Page 12 - EKYS TC MEB Müdür ve Müdür Yardımcılığı Konu Anlatımlı Gys

ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK BÖLÜM

DIŞ POLİTİKASI 5

Ɖ Atatürk Dönemi Türk dış politikası, gelişmeler ve
ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI mevcut olayların gidişatına göre 1923-1932 dönemi
ve 1932-1939 dönemi olmak üzere iki bölümde ince-
lenir.
TÜRK DIŞ POLİTİKASININ İLKELERİ

Ɖ Hukuk gücüne dayanır. 1923-1932 ARASI TÜRK DIŞ POLİTİKASI
Ɖ Akılcı esaslar içerir. Bu dönemde Musul, Suriye sınırı, borçlar ve nüfus
Ɖ
Ɖ Bağımsızdır. mübadelesi sorunlarıyla uğraşılmıştır.
Ɖ Ulusal güce dayanır. Ɖ Lozan’dan geriye kalan sorunların çözülmesi ve alı-
Ɖ Gerçekçi politikalar izler. nan kararların uygulanmasına yönelik oldu.
Ɖ Maceracı değil, aktiftir. Ɖ Komşu devletlerle iyi ilişkiler kurmak, meydana gelen
pürüzleri barışçı yollarla çözmek amaçlandı.
Ɖ Yurtta barış, Dünyada barış ilkesini benimser.
Ɖ Büyük devletlerle olan ilişkileri normalleştirmek
amaçlandı.
TÜRK DIŞ POLİTİKASININ HEDEFLEDİĞİ
AMAÇLAR
Musul Meselesi (1926)
Öncelikle milli gücümüze dayanmak ve bağımsızlığı-
Ɖ II. barışseverlik DATA YAYINLARI
mızı üstün tutmak
Ɖ Milli sınırlar içinde kalmak Süreç
Ɖ Gerçekçi ve barışçı olmak Ɖ Lozan Barış Konferansı’nda Türkiye - Irak sınır
Ɖ Uluslararası ilişkilerde eşitliğe dayanan ilişkiler kur- sorunu görüşülürken Türk Heyeti halkının büyük
mak çoğunluğu Türk olan bölgenin Türkiye’ye bırakılması
Ɖ Başka devletlerin iç işlerine karışmamak gerektiğini savunmuş, Irak’ı mandası altında bulun-
duran İngiltere ise Musul’un Irak sınırları içerisinde
Ɖ Milli politikayı yürütürken iç teşkilatı dikkate almak kalmasını ısrarla istemiştir. Lozan’da halledilemeyen
Ɖ Başka devletleri kendi iç işlerine karıştırmamak konu konferans sonrasına bırakılmıştır.
Ɖ Başka devletlerin politika ve yönetim sistemlerinden Ɖ Heyetler uyuşmazlığı gidermek amacı ile Lozan son-
etkilenmemek rası ilk kez Mayıs 1924’de İstanbul’da Haliç Konfe-
Ɖ Bilim ve teknolojiyi rehber kabul etmek ransı’nda bir araya geldiler. İngiltere, Hakkari’nin de
Irak’a dahil olmasını isteyince sorun çözülemedi.
Ɖ Türkiye bu gelişme üzerine sorunu Milletler Cemi-
Örnek Soru yeti’ne taşıdı (Ayrıca Türkiye bölgede halk oylaması
yapılmasını istemiştir ve bu isteğini cemiyete bildir-
Yeni Türk devletinin;
miştir.
I. bağımsızlık
Ɖ Milletler Cemiyeti Geçici Brüksel Hattı adıyla bir
rapor hazırladı. Bu rapor İngiltere’yi haklı görünce
III. devletçilik Türkiye sorunu Lahey Adalet Komisyonuna taşıdı.
ilkelerinden hangilerini uluslararası ilişkilerde temel aldığı Lahey Adalet Komisyonu da Geçici Brüksel Hattı’nı
savunulabilir? Ɖ
kabul edince Türkiye savaş kararı almak zorunda
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II kaldı.
D) II ve III E) I, II ve III Ɖ Türkiye bu sorunda yalnız kalmamak için 17 Aralık
Cevap C 1925’de SSCB ile dostluk ve tarafsızlık antlaşmasını
yeniledi. (Savaş sırasında Rusya’nın desteğini alabil-
mek amacı ile yapılmıştır.)