Page 103 - 8. Sınıf Türkçe Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 7. BÖLÜM: NOKTALAMA İŞARETLERİ

KESME İŞARETİ ( ‘ ) YAY AYRAÇ ( )

Q Özel ad kapsamına giren sözcüklere getirilen iyelik, Q Cümlenin yapısıyla doğrudan doğruya ilgisi olmayan,
durum ve bildirme gibi çekim ekleri kesme işaretiyle yazının ve sözün aslında olmayıp sonradan eklenmiş
ayrılır. olan açıklayıcı sözcükleri ve söz gruplarını (ek bilgileri)
göstermek için kullanılır.
» Mustafa Kemal Atatürk’ün katıldığı son savaştı.
» Türkiye’mizin güzellikleri o kadar fazla ki saymakla bitmez. » Günlük yazı dizilerinde bile metaforlara (mecazlara)
sıkça yer verirdi.
Q Kısaltmalara, sayılara, belirli bir tarih bildiren ay ve
gün adlarına gelen ekleri ayırmak için kullanılır. » Mevlana; ölümü, gerçek dünyaya dönüş olarak gördü-
ğünden düğün gecesi (şebiarus) diye niteler.
» 6 Şubat’ta TV’lerde depremde yaşananlar canlı yayın-
landı.
UYARI: Yay ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren anla-
» 2020 yılı, 21’inci yüzyılın tüm felaket senaryolarını tımların sonuna uygun noktalama işareti konur.
gerçekleştirdi.
» Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek
UYARI: Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yazıyorum.) kendimizi göstermek için geziyoruz.
yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan önce
kullanılır. Q Yabancı kelimelerin okunuşları parantez içinde verilir.
» İsmet Paşa (İnönü)’nın hataları hizmetlerini yok » Shakespeare (Şekspir) dünyanın en seçkin drama yazar-
etmemeli. (Yanlış) larından biridir.
İsmet Paşa’nın (İnönü) hataları hizmetlerini yok Q Tiyatro eserlerinde konuşanın hareketlerini, durumunu
etmemeli. (Doğru)
açıklamak ve göstermek için kullanılır.
Kesme İşaretinin Kullanılmadığı Yerler » Karagöz – Güle güle!.. (Söylenir.) Aman neyse ki çiğ
hamsi kafası yemekten kurtuldum. (Bir kuzu, mele-
Q Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adla- yerek, oynayıp sıçrayarak perdeye girer. Karagöz’ün
rına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz. yanından geçip eve girer.)

» Danışma Kurulundan çıkan sonuçlar, kimseyi mutlu
etmedi. Q Söze alay etme, hafife alma, küçümseme, inanmama,
kinaye anlamları katmak için ünlem işaretiyle birlikte
Q Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlar- kullanılır.
dan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz.
» Çocuk çok akıllı (!) olduğunu sanıyor.
» Türk - çe - nin -çe yapım eki
» Kadir - ler - in -ler çokluk eki
Q Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek EĞİK ÇİZGİ ( / )
dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti
konmaz. Q Dizeler yan yana yazıldığında dizelerin arasında kullanılır.
» Can kafeste durmaz uçar / Dünya bir han, konan
» Boğaz Köprümüzün Köprü(sü)
göçer / Ay dolanır, yıllar geçer / Dostlar beni hatır-
lasın
Q Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası
KÖŞELİ AYRAÇ ( [ ] ) arasında ve semt ile şehir arasında kullanılır.

Q Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay » İnanç Sokağı No.: 10/5 Ulus / ANKARA
ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır. Q Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları
» Kirpi [Refik Halit Karay (1888-1965)] bazı eserlerinin birbirinden ayırmak için kullanılır.
konusunu İstanbul’un kenar mahallelerinden seçmiştir. » Babası 29/12/1969 doğumluymuş.

102 8. Sınıf Türkçe