Page 28 - 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Soru Bankası

2. Ünite: Tarihe Yolculuk
Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri BECERI TEMELLI TEST 4

1 Çin imparatoru, Asya Hun Devleti’nin hükümdarı olan 3 Ben Bilge Kağan. Bu sözümü iyice işitin. Doğuda gün
Mete Han’a gönderdiği mektupta, ondan en iyi atını ve doğusuna, güneyde gün ortasına, batıda gün batısına,
kılıcını kendisine göndermesini istemiştir. Mete Han kuzeyde gece ortasına kadar onun içindeki millet hep
bunun üzerine Kurultay’ı toplayarak ne yapması gerekti- bana bağlıdır. Bunca milleti hep düzene soktum. Doğuda
ğini danışmıştır. Kurultay’a katılan vezir ve boy beyleri at Şantung Ovası’na kadar ordu sevk ettim. Denize ulaş-
ve kılıcın Türk töresinde kutsal kabul edildiğini bu sebeple mama az kaldı. Çin milleti ile anlaştım. Altını, gümüşü,
göndermemesini önermişlerdir. Mete Han Kurultay’da alı- ipeği bize veriyorlar. Çin milletinin sözü tatlı, ipek kumaşı
nan karara uymamış ve Çin imparatoruna atını ve kılıcını yumuşak. Tatlı sözle, yumuşak ipek kumaşla uzak millet-
göndermiştir. Asıl amacı savaş çıkarmak olan imparator leri aldatıp kendine yaklaştırır sonra da kötü şeyler düşü-
bu duruma pek sevinmemiş ama Türklere siyasi üstünlük nürmüş. Beyleri, milleti ahenksiz olduğu için, Çin milleti
kurduğunu düşünerek teselli olmuştur. Bu olaydan birkaç hilekâr ve sahtekâr olduğu için, aldatıcı olduğu için, küçük
ay sonra Çin imparatoru, Mete Han’dan sınırlarına yakın kardeş ve büyük kardeşi birbirine düşürdüğü için, bey
küçük bir toprak parçasını ülkesine bağışlamasını iste- ve milleti karşılıklı çekiştiği için Türk milleti il yaptığı ilini
miştir. Mete Han tekrar Kurultay’ı toplamış ve danışmıştır. elden çıkarmış. Türk beyleri Türk adını bırakmış.
Vezir ve boy beyleri bu sefer küçük bir toprak parçası Bilge Kağan’ın yukarıdaki açıklamalarından aşağı-
için savaş çıkmasın diye toprağın verilmesini önermiştir. daki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?
Mete Han bu duruma çok kızmış “Asıl kutsal olan vatan
toprağıdır. Kılıç ve at benim malımdır ancak toprak mil- A) Devletin geniş sınırlara ulaştığı
letimindir ve bana emanettir. Bana düşen emanete en iyi B) Çin’in vergiye bağlandığı
şekilde sahip çıkmaktır.” diyerek Kurultay’ın aldığı karara C) Türklerin her zaman Çinlilere üstünlük kurduğu
uymamıştır. Gönderdiği mektupla Çin İmparatorluğu’na D) Türk beylerinin birbirleriyle mücadelesinin devlet
savaş ilan etmiştir.
olma özelliğini kaybetmeye neden olduğu
Buna göre Mete Han ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) Vatan toprağını bağımsızlıkla eş tutmuştur.
B) Kurultay üzerindeki herhangi bir gücü kalmamıştır.
C) Çin’e karşı her zaman savaş politikası yürütülmüştür.
D) Türk töresine karşı gelmiştir.

4 Kök Türk Devleti ile ilgili bilgilere Çin kaynaklarında da
rastlanmaktadır. Çin kaynaklarında Kök Türklerle ilgili yer
alan bazı bilgiler şunlardır:

2 Bizanslı elçi Zemarkhas ziyaret ettiği Kök Türk kağanı ◆ “627 yılında Kök Türk ülkesinde çok kar yağmıştır.
için şunları söylemiştir: “Türk beyi beni önce ipeklerle Bu yüzden koyunların ve atların büyük bir kısmı telef
süslenmiş bir çadırda karşılamıştı. Çadırın içinde çeşitli olmuştur.”
madenlerden yapılma heykelcikler, altın sürahi ve köşe- ◆ “685 yılında Oğuzların ülkesinde büyük bir kuraklık
leri altınlarla çevrili bir döşek vardı. Beyin başka bir çadı- meydana gelmiştir. Bu yüzden atların ve sığırların
rında da direkleri altın kaplama ve kuş figürleriyle süslü onda yedisi veya sekizi ölmüştür. Oğuzlar, ot kökü
ortada ayakları altından olan bir taht bulunuyordu. Yine yemek zorunda kalmıştır.”
bir merasimde atlar tarafından çekilen altın bir taht üze- Bu bilgilerden hareketle Kök Türkler ile ilgili;
rine oturmuştu.”
I. temel geçim kaynaklarının hayvancılık olduğu,
Buna göre Kök Türkler hakkında aşağıda verilen bil-
gilerden hangisi doğru değildir? II. iklim koşullarının hayat şartları üzerinde etkili olduğu,
III. tek geçim kaynaklarının tarım olduğu
A) Göçebe bir hayat yaşadıkları
B) Heykel sanatının geliştiği yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Ekonomik açıdan güçlü olmadıkları A) I ve II B) Yalnız III
D) Bizans ile siyasi ilişki kurdukları C) Yalnız I D) I, II ve III

6. Sınıf Sosyal Bilgiler 27