Page 54 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 54
¦ §
54
54 MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR
Koçgiri Ayaklanması: * İstanbul’da şeyhülislamın yayınladığı Milli
y Sivas ve çevresinde Ekim 1920’de çıkarıldı. Mücadele aleyhine fetvalara karşılık, Ankara
Kuvâ-yı Milliye birlikleri tarafından bastırıldı. Müftüsü Rıfat Börekçi’den Milli Mücadele’yi
destekleyen fetvalar alındı.
Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar
* İstanbul Hükümeti ile haberleşmenin kesil-
* Başta Rum ve Ermeniler olmak üzere diğer mesi kararı alındı.
azınlıkların çıkardığı ayaklanmalardır. Amaç- * Halkı bilgilendirmek için 6 Nisan 1920’de
ları kendi bölgelerinde devletlerini kurmaktı. Anadolu Ajansı kuruldu.
Kuvâ-yı Millîye Yanlısı Olup Sonradan
EDİTÖR YAYINLARI
Ayaklananlar
* Düzenli ordu kurma çalışmaları sırasında bu
orduya katılmak istemeyen ve bazı imtiyazlar
isteyen Çerkez Ethem, Demirci Mehmet Efe
gibi kişilerin çıkardığı ayaklanmalardır.
* İsyanlar düzenli ordu tarafından bastırıldı.
BÜYÜK MİLLET MECLİSİ'NİN AYAKLANMALARA NOTOT
N
KARŞI ALDIĞI ÖNLEMLER y 29 Nisan 1920’ de çıkarılan Hıyanet-i
* 29 Nisan 1920'de meclis tarafından ayakla- Vataniye Kanunu ile hangi suçları işleyenle-
nanlarla mücadele etmek ve askerden kaçış- rin vatan haini sayılacağı ve bunlara verile-
ları önlemek amacıyla Hıyanet-i Vataniye cek cezaların ne olacağı açıklanmıştır.
Kanunu ve Firariler Kanunu çıkarıldı. y Hıyanet-i Vataniye Kanunu ile yargılanan
* Meclis Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun etkili ilk kişi Damat Ferit Paşa olmuştur.
bir şekilde uygulanması için 18 Eylül 1920’de
İstiklâl Mahkemelerini kurdu.
Ayaklanmaların Sonuçları
* TBMM’nin ayaklanmaları bastırmasında gücü
ve otoritesi arttı.
* Milli Mücadele’nin uzamasına neden oldu.
* Milli kuvvetlerin bölünmesine neden oldu.
* İşgal alanları genişledi.
* Anadolu’da birlik ve beraberlik bozuldu.
Rıfat Börekçi Büyük oranda ekonomi ve malzeme kaybı
* Milli Mücadele taraftarı gazetelerde milli bir- * yaşandı.
lik ve beraberliği sağlamaya yönelik yazılar
yayınlandı. * Düzenli ordunun kurulması gecikti.