Page 11 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 11
ÖZETİN ÖZETİ 1. BÖLÜM: SÖZCÜKTE ANLAM
SÖZCÜKLER ARASI ANLAM İLİŞKİSİ
Sözcükler Arası Anlam İlişkisi
Eş Anlamlı Zıt (Karşıt) Eş Sesli Yakın Genel Özel
(Anlamdaş) Anlamlı (Sesteş) Anlamlı Anlamlı Anlamlı
Sözcükler Sözcükler Sözcükler Sözcükler Sözcükler Sözcükler
Eş Anlamlı (Anlamdaş) Sözcükler
Q Yazılışları farklı, anlamları aynı olan sözcüklere eş anlamlı sözcükler denir.
Q Eş anlamlı sözcükler, cümle içerisinde birbirlerinin yerine kullanılabilir.
» doğa - tabiat » sözcük - kelime » öğrenci - talebe » özen - itina » görev - vazife
» misafir - konuk » cümle - tümce » kaygı - endişe » giysi - kıyafet » yüzyıl - asır
» Vakit kaybetmeden eşyalarımızı topladık. » Biraz ağır bir dil kullanılmıştı kitapta.
Zaman kaybetmeden eşyalarımızı topladık. Biraz ağır bir lisan kullanılmıştı kitapta.
NOT
Q Sözcüklerin eş anlamlı karşılıkları cümle içindeki anlamlarına göre belirlenmelidir.
» “Toplantıda hiç yarar sağlamadı.” cümlesinde “yarar” sözcüğünün eş anlamlısı “fayda” sözcüğüyken “Sanat insanı ıslah etmeye
yarar.” cümlesinde “yarar” sözcüğünün eş anlamlısı “fayda” sözcüğü değildir.
Q Dilimizdeki her sözcüğün eş anlamlısı bulunmak zorunda değildir.
Zıt (Karşıt) Anlamlı Sözcükler
Q Aralarında anlamca karşıtlık bulunan sözcüklere zıt anlamlı sözcükler denir.
» savaş - barış » ödül - ceza » sabah - akşam » kuru - yaş » güzel - çirkin
» gelir - gider » alçak - yüksek » zengin - fakir » sert - yumuşak » aşağı - yukarı
» Gündüz kadar gece de önemlidir bu dünyada. » Doğru yanlışı taklit etseydi, hasret kalırdık dürüstlüğe.
» Bu yüze ağlamak mı yoksa gülmek mi yakışır? » Kuru kıyafetleri topla, ıslak olanları as!
NOT
Q Bir sözcüğün olumsuzu, o sözcüğün zıt anlamlısı değildir.
» acı tatlı (zıddı) acı değil (olumsuzu) » gitmek gelmek (zıddı) gitmemek (olumsuzu)
Q Sözcüklerin anlamını belirleyen asıl unsur kullanıldığı cümledir. Dolayısıyla bir kelimenin asıl anlamı cümle içinde açığa çıkar.
Sözcüklerin zıt anlamı bulunurken cümle içindeki anlamına dikkat edilmelidir.
10 8. Sınıf Türkçe
