon” dur. Dayanıklılık; bir bitkinin Çözüm 7: Bitki besin elementi noksanlıklarının kesin teşhi-
bir hastalık etmenine karşı direnç göstermesidir. Bu durum, si bitki dokularının analizi ile gerçekleşir. Azot klorofillerin
bitkide bulunan dayanıklılık genleri ile idare edilir. Belli baş- yapımında kullanılan bir element olması sebebiyle nok-
lı hastalıkların mücadelesinde dayanıklı çeşit kullanmak ön sanlığında bitkide sararma yaygın olarak görülür. Sararma
plandadır. Dispozisyon ise, konukçu bitkinin hastalanmaya alt yapraklardan başlar ve yukarı doğru ilerler. Fosfor bitki
yatkın ya da eğilimli olmasıdır. Bazıları bir hastalığın saldı- hücrelerinde birçok fizyolojik olayda görev alır. Fotosentez,
rısından büyük oranda etkilenirler, yani “aşırı duyarlıdırlar”. enerji metabolizması ve üreme sistemi için gerekli olup
Bazıları ise daha az etkilenirler yani “tolerans” özelliği gös- DNA’nın yapı taşlarından biridir. Bu nedenle noksanlığında
terirler. Konukçu dispozisyonu; aynı dayanıklılıkta olduğu bitkide önemli oranda gelişme geriliği ortaya çıkar. Yaprak-
gibi büyük oranda kalıtsaldır. Doğru cevap C seçeneğidir. larda morluklar meydana gelir. Potasyum hücre içi meta-
bolizmanın yönetimi, fotosentez ve meyve oluşumu için