Page 343 - 4-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22
P. 343

FOSILLER                                                                      1. ÜNITE    343



                Geçmiş zamanlarda yaşamış canlıların yer kabuğu kayaçları içindeki kalıntılarına veya
               izlerine fosil denir.


                Fosiller geçmişte yaşamış olan soyu tükenmiş canlılar hakkında bilgi
               verir.

                Kömür, doğal gaz, petrol fosil yakıtlara örnektir.

                Fosiller içinde bulundukları tabakalar hakkında bilgi verir. Üst taba-
               kalarda olan fosiller genç fosillerdir. Alt tabakalarda olanlar ise yaşlı
               fosillerdir.


                Canlılar öldükten sonra fosil oluşturuncaya kadar geçen süreye fosil-
               leşme denir.


                Canlı öldükten sonra yumuşak dokuları, bakteriler ve çevre koşulları etkisiyle çürü-
               meye başlar.

                Geriye kalan kemik, diş, kabuk gibi canlıların dayanıklı kısımları uzun süre korunabilir.
               Bu kısımların fosilleşebilmesi için ortamın hava ile teması kesilir.

                Doğada üzeri taş ve toprakla kaplanır. Zamanla bu kalıntılar üzerindeki toprak kalınlı-
               ğı artar. Bu kısımların toprak üzerinde taşlaşmış izleri oluşur ve fosilleşme gerçekleşir.

               Fosilleşme bazı kayaçların arasında, nehir, göl, bataklık ve buzullarda oluşabilir.

                Fosiller, bulunduğu bölgenin iklimi, jeolojik zamanlarda yaşamış ve nesli tükenmiş canlı-
               lar, canlıların gelişimleri ve evrimleri hakkında bilgi edinmemizi sağlar.

                Fosilleşme sürecinin aşamaları aşağıda verilmiştir.

                                  1. Ölmüş hayvanlar                           2. Tortulların altta
                                  deniz dibine batar                           kalan katmanları

                                  ve kalıntıları yavaş                         taşlaşır ve kalıntılar
                                  yavaş tortul taba-                           sertleşerek fosili
                                  kalarıyla örtülür.                           oluşturur.


                                  3. Kayalar kıvrım-                           4. Fosiller yüzeyde

                                  lanır ve aşınmaya                            açığa çıkar.
                                  uğrar.






            Fosil Bilimi

                Fosilleri inceleyen bilim dalına fosil bilimi veya paleontoloji denir. Bu alanda araştırma
               yapan bilim insanlarına da paleontolog denir.


                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   338   339   340   341   342   343   344   345   346   347   348