Page 143 - 7. SINIF DUBLEKS TÜRKÇE DEFTERİM
P. 143

11. Bölüm: Noktalama İşaretleri                                              ÖZETİN ÖZETİ


                          Kesme İşareti ( ’ )                                    Eğik Çizgi ( / )

           Q Özel  adlara  getirilen  iyelik,  durum  ve  bildirme  ekleri   Q Tarihler yazılırken gün, ay ve yılı gösteren sayıların ara-
              kesme işaretiyle ayrılır.                            sında kullanılır.
           » Mehmet Akif Ersoy’un   » Orta Çağ’da               » 09/03/2003             » 09/III/2003

           » Rusya’dan gelen heyet Ayasofya’yı gezdi.           » 30/08/2022’de Zafer Bayramı kutlanacak.
           Q Kısaltmalara getirilen ekler kesme işaretiyle ayrılır.  Q Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kul-
                                                                   lanılır.
           » TBMM’nin               » THY’de
                                                                » -maksızın / -meksizin  » -ma / -me
           » TTK’nin yayınladığı belgeleri inceliyordu.
                                                                Q Bir şiiri oluşturan dizeler yan yana yazıldığında dizelerin
           Q Sayılara getirilen ekler kesme işaretiyle ayrılır.    arasında kullanılır.
           » 15’ten                 » 1453’te                   » Şairin de dediği gibi: Derdim çoktur hangisine yanayım /
                                                                   Yine tazelendi yürek yarası.
           » 2016’da evin 3’üncü çocuğu doğdu.
                                                                Q Adres  yazarken  apartman  numarası  ile  daire  numarası
           Q Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına getirilen ekler   arasına ve semt ile şehir arasına konur.
              çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
                                                                » Ata Mah. Kurtuluş Sok. No: 26/4 Çankaya/ANKARA
           » 18 Ocak 2022 Salı’da   » 7 Ekim’in
           » Hilâl 27 Mart’ta Diyarbakır’a gidiyor.                               Yay Ayraç (  )

           Q Seslerin ölçü gereği düştüğünü göstermek için kullanılır.  Q Cümlenin anlamını tamamlayan ve cümle dışında kalan ek
           » Gelin ağ’lar seyredelim güzeli                        bilgiler için kullanılır. Yay ayraç içindeki söz öbekleri yargı

              Gövel ördek gibi indi göllere  ağalar    ağ’lar      bildiriyorsa bu anlatımların sonuna uygun noktalama işa-
                                                                   reti konur.
              Cilalar sürünmüş, allar giyinmiş
                                                                » Bu bölgenin akarsularını (Aslında akarsu demek de doğru
              Doğan aylar gibi doğdu sabahtan
                                                                   değil.) tesislerin atıklarından kurtarmalıyız.
           Şiirin her dizesinde 11 hece vardır. “Ağalar” sözcündeki bir “a”   » Batı (özellikle İstanbul) fazlasıyla göç almaktadır.
           sesi düşürülerek ilk dize de aynı hece sayısına getirilmiştir.
                                                                 5 Özel veya cins isme ait ek, yay ayraçtan önce yazılır.
                Kesme İşaretinin Kullanılmadığı Yerler           » Mevlana’nın (1207 - 1273) hayatını araştırıyor.
            Q Kurum,  kuruluş,  iş  yeri  adlarına  gelen  ekler  kesmeyle   Q Tiyatro eserlerinde konuşan kişinin hareketlerini ve duru-
               ayrılmaz.                                           munu göstermek için kullanılır.
            » Bakanlar Kurulunun kararı birazdan açıklanır.     » Hatice Ana — (Kafasını kaldırdı ve yaşlı gözlerle) Oğlum!

                                                                   Sana kimler kıydı?..
            Q Özel adlara gelen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan
               sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.             Q Alıntı yapılan eseri ve yazarı aktarmak için kullanılır.

            » Aydın lı lar dan zeytinyağı alacağız.             » “Sen aklıma gelince her şey gülümserdi.” (Sabahattin Ali)
            özel yapım  çokluk  hâl
             ad  eki   eki  eki
                                                                                Köşeli Ayraç [  ]
            Q Sonunda  3.  tekil  iyelik  eki  bulunan  özel  ada  bu  ek
               dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti   Q Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay
               konmaz.                                             ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır.
            » Ayder Yaylamızın güzelliği mutlaka görülmelidir.  » Aka  Gündüz  [Hüseyin  Avni  (1886-1958)]  eserleri  filme
                                                                   uyarlanan yazarlarımızdandır.


                                         MARKAJ YAYINLARI                                                     143
                                                                               Markaj Yayınları / 7. Sınıf Türkçe
   138   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148