Page 339 - 4-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22

KAYAÇLAR 1. ÜNITE 339

YER KABUĞUNUN YAPISI

Dünya’mız; çekirdek, ateş küre (manto), taş küre (yer kabuğu) olmak üzere üç katman-
dan oluşur.

Katmanların içten dışa doğru ağır küre, ateş küre ve yer kabuğu şeklinde sıralanır.

Yer Kabuğu (Taş küre)

Ateş kürenin etrafını saran kısımdır.

Okyanus ve deniz tabanlarında ince, karalarda daha kalındır.
Bitkilerin yetiştirildiği, canlıların yaşamsal faaliyetlerinin gerçekleştiği katmandır.

Ağır Küre (Çekirdek) Ateş Küre (Magma)

Dünya’mızın en iç kıs- Çekirdeğin etrafını
mıdır. Demir, nikel gibi saran kısımdır.
ağır maddeler bulu- Bütün maddeler sı-
nur. caklıktan dolayı erimiş

Bu katman Dünya’nın hâldedir.
en kalın, en sıcak ve Volkanik faaliyetler

en ağır katmanıdır. sonucu oluşan lavlar
bu tabakadan gelir.

Su küre Hava küre
Kayaçlar Mineraller, doğada meydana gelen, ya-

Ateş kürede bulunan sıvının (magma) pay olarak elde edilemeyen maddelerdir.
zamanla soğuyup sertleşmesiyle yer ka- Bazı mineraller yumuşak bazı mineral-
buğu oluşmuştur. ler ise serttir.

Yer kabuğunu oluşturan katı kütlelere Mineraller kayaçların birbirinden farklı
kayaç denir. olmasını sağlar.

Yer kabuğunun kara tabakası kayaçlar- Rüzgâr, sıcaklık farkı, iklim gibi çeşit-
dan oluşur. li etkenlerle kayaçlar; kaya, taş, çakıl

Kayaçların yapısında çeşitli mineraller parçaları ve kum taneciklerine kadar
bulunur. Bunlara; kalsiyum, potasyum, parçalanır.
sodyum, magnezyum, bor, kalsit örnek Toprak ise kayaçların en ufak şekilde

verilebilir. parçalanmış hâlidir.

Canlıların dışında yer kabuğunu oluştu- Tebeşir, çakıl taşı, kireç taşı, kum taşı,
ran bütün kimyasal maddelere mineral mermer, travertenler, maden kömürü,
denir. kayaç türlerine örnektir.

EDİTÖR YAYINEVİ