Page 31 - 9-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22
P. 31
HİKÂYE - HİKÂYENİN ÖZELLİKLERİ VE YAPI UNSURLARI 2. ÜNİTE – 1. TEST 157
Hikâye: Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayları zaman, mekân, kişi yapı unsurlarıyla birlikte edebî
bir biçimde ifade eden romana göre kısa edebî türdür. Hikâyeler genel olarak serim, düğüm ve çözüm bö-
lümlerinden oluşur. Hikâyelerde ayrıntılı ve uzun psikolojik tahliller yapılmaz, olay örgüsü çok karmaşık
değildir ayrıca mekân ve kişi olarak da sınırlılık söz konusudur.
• Modern hikâyenin dünyadaki ilk örneği Boccaccio'nun yazdığı Decameron adlı eserdir. Türk edebiyatında
ise Tanzimat Dönemi'nde Ahmet Mithat Efendi'nin yazdığı Letâif-i Rivâyât ve Samipaşazade Sezai'nin yaz-
dığı Küçük Şeyler adlı eserler bu türün modern anlamdaki ilk örnekleridir.
• Hikâyede anlatıcının olayları aktarırken kullandığı bakış açıları şunlardır:
İlahi Bakış Açısı: Anlatıcı her şeye hâkimdir, kahramanların akıllarından geçirdiklerini, rüyalarını,
hayallerini bilir. Üçüncü şahıslı anlatım kullanılır.
Gözlemci Bakış Açısı: Anlatıcı sadece gördüklerini bilir ve anlatır. Üçüncü şahıslı anlatım vardır.
Kahraman Bakış Açısı: Anlatıcı aynı zamanda olayın kahramanıdır ve birinci şahıslı anlatım görülür.
1. Hikâyeler sade bir olay örgüsüne dayanmakla bir- 3. Türk edebiyatında Batılı anlamda hikâyenin ilk
likte genellikle birkaç mekânda az sayıda kişiye yer örneklerine aşağıdaki dönemlerin hangisinde
verir ve buna karşılık özlü bir anlatım barındırır. Kısa rastlanır?
olayları ele almasıyla birlikte az da olsa ruhsal çö- A) Cumhuriyet Dönemi'nde
zümlemeler de yer alır.
B) Millî Edebiyat Dönemi'nde
Bu açıklamadan hareketle hikâye türünün özellik-
leriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? C) Tanzimat Dönemi'nde
D) Servetifünun Dönemi'nde
A) Bu metinlerde gerçek hiç değiştirilmeden anla-
tılır. E) Fecriati Dönemi'nde
B) Hikâyelerde derin psikolojik tahlillere yer veril-
mez.
C) Kişi ya da karakter sayısı sınırlıdır. 4. Aşağıdaki eserlerin hangisi modern öykünün
D) Çok karmaşık olmayan bir olay örgüsü aktarılır. dünya edebiyatındaki ilk örneği kabul edilir?
A) Don Kişot
E) Olayın anlatımında ve betimlemelerde ayrıntıya
girilmez. B) Dede Korkut Hikâyeleri
C) Decameron
D) Yüksek Ökçeler
E) Kırmızı ve Siyah
2. “Bir anlığına ona 'Gitme!' diyebilmeyi içinden geçir-
diyse de bu kelime boğazında düğümlendi âdeta. 5. Batılı anlamda ilk başarılı hikâye örneği
Ve daha sonra yalnızlığın kaderi olduğunu düşünüp .............................. yazdığı ..............................
birkaç gözyaşından sonra -yapabilirse- günlük ha- Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı-
yata dönmeyi istedi.” dakilerden hangisi getirilmelidir?
Verilen parça, aşağıdaki bakış açılarından hangi- A) Ahmet Mithat Efendi'nin - Letâif-i Rivâyât'tır.
sini örneklendirmektedir?
B) Şinasi'nin - Şair Evlenmesi'dir.
A) Kahraman bakış açısı
C) Şemseddin Sami'nin - Taaşşuk-ı Talat ve Fit-
B) Hâkim bakış açısı nat'tır.
C) Şahit bakış açısı D) Samipaşazade Sezai'nin - Küçük Şeyler'dir.
D) Gözlemci bakış açısı E) Recaizade Mahmut Ekrem'in - Araba Sevda-
E) Çoğulcu bakış açısı sı'dır.
EDİTÖR YAYINEVİ
