Page 66 - 11_matematik_ogretmenin
P. 66

64

              Ɖ  a<0 ise parabolün kollarının yönü aşağıya doğrudur.  Ɖ  T(r, k)

                    y                        y                        y
                        T(r, k)                                                 y = x  - 4x
                                                                                   2
                  k
                                                      x

                        r         x                                       2          x
                                                                               4

                               y = f(x)  |a| büyüdükçe kollar yakla-
                                     şır. Küçüldükçe uzaklaşır.    -4
                                                                          T(2, -4)
                                                                         b  −4
                                        4ac b−  2                  = r  −  =  −  =  2
              a<0 ise f(x) in en büyük değeri  k =  dır.              2a   2.1
                                          4a                      k  =  =f(2)  2  − 2  = 4.2  −  4
               NOT
               Bir parabol çizerken;

               Ɖ  Parabolün kollarının yönü belirlenir.
               Ɖ  Parabolün eksenleri kestiği noktalar belirlenir. Önce
                 fonksiyonda x=0 için y değeri bulunur. Daha sonra   p    Örnek:
                                                                   2
                                                              f(x) = -x  - 4x + 5 fonksiyonunun grafiğini çizelim.
                 y=0 için x değeri bulunur. Daha sonra fonksiyonun  YAYINEVİ
                 diskriminantına(∆) bakılır.
                 a) ∆>0 ise parabol x eksenini koordinatları (x , 0) ve
                                                  1
                                                             ˜    Çözük:
                                EDİTÖR
                  (x , 0) olan iki farklı noktada keser.
                    2
                                                             Ɖ  a = -1 < 0 olduğundan parabolün kolları aşağıya doğru
                 b) ∆=0 ise parabol x eksenine teğettir.       olur.
                                                                 2
                                                             ∆ = b −  4ac
                 c) ∆<0 ise parabol x eksenini kesmez.             2
                                                             ∆ = ( 4)−  −  4.( 1).5−  =  36 >  0
               Ɖ  Parabolün tepe noktası bulunur.
               Ɖ  Elde edilen noktalar birleştirilerek parabol çizilir.  olduğundan parabol x eksenini iki noktada keser.
                                                             x = 0  için y = 5 olur ve parabol (0,5)'ten geçer.
                                                             y = 0 için
                                                               2
                                                              − x −  4x 5+=  0 ⇒  (x 5)(1 x)+  −  =  0 ⇒  x = − 5 veya x 1=
              p    Örnek:                                    Parabol (-5,0) ve (1,0) noktalarından geçer.
                    2
              f(x) =  x −  4x fonksiyonunun grafiğini çizelim.

              ˜    Çözük:                                    Ɖ  T(r, k)
                                                             r = -  b    = -  -4    = -2
              Ɖ  a = 1 > 0 olduğundan parabolün kolları yukarı doğru  2a  2.(-1)
                                                                        2
                    2
              Ɖ   ∆ =  b −  4ac                              k = f(-2) = (-2)  - 4(-2) + 5 = 9
                ∆ =  ( 4)−  2  −  4. 0 16=  > 0
                                                                  T(-2, 9)
                                                                         9
              olduğundan parabol x eksenini iki noktada keser.y=0 için
                                                                         5
              x −  2  4x =  0
              x(x 4)−  =  0

              x =  0 veya x =  4                                 -5  -2   1         x
              x =  0 için y =  0

              Parabol (0,0) noktasından geçer.
   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71