Page 86 - 9-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22
P. 86
4. İlk Türk devletler�nde hakanın Gök Tanrı’nın �steğ� 7.
TÜRK DEVLETLERİNDE GÜCÜN DEVLETLERİNDE GÜCÜN
üzer�ne tahta çıktığına ve savaşlarda onun yardımıy- TÜRK
MEŞRUİYET KAYNAĞI
la zafere ulaşıldığına �nanılırdı. MEŞRUİYET KAYNAĞI
Bu durumun Türk devletler�nde; Türklerde devlet� yönetme
I. egemenl�k kaynağının tanrısal olduğu, yetk�s�n�n kağana, Gök Tengr�
tarafından ver�ld�ğ�ne �nanılırdı.
II. hakanın otor�tes�n� güçlend�rd�ğ�, Ancak Türk kağanı h�çb�r zaman
III. göçebe yaşam b�ç�m�n�n terk ed�ld�ğ� kutsal varlık sayılmamıştır.
gel�şmeler�nden hang�ler�n� kanıtladığını göste- Yapılan taht mücadeles�nde
r�r? Tanrının �rades� hang� hanedan
üyes� üzer�nde �se mücadeley�
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
O kazanır ve kağan olur. Tan-
D) I ve III E) II ve III rının bu �rades�ne “kut” den�rd�.
Kağan olan k�ş�n�n hükümranlık
semboller� arasında; tuğ, yay,
taht, davul, otağı ve kotuz yer
alırdı.
5. Orhun Yazıtları’na göre Türkler, devlet� evren�n ya-
ratılış düzen�ne uygun b�r tarzda şek�llend�rm�şt�r. Ver�len görsel değerlend�r�ld�ğ�nde Türk devlet-
Yazıtlarda, “Üstte mav� gök, altta yağız yer kılındık-
ta, �k�s� arasında �nsanoğlu yaratılmış. İnsanoğlunun ler� �le �lg�l�;
üzer�ne ecdadım Bum�n Kağan, İstem� Kağan otur- I. hak�m�yet kaynağının �lah� güce dayandırıldığı,
muş.” �fades� yer almaktadır. II. �kt�dar kavramının kut tab�r� �le �fade ed�ld�ğ�,
Buna göre �lk Türklerde yönet�m anlayışı �le �lg�l�; III. �kt�dar gücünün sembollerle tasv�r ed�ld�ğ�
I. Bütün dünya Türk devlet�n�n mekanını oluştur- özell�kler�nden hang�ler� söyleneb�l�r?
maktadır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
II. Türk kağanları yeryüzünün komutanıdır.
III. Dünyada en üstün ırk Türk m�llet�d�r. D) II ve III E) I, II ve III
yargılarından hang�ler�ne ulaşılab�l�r?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
8. Türklerde töre devlet�n kuruluş ve �şley�ş b�ç�m�n�,
yol, yordam ve görenek �le halkın hayat tarzını �fade
6. Orta Asya Türk devletler�nde ülkey� yönetme yet- eden kapsamlı b�r kavramdır. Türk devletler�nde ka-
k�s�n�n Gök Tanrı tarafından kağana ve soyundan ğanlar devlet�n kuruluşunda veya tahta çıktıklarında
gelenlere (Kut) ver�ld�ğ�ne �nanılırdı. �lk �ş olarak törey� düzene koyardı.
Bu durumun; Kağanın bu yolla ülkede;
I. halkın hanedan üyeler�ne bağlılığının artması, I. kanun hak�m�yet�n� sağlama,
II. taht kavgalarının sıkça yaşanması, II. keyf� yönet�mden kaçınma,
III. hatunun ülke yönet�m�ndek� etk�nl�ğ�n�n azalması, III. devlet otor�tes�n� sağlama,
sonuçlarından hang�ler�n� doğurduğu söylene- amaçlarından hang�ler�n� gerçekleşt�rmeye çalış-
b�l�r? tığı söyleneb�l�r?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
484 D) I ve III E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III
EDİTÖR YAYINEVİ