Page 7 - 7-sinif-telafi
P. 7
6 PARÇADA ANLAM
Giriş Bölümü • Bazı paragraf sorularında, bizden parag-
Örnek:
• Giriş bölümünde açıklanacak, anlatılacak, raftaki anlam akışını bozan cümleyi bul-
• Yapısal bütünlüğü olan her paragraf giriş, ge- EDİTÖR YAYINEVİ
Ümit; hayatta vardığımız değil, varacağımızı zannet- hikâye edilecek, tartışılacak konu verilir. mamız istenir. Böyle sorularda yapmamız
tiğimiz en uzak hedeftir. Ona çoğunlukla varamaz- • Paragrafın giriş bölümünde dikkat etmemiz gereken, paragrafın ana fikrini tespit et-
sınız ama onun peşinden gidersiniz. Yorulmazsınız gereken en önemli özellik, bu bölümde kendin- mek ve paragrafı oluşturan cümleleri bu
çünkü cazibesi size hayatı sevdirir. Gözünüzden den önce başka bir cümle varmış izlenimi yara- ana fikirle uyumlu olup olmama bakımın-
silindiği, onu kaybettiğinizi sandığınız anlar, haya- tacak herhangi bir sözcüğe yer verilmemesidir. dan değerlendirmektir. Ana düşünceyle
tınızın en karanlık anlarıdır. Açılmamış her kapının Dolayısıyla paragrafın giriş bölümünde “çünkü, çelişen ya da ana düşünceden farklı bir
arkasında, yürünmemiş her yolun sonunda, kazıl- böylece, bunun için, bunun gibi, ama...” vb. düşünceyi dile getiren cümle, paragrafın
mamış her toprağın ve basılmamış her çalışmanın sözcükler bulunmaz. anlam akışını bozan cümledir.
altında pırıl pırıl bir ümit yatmaktadır.
Gelişme Bölümü
Yukarıdaki parçanın ana fikri şudur “İnsanoğlu ümit- Örnek:
ten asla vazgeçmez, ona ulaşamayacağını bilse de • Giriş bölümünde verilen konu gelişme bölü-
her zaman onun peşinden gider.” Bu ana fikre bağlı münde çeşitli açılardan genişletilir, ayrıntılan- (1) Çocuklara kendi ağacını dikme fırsatını
olarak parçada karşımıza çıkan yardımcı düşünce- dırılır ve örneklendirilir. mutlaka vermeliyiz. (2) Birlikte büyüdüğü
ler şunlardır: Bir ümit peşinde koşan insan, hiçbir • Yardımcı düşünceler genellikle gelişme bölü- ve sürekli bakımını yaptığı bir ağacın var-
zaman yorulmaz. Ümit, insanın en büyük güç kay- münde verilir. lığı, çocuklarda çevre bilincini geliştirecek-
nağıdır. Her başlangıç ümitle doludur. İnsan, ümidini tir. (3) Ağaçlar, en önemli oksijen kaynak-
yitirdiği an hayatının en karanlık anını yaşar. Sonuç Bölümü larımızdan biridir. (4) Diktiği ağaçla her yıl
• Paragrafta ele alınan konuyla ilgili sonuç yargı-
Başlık sının yer aldığı bölümdür. fotoğraf çektirmek de çocukları daha mutlu
• Paragrafın başlığı, paragrafta anlatılanların en • Yazar bu bölümde fikirlerini derleyip toparlar edecektir.
öz, en sade hâlidir. Başlık paragrafta anlatılan- ve bir sonuca bağlar. Bu bölümün işlevi, sonu- Yukarıdaki numaralanmış cümleleri ince-
larla ilgili olmalı ve ana fikri çağrıştırmalıdır. Oku- cu kısa ve açık bir biçimde dile getirmektir.
yucu paragrafın başlığını okuyarak o paragrafta lediğimizde 3 numaralı cümlenin parçanın
ele alınan konu hakkında fikir sahibi olabilmelidir. anlam akışını bozduğunu görürüz. Çünkü 1,
PARAGRAFTA ANLAM AKIŞI 2 ve 4. cümlelerde “Ağaç diken çocukların
PARAGRAFTA YAPI
• Paragraflar birbirini anlamca destekleyen çevre bilincine sahip olacağı” belirtilmiş-
cümlelerden meydana geldiği için tüm parag- ken 3. cümlede “Ağaçların oksijen kaynağı
lişme ve sonuç bölümlerinden oluşur. İyi bir pa-
ragrafta her cümle kendinden önceki cümlenin raflarda bir anlam akışı söz konusudur. Bu an- olduğu” ifade edilmiştir. Bu cümlede parag-
devamı, kendinden sonraki cümlenin ise hazırla- lam akışı paragrafı oluşturan cümlelerin aynı raftaki ana düşüncenin dışına çıkıldığından
yıcısıdır. ana fikri desteklemesi şeklinde karşımıza çıkar. parçanın anlam akışı bozulmuştur.