Page 74 - tyt-milli-savunma-soru-22
P. 74
538 BİLGİ FELSEFESİ (EPİSTEMOLOJİ)
6 9 İnsan zihni gerçek bilgiye ulaşmak için yeterli değil-
I. Kullanımı evrenseldir. dir. Zihnin bilgi üzerinde hiçbir yapıcı rolü yoktur.
Zihin doğanın bir aynasıdır. Bizim yapabileceğimiz,
II. Fayda amacı güdülür.
olayları gözlemleyerek pozitif bilgiye ulaşmak, göz-
III. İnsan yaşamını kolaylaştırır. lem ve deneye dayanmayan her bilginin metafizik
IV. Bilimsel bilginin pratiğe dönüştürülmesi ile elde olduğunu kabul etmektir.
edilir. Comte’un bilgi üzerine verdiği bu yanıt aşağıda
Özellikleri verilen bu bilgi türü aşağıdakilerden verilen felsefe sorularından hangisine yönelik
hangisidir? olduğu söylenebilir?
A) Felsefi bilgi B) Bilimsel bilgi A) İnsan bilgisinin sınırları nelerdir?
C) Gündelik bilgi D) Teknik bilgi B) Doğru bilginin kaynağı nedir?
E) Sanat bilgisi
C) Sezginin, bilgi edinme sürecindeki yeri nedir?
D) Bilgi, kişiden kişiye değişen nitelikte midir?
7 E) Bilgi doğuştan mıdır, sonradan mı edinilir?
c Doğru bilginin kaynağının ve ölçütünün gözlem-
lenebilen, deney malzemesi yapılabilen somut
olgu ve olaylar olduğunu savunan görüştür.
10 Tüm bilgiler, hakkında bilgi edinilen nesne ve olay-
c Salt akıl bilginin temeli olamayacağı gibi; meta- lara göre değiştiği gibi; insana, topluma, insanın
fizik problemlerle uğraşmayı da gereksiz görür. içinde bulunduğu koşullara bağlı olarak da değişir.
Bu nedenle metafiziği tümden reddeder. Yal-
nızca bilimsel yöntemlerle elde edilen bilgileri Bu parçada savunulan görüş aşağıdakilerden
kabul eder. hangisidir?
c Bu görüşün kurucusu ve önde gelen temsilcisi A) Bilgi akla dayanır.
Auguste Comte’dir. B) Bilgi mantıksal çıkarımlarla edinilir.
Yukarıda bazı özellikleri verilen akım aşağıdaki- C) Herkes için genel geçer bir bilgi mümkün değil-
lerden hangisidir? dir.
A) Rasyonalizm B) Pragmatizm C) Kritisizm D) Varlığın özü duyularla ve akılla bilinebilir.
D) Pozitivizm E) Entüisyonizm
E) Varlığa dair bilgi genel geçerdir.
8 Protagoras’a göre çevremizdeki her şey sürekli
değişir. Hiçbir şey olduğu gibi kalmaz, yeni forma 11 Bilgi, bilen suje ile bilinen obje arasında kurulan
bürünür. Örneğin, sabah evden çıkan siz ile günün bağdır. Bilgi felsefesi bu bağın nasıl kurulduğunu,
bitiminde akşam eve dönen siz, aynı “siz” değilsi- bağın oluşumuna nelerin etki ettiğini, kaynağının
nizdir. Her şey sonu gelmez bir değişim, dönüşüm ve değerinin ne olduğunu, doğru bilginin olanaklı
hâlindedir. olup olmadığını, olanaklı ise ölçütünün ne olduğunu
Sofist Protagoras’ın bilgi konusunda ulaştığı kendisine konu edinir.
sonuç aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre aşağıdakilerden hangisi bilgi felsefe-
A) Bilgi, her insanda aynı şekilde gerçekleşir. sinin konusu değildir?
B) İnsan, bilgisi sınırlı olan bir varlıktır. A) İnsan bilgisinin imkân ve sınırlarının ne olduğu
C) Bilgi duyum ve deneye dayanır. B) Bilginin yararlı olup olmadığı
D) Bilgi özne ile nesnenin etkileşimi sonucu olu- C) Mevcut olan varlığın mahiyeti
şur. D) Bilginin oluşumuna nelerin etki ettiği
E) Doğada sonu gelmez bir yenilenme süreci vardır. E) Bilginin akıldan gelip gelmediği
EDİTÖR YAYINEVİ
