Page 106 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

7. Ünite: Atatürk’ün Ölümü ve Sonras
KAZANIM TESTİ 5 Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçi

1. Demokrat Partinin kurulması ile çok partili yaşama geçiş, 3. II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Türkiye’de ekono-
Atatürk Dönemi’nden sonra ülkede ilk kez deneniyordu. mik sorunların ağırlığı kendini daha fazla gösterirken
II. Dünya Savaşı sonrasında şekillenen dünyada artık hükûmetin siyasi alandaki birçok uygulamasına yönelik
tek partilerin yerini çok partili de mokratik yönetimler alı- eleştiriler de artmıştı.
yordu. Demokrat Partinin kurulması ile birlikte Türkiye’de Bu eleşt�r�lere;
çok partili yaşamın ilk adımları atılmış oldu. Yeni kurulan
Demokrat Parti ve diğer siyasi partiler ile iktidar partisi I. çok partili hayata geçilmemesi,
olan Cumhuriyet Halk Partisi, 1946 yılında yapılacak olan II. açık oy, gizli sayım usulünün yürürlükte olması,
seçimlere birlikte katılmışlardı. Türk toplumu, daha önce III. demokratik uygulamaların olmaması
görmediği türden bir seçimle karşı karşıya kalmıştı. Tür-
kiye, uzun süredir yaşanmayan seçim konuşmalarına ve durumlarından hang�ler� neden olarak göster�leb�l�r?
siyasi par ti mitinglerine şahit oldu. Bu seçim, Türk siyasi A) Yalnız I B) I ve II
hayatında yeni bir dönemin başladığını göstermektedir.
C) Yalnız III D) I, II ve III
Buna göre Demokrat Part�n�n Türk s�yas� hayatında;
I. demokrasi,
II. millî irade,
III. ulusal kültür

anlayışlarından hang�ler�n�n güçlenmes�ne katkıda 4. Türkiye’de demokrat düzene geçmek için 1945 yılında
bulunduğu söyleneb�l�r? Nuri Demirağ başkanlığında Millî Kalkınma Partisi
kuruldu. 1945 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde
A) Yalnız I B) I ve II
belirmeye başlayan muhalefet giderek güçlenmeye baş-
C) I ve III D) I, II ve III ladı. CHP içinde bir grup milletvekili ekonomik ve sos-
yal konularda kendi partilerini eleştirmeye başladılar. Bu
partiden ayrılan Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik
Koraltan ve Fuat Köprülü gibi milletvekilleri, 7 Ocak 1946
2. II. Dünya Savaşı’ndan hemen sonra Boğazlar’dan askerî tarihinde Demokrat Parti adıyla yeni bir parti kurdular.
üs isteyen Sovyet Rusya, Türkiye’yi tehdit etmeye baş- Buna göre;
ladı. Bu tehditlere karşı dış destek arayışı içine giren I. Türkiye 1945 yılından itibaren çok partili hayata geç-
Türkiye’nin iş birliği yapabileceği ülkeler, çok partili sis- miştir.
temle ve demokratik anlayışla yönetilen Batılı ülkelerdi.
ABD ve Avrupa ülkeleri demokratik anlayışla yönetilen II. CHP, Demokrat Parti’ye dönüşmüştür.
ülkelerle iş birliğini geliştireceklerini açıkça beyan etmiş- III. Celal Bayar Türkiye’nin 3. cumhurbaşkanı seçilmiştir.
lerdi. Türkiye’nin tek partiyle yönetiliyor olması, Batılı yargılarından hang�ler� söyleneb�l�r?
ülkelerle ilişkilerini geliştirmesinin önünde bir engeldi.
Birleşmiş Milletler Anayasası’nda, teşkilata katılabilmek A) Yalnız I B) Yalnız II
için “demokratik bir rejime sahip olunması” gerektiği C) I ve III D) II ve III
hükmü yer alıyordu. Sovyet Rusya’nın tehditlerine karşı
Batılı devletlerle yakınlaşma ihtiyacı hisseden Türki-
ye’nin yönetim yapısını onların beklentilerine uygun hâle
getirmesi gerekiyordu.

Buna göre Türk�ye’n�n çok part�l� hayata geçmes�nde
aşağıdak�lerden hang�s� etk�l� olmuştur? 5. Demokras�n�n çoğulculuk �lkes�n�n uygulanab�lmes�
�ç�n aşağıdak�lerden hang�s�ne �ht�yaç vardır?
A) Türk halkının talepleri
B) Dış tehditlere karşı demokratik devletlerin desteğini A) Gelişen bir ekonomiye
alma düşüncesi B) Güçlü bir askeri yapıya
C) Güçler birliği ilkesini uygulama düşüncesi C) Genç nüfusa
D) Muhalefet partilerinin kurulması D) Çok partili siyasi hayata

MARKAJ YAYINLARI
106 Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük