Page 119 - 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Soru Bankası

5. Ünite: Ekonomi ve Sosyal Hayat
BECERI TEMELLI TEST 10 Geçmişten Geleceğe Mesleki Eğitim

5 Ahilik Teşkilatında meslek sahibi olmak isteyenler önce 7 Osmanlı Lonca Teşkilatı gerçekte Ahi Teşkilatının deva-
çırak olarak işe başlarlar ve işin inceliklerini öğrenir- mıydı. Her esnaf topluluğu, mesleki konularda tabi bulu-
lerdi. Ustasının yanında zamanla yetişen çırak, ustası- nacağı özel kuralları kendisi kararlaştırır ve bunu devlete
nın izniyle kalfa olurdu. Kalfalık süresini tamamladıktan onaylatırlardı. Bu kurallarda ustalık, kalfalık gibi mesleki
sonra ustalığa geçen kişi için bir tören düzenlenir ve unvanların nasıl kazanılacağı, çıraklık ve kalfalık süreleri,
Ahilik törenlerine göre ona peştemal kuşatılırdı. Ustalığa çalışma saatleri, üretilecek malın cinsi ve kalitesi, ham
geçen kişilerin güven, doğruluk, dürüstlük, cömertlik, maddenin temini ve dağıtımı, dükkânların yeri ve sayısı
kardeşlik ve yardımseverlik gibi değerlere uyma zorun- gibi konular yer alırdı. Kurallara uymayan esnafı üyesi
lulukları vardı. Örneğin, kusurlu bir mal satarak dürüst olduğu teşkilat veya kadı cezalandırırdı. Esnaf teşkilatı
davranmayan ya da müşterilerine adil olmayan esnafa belirlenen fiyatlara uymamak, eksik kusurlu ve kalitesiz
çeşitli cezalar verilirdi. Bu cezalar arasında esnafın dük- mal üretmek gibi suçları işleyen üyelerine uyarma, nasi-
kânını kapatma da vardır. hat etme, devam etmesi hâlinde esnaflıktan çıkarma,
Yukarıda verilen bilgilerden hareketle Ahilik Teşkilatı dükkân kapatma, hapse atma, kürek cezası gibi cezalar
ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? teklif ederdi.
Buna göre Lonca Teşkilatı ile ilgili aşağıdakilerden
A) Ahi Evran tarafından kurulmuştur.
hangisine ulaşılamaz?
B) Mesleki ve ahlâki eğitim verilmiştir.
C) Üyelerini devlet makamlarına yerleştirmiştir. A) Temelini Ahilik Teşkilatından almıştır.
D) Esnaflar arasında ayrım yapmıştır. B) Teşkilat içerisinde hiyerarşik bir düzen vardır.
C) Günümüzde meslek liselerinin görevini yapmaktadır.
D) Esnafların kendi aralarında oluşturduğu mesleki ör-
gütlenmedir.

8 Her esnaf grubunun kendi arasında oluşturduğu teşki-
lata Lonca denilirdi. Lonca Teşkilatındaki esnaf toplu-
luğu, mesleki konularda tabi bulunacağı özel kuralları
kendisi kararlaştırıp devlete onaylattırırdı. Bu kurallarda
ustalık, kalfalık gibi mesleki unvanların nasıl kazanıla-
6 Ahi Evran Türkiye Selçukluları Dönemi’nde yaşamış ve cağı, çalışma sureleri, üretilen malın cinsi gibi konular
Ahiliğin temellerini atmıştır. Ahilikte; meslek etiği kazan- yer alırdı. Kurallara uymayan esnaf, üyesi olduğu teşki-
dırmak ve iyi insan olmak hedeflenmiştir. Ahiler yamak, lat ve kadı tarafından cezalandırılırdı. Esnaf teşkilatının
çırak, kalfa ve usta ve pir hiyerarşisinde çalışmışlar ve belirlenen fiyatlara uymamak, kusurlu, eksik ve kalitesiz
belli bir eğitim almışlardır. Eğitimini başarılı bir şekilde mal üretmek gibi durumlarda aldığı cezalar vardır. Verilen
tamamlayanlar bir üst sınıfa geçebilmiştir. cezalar şunlardır; suçlar işleyen üyelerini uyarma, nasihat
etme, devam etmesi hâlinde esnaflıktan çıkarma, dükkân
Buna göre Ahilik ile ilgili;
kapatma, kürek cezası verme, hapse atma.
I. meslek edindirdiği,
Buna göre Lonca Teşkilatı ile ilgili aşağıdakilerden
II. kişiler arasında ayrım gözettiği, hangisine ulaşılamaz?
III. ahlâki gelişime önem verdiği
A) Çalışma saatlerini belirlemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) Günümüzde varlığını sürdürmektedir.

A) Yalnız I B) I ve II C) Birbirinden farklı cezalar verebilmektedir.
C) Yalnız III D) I ve III D) Esnaflar tarafından oluşturulmuştur.

118 7. Sınıf Sosyal Bilgiler