Page 200 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim

ÜNİTE 7: ELEKTRİK YÜKLERİ VE ELEKTRİK ENERJİSİ ÖZETİN ÖZETİ

Elektriklenme Çeşitleri

1. Sürtünme ile Elektriklenme
Q Başlangıçta nötr olan ebonit çubuk ve yün kumaş sürtünmesi sonucunda elektriklenir.
Q Yün kumaştan negatif yükler ebonit çubuğa geçer ve ebonit çubuk negatif, yün kumaş pozitif yükle yüklenmiş olur.
Q Başlangıçta nötr olan cam çubuk ve ipek kumaş sürtünme sonucunda elektriklenir.
Q Cam çubuktan negatif yükler ipek kumaşa geçer ve ipek kumaş negatif, cam çubuk pozitif yükle yüklenmiş olur.

+ + + - -
Nötr Nötr
+ + + - - - -
Cam Ebonit
Cam + − − Ebonit -
Nötr
Nötr
Nötr − − − − Nötr + + + + ++ + + + +
İpek
Yünlü
i
yünlü
ipekpek − − İpek − − yünlü + + Yünlü
kumaş
kumaş
kumaş
kumaş − − kumaş − − kumaş + + kumaş + +
kumaş
− − − − − − + +
− − −− + + + + + +
Sürtünmeden Önce Cisimlerin Sürtünmeden Sonra Cisimlerin Sürtünmeden Önce Sürtünmeden Sonra Cisimlerin
Yük Durumu Yük Durumu Cisimlerin Yük Durumu Yük Durumu
Q Sürtünme ile elektriklenmede cisimler zıt yükle yüklenir. Elektriklenme olayı çekirdeğin çevresindeki negatif yüklerin hare-
keti ile olur. Elektriklenme olayı yalıtkan cisimler arasında olur.
2. Temas (Dokunma) ile Elektriklenme
Q Yük alışverişi (-) yüklerin hareketi ile gerçekleşir, (+) yükler hareket etmez. Yüklü iletken cisim, nötr bir cisme dokunduruldu-
ğunda yüklü cisimden nötr cisme yük geçişi olur ve iki cisimde aynı cins yükle yüklenir.
Dokunduruluyor - - - - - - - +++ - - - - -
+++ + + - - - -
+ + + + + + - - - + + +
+

(-) yüklü Nötr yüklü (-) yüklü (-) yüklü
(+) yüklü Nötr (+) yüklü (+) yüklü
Q Zıt yüklü iki cisim birbirine dokundurulduğunda yük miktarları eşitse son durumda ikisi de nötr olur.
Q Zıt yüklü iki cisim birbirine dokundurulduğunda (-) yük sayısı (+) yük sayısından fazla ise son durumda ikisi de (-) yüklü olur.
Q Zıt yüklü iki cisim birbirine dokundurulduğunda (+) yük sayısı (-) yük sayısından fazla ise son durumda ikisi de (+) yüklü olur.
3. Etki (Tesir) ile Elektriklenme
Q Elektrik yüklü bir cisim nötr bir cisme yaklaştırıldığında, yüklü cisim nötr cismin kendine yakın ucunu kendi yüküne zıt yükle,
uzak ucunu kendi yükü ile aynı yükle yükler. Etki ile elektriklenmede cisimler zıt yükle yüklenir.

Z T Z T Z T
Nötr Nötr - - - - - + + - - - - - - - - - - - + + + + + - -
+
cisim cisim - - - - - - + + - - - - - - - - - - - - + + + + + - - -
+
Yaklaştırılıyor

Negatif (-) yüklü küre birbirine temas Negatif (-) küre negatif yükleri kendin- Negatif küre uzaklaştırılmadan cisimler
eden nötr T ve Z cisimlerine yaklaştırı- den uzak uca iter, kendine yakın olan birbirinden ayrıldığında T cismi pozitif, Z
lıyor. uçta (+) yükler kalır. cismi negatif yükle yüklenmiş olur.

8. Sınıf Fen Bilimleri 199