Page 100 - 7-sinif-telafi
P. 100
5. ÜNİTE: IŞIĞIN MADDE İLE ETKİLEŞİMİ 99
IŞIĞIN SOĞURULMASI • Beyaz ışığın ana renkleri kırmızı, mavi ve ye- • Aynaların ön yüzeyleri çok iyi parlatılmış
• Güneş’ten etrafa yayılan beyaz ışık gerçekte bir İTÖR YAYINEVİ
IŞIĞIN MADDE İLE ETKİLEŞİMİ şildir. Diğer renkler ana renklerin karışımı ile yüzeyler iken, arka yüzeyleri cıva, alü-
• Çevremizdeki varlıkları görmemizi sağlayan ışık oluşur. minyum, gümüş ve kalay gibi maddelerle
bir enerji türüdür. • Bir cisim güneş ışığı altında hangi renkte görü- kaplanmıştır.
• Işık kaynağından çıkan ışık ışınları doğrusal ola- nüyorsa cismin asıl rengi odur. • Aynalar, ışığı yansıtan yüzeylerinin geo-
rak hareket eder ve önlerine çıkan maddelerle • Prizmaya gönderilen beyaz ışık farklı bir doğ- metrik şekillerine göre adlandırılır.
karşılaştığında maddenin sahip olduğu özelliğe rultuda ve farklı açılarda 2 kez ortam değiştir- DÜZ AYNALAR
göre kırılır veya soğurulur. diği için kırılır ve renklere ayrışır. • Yansıtıcı yüzeyi düzlem olan ayna çeşi-
• Bir yüzeye gelen ışık ışınlarının yüzey tarafından • Yağmurlu bir havada çıkan gökkuşağı, beyaz tidir.
yutulmasına (emilmesine) “ışığın soğurulması” ışığın yağmur taneciklerine çarpması sonucu • Düz aynalarda yansıma kanunları geçer-
adı verilir. oluşan kırılmalar ile meydana gelir. lidir.
• Soğurulmanın olduğu yerlerde sıcaklık artışı • Ana renklere sahip cisimlerin üzerine yine ana • Düz aynalarda daima düzgün yansıma
gözlenir. renkte bir ışık düşürülürse cisimler siyah gö- görülmektedir.
• Koyu renkli cisimler ışığı, açık renkli cisimlere rünür.
göre daha fazla soğururlar. • Bir cisim üzerine gelen hiçbir ışığı yansıtmıyor Yansıma Kanunları
• Işık enerjisinden yararlanarak hareket enerjisi ise o cisim siyah görünür. Bir cisim üzerine • Gelen ışın, normal ve yansıyan ışın aynı
düzlemdedir, yani aynanın hep aynı ta-
elde etmek için radyometre kullanılır. gelen bütün ışığı yansıtıyor ise o cisim beyaz rafındadır. Gelme açısı, yansıma açısına
görünür. Bir cisim üzerine gelen hangi ışığı
RENKLERİN OLUŞUMU yansıtıyor ise o cisim yansıttığı renkte görünür. eşittir. Normal üzerinden gelen ışınlar,
• Çevremizdeki cisimleri görebilmemiz ışık saye- yani aynaya dik gelen ışınlar kendi üze-
sinde olur. Cisimler kaynağından aldıkları ışığı GÜNEŞ ENERJİSİNDEN FAYDALANILAN YERLER rinden geri yansırlar.
ED
yansıtarak görünürler. • Güneş enerjisi güneş pilleri ile elektrik enerjisi- Düz Aynalarda Görüntünün Özellikleri
renk olmayıp birçok rengin birleşmesinden mey- ne dönüşür. Hesap makineleri ve güneş ocak- • Bir cismin düz aynada oluşan görüntüsü
larında bu dönüşüm sonucu oluşan elektrik
daima düzdür. Görüntü gerçek değildir
dana gelir. enerjisi kullanılır. (zahiridir) ve aynanın arkasında oluşur.
• Beyaz ışık gökkuşağında bulunan renklerin birle- AYNALAR Cismin aynaya olan uzaklığı ile görüntü-
şiminden oluşur.
AYNALAR VE KULLANIM ALANLARI nün aynaya olan uzaklığı eşittir. Cismin
• Beyaz ışık; kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi ve • Üzerine düşen ışığın tamamına yakınını yansı- boyu, görüntünün boyuyla aynıdır. Cisim
mor renkleri içermektedir. ile görüntü birbirinin simetriğidir.
tabilen yüzeylere ayna denir.