Page 113 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 113
¦ VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLERVE SAĞLIĞI § 113
113
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ * İstemli veya istemsiz davranışların uyarı
* Çevresel sinir sistemi, merkezi sinir sistemi veya emirlerini taşıyan sinirler, sinir dokudan
oluşur. Sinir dokuyu sinir hücreleri oluşturur.
dışında kalan tüm sinirleri içerir ve merkezi
sinir sistemi ile organlar arasındaki bağlan- Sinir hücreleri farklılaşmış hücrelerdir. İnsan
tıyı sağlar. * beyninde milyarlarca sinir hücresi vardır.
* Kafamıza aldığımız her darbe sonucu sinir
hücreleri ölür. Bu da ileri yaşlarda refleks
ya da hareketlerimizde yavaşlamalara neden
olur. Çünkü beyinde azalan sinir hücreleri
EDİTÖR YAYINLARI
çoğalamaz yani ölen hücrelerin yerine yenisi
gelmez.
* Çevresel sinir sisteminde de sinir hücre-
leri vardır. Bu sinir hücreleri çevreden aldığı
mesajları beyne iletir. Beyin bunları yorum-
lar ve cevaplar oluşturarak sinir hücreleriyle
ilgili organa ulaşmasını sağlar. Böylece organ
cevaba göre tepkide bulunur.
N
NOTOT
* İnsan vücudunun her bölgesi sinirlerle çev- y Vücudumuzda bir tepkiye sebep olan etki-
rilidir. Bu sinirler bir ağ gibi örülmüş durum- lere uyartı, bu uyartının beyinde oluştur-
dadır. İnsan vücudunun çevresini tamamen duğu cevabın davranışa dönüşmesine ise
saran bu sinirler çevresel sinir sistemini oluş-
turur. tepki denir.
* İnsan vücudunda bulunan ve merkezi sinir Uyarıları alan özel hücrelere reseptör denir.
sistemini oluşturan beyin ve omurilikten *
çıkan bu sinirler insan vücudunun her yerine Uyarılar nöronlar tarafından alınır ve uyartı
dağılır. Bundan dolayı çevresel sinir sistemi, oluşturulur. Oluşturulan uyartı beyindeki ilgili
merkezi sinir sistemi ile organlar arasındaki kısımlarda değerlendirilir ve cevap oluşturu-
iletişimi sağlar. lur. Cevap ilgili yapı ve organa nöronlar ara-
cılığı ile taşınır ve tepki oluşturulur.
* Unutmayalım ki merkezi sinir sistemi vücu-
dumuzu yönetir ve kontrol eder. Fakat çev- * Vücudumuzda çevresel sinir sistemi ile mer-
resel sinir sistemi ise merkezi sinir sistemine kezi sinir sistemi arasında bilgi aktarımını
gelen ve giden bilgileri ilgili organlara taşı- yapan sinir hücrelerini adlandırırsak; merkezi
makla görevlidir. sinir sistemine bilgiyi getiren sinirlere duyu
* Çevresel sinir sistemi bazen merkezi sinir sinirleri, merkezi sinir sisteminin oluşturduğu
sistemine gerek duymadan ani hareketlerde cevabı çevresel sinir sistemine taşıyan sinir-
veya cevaplarda bulunabilir. lere ise hareket sinirleri denir.