Page 70 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 70

ÜNİTE 3: BASINÇ                                                              ÖZETİN ÖZETİ



           Q   Kum zeminde ağırlıkları eşit olan X, Y ve Z kaplarının oluş-  Q   Dikdörtgenler prizmaları özdeş olup I ve II. duruma geti-
              turacakları  izler  arasındaki  ilişki  yüzey  alanına  bağlıdır.   rilerek  basınçları  kıyaslandığında  I.  durumda  prizmanın
                                                                                           2
                                                                                                                2
              Kaplardan  yere  temas  ettiği  alanı  büyük  olanın  basıncı   yere temas ettiği alan 12 cm  iken II. durumda 6 cm
              küçük olur. Bu durumda kum zeminde oluşturacakları izle-  olur. Böylece yere temas eden yüzey alanı yarıya düştü-
              rin derinliği Y > X > Z olur.                       ğünden basınç iki katına çıkar.
                                                                                                  3 cm
                                                                                           2 cm
                        X         Y          Z
                        2S        2S        2S                           2 cm     6 cm                  6 cm


                                                                       3 cm
                        2S        S         3S                                   I               II

                             P  > P  > P                                            P  > P
                             Y   X  Z                                                II  I


           Q   Günlük yaşamımızda bazı durumlarda basıncın artırılması veya azaltılması amaçlanır.
              5  Tren ve tır gibi ağır yük taşıyan araçların tekerlek sayısının çok olması basıncı azaltır.

              5  Çivi, vida ve raptiye uçlarının sivri yapılması basıncı artırır.
              5  Karlı zeminde kar ayakkabısı, kızak, kayak takımı, snowboard kullanılması basıncı azaltır.
              5  İş makinelerinin, tır, traktörlerin arka tekerleklerinin geniş yüzeyli yapılarak yere temas eden yüzey alanı büyültülerek
                basıncı azaltır.
              5  Kışın araçların karda kaymamasının önlenmesi için yüzey alanı küçük kar lastikleri kullanılır veya lastiklere zincir takıla-
                rak temas eden yüzey alanı azaltılarak basınç arttırılır.
              5  Kramponların altındaki dişler yüzey alanını küçültüp basıncı arttırarak kaymayı önler.

              5  Bıçağın geniş yüzeyindeki basınç küçük olduğundan cisimleri bıcağın bu yüzeyiyle kesmek zor olur. Bıçakların ince kısmı
                bilelenip  yüzey alanı küçülterek basıncın arttırılması sağlanır.

              5  Çapa  makinesi,  ağır  iş  makineleri,  tank,  ağır  iş  makinelerinde  palet  takılarak  temas  eden  yüzey  alanı  genişletilir  ve
                basınç azaltılır.

                                               Temas Eden Yüzeyi Azaltılan Araçlar













                                               Temas Eden Yüzeyi Arttırılan Araçlar














                                                                                         8. Sınıf Fen Bilimleri  69
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75