Page 15 - 5-sinif-telafi
P. 15
14 NOKTALAMA İŞARETLERİ
SORU İŞARETİ (?) • Ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için ara TIRNAK İŞARETİ (“ ”)
• Soru eki ya da soru sözcüğü içeren soru anlamlı sözlerin ve ara cümlelerin başına ve sonuna • Bir kimseden ya da yazıdan olduğu gibi
cümlelerden sonra kullanılır. kısa çizgi konur. aktarılan sözler tırnak içinde verilir.
⤷ Sınavlarımız ne zaman bitecek? ⤷ Ankara -ülkemizin kalbi- bu mevsimde çok ⤷ Atatürk “Türk dili, Türk milletinin kalbi-
• Bazı cümleler içinde soru eki ya da soru sözcüğü soğuktur. dir, zihnidir.” demiştir.
bulunmadığı halde vurgu ve tonlama yardımıyla • Kelimeler ve sayılar arasında “ve, ile, ila, …den • Özel olarak vurgulanmak istenen sözler
soru anlamı taşır. Bu cümlelerin sonuna da soru …a, arasında” anlamlarını vermek amacıyla tırnak içine alınır.
işareti konur. kullanılır. ⤷ Osmanlı Devleti’nin yüzyıllar süren
⤷ Bu yazıyı sen tamamlayacaktın? ⤷ Istanbul - Izmir kara yolu ulaşıma açıldı. “adaletli yönetimi” Osmanlı sınırlarında
• Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşı- yaşayan herkesi memnun etmişti.
lanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır. Bu du- UZUN ÇİZGİ (—) • Cümle içerisinde eser adları ve bölüm
rumlarda soru işareti parantez içine alınır. • Yazıda satır başında verilen konuşmalardan başlıklarının adları tırnak içinde verilir.
⤷ Yüz tane matematik sorusunu 30 dakikada (?) önce kullanılır. Buna konuşma çizgisi de denir. ⤷ Bu hafta “Çalıkuşu” adlı romanı oku-
çözmüş. ⤷ Istanbul’a gelen herkese sorulan sorular maya başladım.
• Soru anlamı taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde şunlardır: KESME İŞARETİ (’)
soru işareti cümlenin sonuna konur. EDİTÖR YAYINEVİ • Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bil-
Eminönü’nde balık ekmek yedin mi?
⤷ Şimdi neredeydi, ne yapıyordu, kimi düşünü- Sultan Ahmet Camii’ni gezdin mi? dirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
yordu? Kız Kulesi’ne karşı oturup Boğazı seyret- ⤷ Mustafa Kemal Atatürk’ün, Namık Ke-
ÜNLEM İŞARETİ (!) tin mi? mal’de, Orhan Pamuk’tur
• Korku, acıma, sevinç, şaşırma veya kıvanç bildi- • Oyunlarda (tiyatro oyunlarında) konuşan kişi- • Özel isimlere getirilen çoğul eki, yapım
ren duyguları anlatan cümlelerin ya da sözcükle- nin adından sonra da uzun çizgi konabilir. ekleri ve bunlardan sonra getirilen çekim
rin sonunda kullanılır. ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz.
⤷ Vah vah, yavrucak kimsesiz kaldı! ⤷ Bekir Efendi Bu konuda çok haklısınız ⤷ Türklerin, Türkçede, Istanbullu
efendim.
• Seslenme, uyarı ve hitap bildiren sözcüklerden • Kısaltmalara getirilen ekler kesme işare-
sonra kullanılır. EĞİK ÇİZGİ (/) tiyle ayrılır.
⤷ Ordular! Ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri! • Tarihler yazılırken gün, ay ve yılı gösteren sayı- ⤷ TBMM’nin, ABD’de, RTÜK’ün
• Alay, küçümseme, kinaye anlamı kazandırılmak ların arasında kullanılır. • Sayılara getirilen ekler de kesme işare-
istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ⤷ 08 / 09 / 2017 tiyle ayrılır.
kullanılır. • Bir şiiri oluşturan dizeler yan yana yazıldığında ⤷ Her zaman 1’inci sırada otururdu.
⤷ Adam kendini çok zeki (!) zannediyor. dizelerin arasında kullanılır. • Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları-
KISA ÇİZGİ (-) • Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göster- na getirilen çekim ekleri kesme işaretiyle
• Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır so- mek için kullanılır. ayrılır.
nunda kullanılır. -dığında / -diğinde , -an / -en ⤷ 12 Mayıs’ta sınav yapılacak.