Page 53 - 8-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22

AVRUPA’DA YAŞANAN DEĞİŞİM VE XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ 1. ÜNİTE – 1. TEST 423
1. Sanayi İnkılabı ile büyük bir güce ulaşan Av- 4. Yeni Çağ’da, Rönesans hareketleri ve Hümanizm
rupalı devletler Osmanlı Devleti’nin; akımıyla başlayıp Coğrafi Keşifler ve Reform ha-
I. kalabalık nüfusu, reketleriyle devam eden gelişmeler aklı ön plana
çıkardı. Bu gelişmeler insanı baskıdan kurtara-
II. zengin yer altı ve yer üstü kaynakları,
rak özgür bir düşünce ve değerler sistemi getirdi.
III. merkeziyetçi bir anlayışla yönetilmesi Böylece Avrupa’da önceki dönemlerin ön yargı
özelliklerinden hangileri nedeniyle Osmanlı’yı ve ideolojilerinden uzak, bilgiye dayalı özgür ve
ham madde ve pazar kaynağı olarak görmüş- akılcı düşünceyi temsil eden “Aydınlanma Çağı”
lerdir? denilen bir dönem başladı.
A) Yalnız I B) Yalnız II Buna göre Aydınlanma Çağı ile ilgili aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
C) I ve II D) I ve III
A) İnsanı merkeze alması
B) Akla ve gerçeğe dayalı bir hayat anlayışı or-
taya çıkarması
2. Osmanlı ülkesinde farklı milletlerden insanlar bir- C) Düşüncelerin sorgulanmadığı bir hayat tarzı
likte yaşamaktaydı. Ülkenin sınırları genişledikçe geliştirmesi
yönetilen millet sayısı da arttı. 1789 yılında yaşa-
nan Fransız İhtilali tüm dünyayı etkilediği gibi Os- D) Bilimsel gelişmelere ortam oluşturması
manlı Devleti’ni de etkiledi. Balkanlar’da yaşayan
milletler teker teker bağımsızlıklarını ilan etmeye
başlarken diğer yandan uzun yıllar ülke içerisinde
yaşayan azınlıklar da sorun çıkarmaya başladı.
Buna göre Osmanlı Devleti’nin öncelikle han- 5. Fransa’da yaşanan ihtilal hareketleri yeni bir dev-
gi özelliği Fransız İhtilali’nden etkilenmesine let anlayışı ve yeni bir dünya görüşü ortaya ko-
neden olmuştur? yarak bir inkılaba dönüştü. Kökleşmiş siyasal ve

A) Çok uluslu bir yapıya sahip olması sosyal düzeni yıkan bu inkılap, Fransa sınırlarını
aşarak dünyaya yayıldı. Ancak beraberinde Fran-
B) Sınırlarının geniş olması
sa’ya karşı birtakım tepkiler de doğdu. Bu tepki-
C) Mutlakiyetçi bir anlayışla yönetilmesi lerin temel nedeni, ihtilalin temel siyasi dayanağı

D) Ekonomik faaliyetlerinin daha çok gayrimüs- olan “milli irade” kavramıydı. Fransa Anayasası;
limlerin elinde olması bütün iktidarların kaynağını milletten aldığını ve
kanundan daha üstün bir otorite olmadığını, kralın
ancak kanunla hükümdarlık yapabileceğini vur-
Çıkmış Soru guluyordu. Böylece iktidarın kaynağı tanrı ve din
3. “Tanzimat Fermanı sadece iç dinamiklerden olmaktan çıkıyor, yerini millet iradesi ve kanun alı-
kaynaklanmış olamaz. Osmanlı Devleti’nin za- yordu. Bu yeni anlayış Avrupa’nın diğer halklarını
yıflamasıyla birlikte, ülkedeki gayrimüslimler da etkileyebilir ve hükümdarlara karşı harekete
üzerindeki hâkimiyetini artırmak isteyen Batılı geçirebilirdi.
ülkelerin de tesiri son derece önemlidir.” diyen Buna göre Fransız İhtilali’nin;
bir tarihçi Tanzimat Fermanı’nın hangi özel- I. her insanın hür ve eşit olması,
liğine vurgu yapmaktadır?
II. egemenliğin millete ait olması,
A) Can ve mal güvenliğini devlet güvencesine
alması III. kanun üstünde herhangi bir gücün olmaması,
B) Azınlıkları kanun önünde eşit kabul eden bir IV. sadece milletin seçtiği temsilcilerin yönetme
belge olması hakkının olması
C) Ferman’ın ilanında yabancı devletlerin etki- anlayışlarından hangilerini ortaya çıkardığı
sinin bulunması söylenebilir?
D) Osmanlı’nın dağılmasının önüne geçmek A) III ve IV B) I ve II
için alınan bir tedbir olması C) I, II, III ve IV D) II, III ve IV
EDİTÖR YAYINEVİ