Page 43 - 10-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22
P. 43

SES DALGASI - DEPREM DALGASI                                               3. ÜNİTE - 4. TEST  261

           Ses Dalgası                                                    Şekildeki K ve L şişeleri su ile
           Ses İle İlgili Kavramlar:                                      doludur. K şişesindeki su miktarı
                                                                          L'den fazladır. Şişelerin ağızları-
           Yükseklik: İnce sesi kalın sesten ayıran özelliktir.
           Ses kaynağının frekansı arttıkça sesin yüksekliği de           na üflendiğinde K şişesinden çı-
           artarak ses incelir. Frekans azaldıkça sesin yüksek-           kan ses daha ince olur. Yani K
           liği de azalarak ses kalınlaşır. Frekansı yüksek olan   K  L   şişesinden çıkan sesin frekansı
           sesler ince (tiz), frekansı düşük olan sesler kalın            daha  büyük  olur.  Şişelere  bir
           (pes) dır.                                    tokmakla vurulduğunda ise L şişesinden daha ince
                                                         ses  çıkar.  Yani  L  şişesinden  çıkan  sesin  frekansı
           Sesin Şiddeti: Sesin birim yüzeye birim zamanda
           dik olarak uyguladığı kuvvettir. SI'da birimi desibel   daha büyük olur.
           (dB) dir.                                     Deprem Dalgası
             • İnsan kulağı OdB - 120dB aralığındaki sesleri algı-  Sismoloji: Depremle ilgili konuları inceleyen bilim
             lar. 120 dB'den sonraki sesler işitme kaybına ne-  dalıdır.
             den olur.
                                                         Sismolog: Sismoloji alanında çalışan bilim insanı-
           Tını: Aynı frekansta ses çıkaran kaynakları birbirin-  dır.
           den ayıran özelliktir.
                                                         Sismograf: Depremin büyüklüğünü ölçen alettir.
           Rezonans: Belirli bir frekansta titreşen bir siste-
           min, aynı frekanstaki dış titreşimin tesirinde kala-  Richter Ölçeği: Sismograf tarafından yapılan öl-
           rak yüksek genlikle titreşmesi olayıdır.      çüm, Richter ölçeği ile tanımlanır. 1 ile 9 aralığında

           Yankı: Ses dalgalarının sert bir yüzeye çarpıp yan-  rakamlarla ifade edilir. Her birim artışı 10 katlık ar-
           sıması olayıdır.                              tışa denk gelir.



          1.   Ses dalgaları için,                        3.   Titreşen bir telin frekansı;
              I.   Boşlukta yayılabilirler.                   I.   Telin boyuna
              II.  Şiddet birimi desibel'dir.                 II.  Telin cinsine
              III.  Enerji taşırlar.                          III.  Telin kesitine
              yargılarından hangileri doğrudur?               ifadelerinden hangilerine bağlıdır?

              A) Yalnız I      B) Yalnız II     C) I ve II    A) Yalnız I      B) Yalnız II     C) I ve II

                      D) II ve III    E) I, II ve III                 D) I ve III     E) I, II ve III

          2.       Kesit alanı  Uzunluk  Teli Geren Kuvvet

               K       A         L           2F
               L      2A         L            F
               M      3A        2L            F
                                                          4.   Aynı ortamda bulunan iki farklı ses kaynağından bi-
              Tabloda K, L ve M tellerinin kesit alanları, uzunlukları   rinin frekansı sabit tutulup diğerininki değiştirilirken,
              ve teli geren kuvvetleri verilmiştir.           birden şiddetli bir ses işitiliyor.
              Buna göre bu tellerden çıkan en ince ve en kalın   Bu olayla ilgili;
              ses hangi seçenekte doğru verilmiştir?          I.   Kaynaklar rezonansa gelmiştir.
                         En İnce          En Kalın            II.  Frekansları eşitlenmiştir.
              A)            M                K                III.  Sesin genliği maksimum olmuştur.
              B)            K                L                ifadelerinden hangileri doğrudur?
              C)            L                M
              D)            M                L                A) Yalnız I     B) Yalnız III     C) I ve III
              E)            K                M                        D) II ve III    E) I, II ve III
                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48