Page 117 - 7. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 117
ÖZETİN ÖZETİ 5. ÜNİTE: IŞIĞIN MADDE İLE ETKİLEŞİMİ
IşıĞın madde İle etkİleşİmİ
Işığın Soğurulması Renklerin Oluşumu
Q Güneş, ampul, el feneri gibi ışık kaynaklarından yayılan ve Q Güneş’ten etrafa yayılan beyaz ışık gerçekte birçok ren-
cisimleri görmemize yardımcı olan enerjiye ışık denir. gin birleşmesinden meydana gelir.
Q Işık kaynaktan çıktıktan sonra ışınlar halinde doğrusal Q Yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda beyaz ışık, cam
olarak yayılır. veya plastik prizma üzerinden geçirildiğinde prizmalara
gönderilen ışık renklerine ayrılır.
Q Işık kaynağından çıkan ışınlar doğrusal olarak hareket
Q Beyazı ışığın renklerine ayrılmasına ışık tayfı denir.
ederken; önlerine çıkan maddelerle karşılaştığında madde-
nin sahip olduğu özelliğe göre yansır, kırılır veya soğurulur.
Q Cisimlerin büyüklüklerini, şekillerini veya renklerini ışık Ekran
sayesinde algılarız. Kırmızı
Turuncu
Q Farklı renk tonlarında karşımıza çıkan cisimleri bu renk Sarı
tonları ile algılamamızın nedeni ışığın maddesel ortamlarla Yeşil
temas etmesidir. Beyaz Işık Prizma Mavi
Mor
Q Işık ışınları saydam olmayan cisimlerle karşılaştığında bir
kısmı yansırken; bir kısmı da cisim tarafından tutulur.
Yani cisim tarafından soğurulur. Q Prizma üzerine gönderilen beyaz ışık farklı bir doğrultuda
Q Cisim tarafından soğurulan ışık ışınları cisimlerin sıcak- ve farklı açılarda 2 kez ortam değiştirdiği için kırılır ve
lıklarını artırırken aynı zamanda cisimlerin temas ettiği renklere ayrışır.
yerlerde yüzey kısmının da renginin bozulmasına neden Q Prizmaya gönderilen beyaz ışık demetinden en fazla kırı-
olur. lan ışık mor iken, en az kırılan ışık ise kırmızıdır.
Q Bir yüzeye gelen ışık ışınlarının, yüzey tarafından tutul- Q Işıktaki ana renkler, kırmızı, yeşil ve mavidir.
masına (emilmesine) ışığın soğurulması denir. Q Diğer renkler bu renklerin bir araya gelmesiyle oluşur. Bu
renklere de ara renk denir.
Q Koyu renkli cisimler açık renkli cisimlere göre ışığı daha
fazla soğurduğu için koyu renkli cisimlerdeki sıcaklık
artışı, açık renkli cisimlerdekine göre daha fazla olur.
Q Yaz mevsiminde açık renkli, kış mevsiminde koyu renkli
elbiselerin tercih edilmesinin, sıcak iklim bölgelerinde bina-
ların beyaza ya da açık renge, soğuk iklim bölgelerinde
koyu renklere boyanması bu yüzdendir.
Q Soğurulma, maddelerde bazı değişikliklere neden olur.
Uzun süre Güneş ışığı altında bırakılan kumaşın renginin
solması, Güneş ışığını doğrudan alan besin maddelerinin
tatlarının değişmesi, ilaçların bozulması soğurulmanın
5 Sarı = Kırmızı + Yeşil
olumsuz etkilerindendir.
5 Mor = Kırmızı + Mavi
Q Bitkilerin fotosentez yapması, güneş ışığıyla seraların
5 Turkuaz = Yeşil + Mavi
sıcak tutulması, güneş ocaklarında yemek pişirilmesi ise
olumlu etkilerindendir. 5 Beyaz = Kırmızı + Yeşil + Mavi
116 7. Sınıf Fen Bilimleri