Page 56 - 6. Sınıf Türkçe Defterim
P. 56

4. Bölüm: Sözcük Türleri                                                     ÖZETİN ÖZETİ


               Sayı Sıfatları

            Q   İsimlerden önce gelerek onların sayılarını, sıralarını, eşit bölümlerini, parçalarını belirten sözcüklere sayı sıfatı denir. Sayı
              sıfatları dört başlık altında incelenir.


              Asıl Sayı Sıfatları       Sıra Sayı Sıfatları     Üleştirme Sayı Sıfatları   Kesir Sayı Sıfatları
            Varlıkları, hiçbir ek almadan   İsimlerin  sıra  bakımından   Varlıkların eşit olarak pay-  İsimleri  kesirli  bir  biçimde
            tam  sayı  olarak  belirten   sayılarını   belirten   sayı   laşılmasını  belirten  sayı   belirten  sayı  sıfatlarıdır.
            ve  “Kaç?”  sorusuna  cevap   sıfatlarıdır. “Kaçıncı?” soru-  sıfatlarıdır.  “Kaçar?”  soru-  “Kaçta  kaç?”  sorusuna
            veren sayı sıfatlarıdır.  suna cevap verir.         suna cevap verir.         cevap verir.
               » Altı yıl (Kaç yıl?)     » Beşinci sıra            » Dörder sayı             » Yüzde iki faiz
               » Beş gün (Kaç gün?)      » Altıncı ders            » Sekizer sınıf           » Dörtte iki hisse


               Soru Sıfatları

            Q   Varlıkları soru yoluyla belirten sıfatlara soru sıfatları denir.

               » Kaçıncı soru zordu?                               » Hangi caddede oturuyorsun?
               » Hangi meyveyi seversin?                           » Günde kaç bardak çay içiyor?


                                  SIFATLARDA PEKİŞTİRME (PEKİŞTİRME SIFATLARI)


            Q   Niteleme sıfatlarının anlam bakımından güçlendirildiği sıfatlara pekiştirme sıfatları denir. Sıfatlarda pekiştirme, iki yolla
              yapılır:

               5  Niteleme sıfatının ilk ünlü harfinden sonra “m, p, r, s”   5  Sözcüklerin tekrarıyla oluşturulan ve sıfat görevinde
                 harflerinden uygun olanı konulup kalan heceler yerine   kullanılan ikilemelerle yapılır.
                 bu sıfatın tamamı yazılarak yapılır.              » İri iri elmalar        » İri yarı çocuk
               » uzun yol   upuzun yol    » siyah göz   simsiyah göz    » Sıra sıra dağlar    » Yarım yamalak konu
               » mavi ev   masmavi ev    » yeşil ot   yemyeşil ot


                                                  SIFAT TAMLAMALARI



            Q   Bir  sıfat  ile  bir  ismin  oluşturduğu  söz  gruplarına  sıfat  Q İsim ve sıfat tamlamaları iç içe olabilir.

              tamlaması denir.                                    » bazı hayvanların    perdeli  ayakları
               » Güzel  insan,  yalnız  yaşam,  küçük  el,  birkaç  kalem,  kısa   sıfat tamlaması sıfat tamlaması
              saç, altı parmak, üçer elma, şu okul...                tamlayan      tamlanan

                                                                       belirtili isim tamlaması
            Q   Sıfat  tamlamalarında  önce  sıfat  sonra  da  isim  gelir.
              Sıfat tamlayan, isim de tamlanandır. Tamlayan da tamla-  Q   Sıfat  tamlamaları,  isim  tamlamaları  gibi  iyelik  veya  ilgi
              nan da birden çok sözcükten oluşabilir.             eki almaz. Bu yönüyle sıfat tamlamaları ile isim tamla-

               » çarşaf gibi     deniz     »  sarı   masa ve örtük     maları birbirinden ayrılabilir.
                 sıfat     isim           sıfat      isim         » Ceviz kabuğu (isim tamlaması)
               (tamlayan)  (tamlanan)   (tamlayan) (tamlanan)
                                                                  » Yeşil ceviz (sıfat tamlaması)



                                                                                              6. Sınıf Türkçe  55
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61