Page 135 - 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Soru Bankası

6. Ünite: Yönetime Katılıyorum
BECERI TEMELLI TEST 7 Yasama, Yürütme ve Yargı

1 Cumhuriyet, 29 Ekim 1923’te ilan edilmiş ve ilk cumhur- 3
başkanı olarak Mustafa Kemal seçilmiştir. Bu tarihten iti- Yasama yetkisi, TBMM’nin elindedir. Halkın ihtiyaçları
baren cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi tara- doğrultusunda kanunlar çıkarır.
fından seçilmiştir. 10 Ağustos 2014 tarihinden itibaren ise
cumhurbaşkanı seçiminde halk oylamasına gidilmiştir.
Bu paragrafta çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşa- Yürütme yetkisi, Cumhurbaşkanına aittir. Cumhurbaş-
ğıdakilerden hangisidir? kanı, çıkarılan kanunlara uygun olarak ülkede yürütme
görevini yerini getirir. Ülkenin Anayasa ve kanunlara
A) Cumhurbaşkanı devletin başıdır.
göre yönetilmesini sağlar.
B) Cumhurbaşkanı seçilmek için belli şartlara sahip ol-
mak gerekmektedir. Yargı yetkisi bağımsız ve tarafsız mahkemelerindir.
C) Cumhurbaşkanı seçiminde değişiklikler yaşanmıştır. Devlet yönetiminde kanunlara aykırı hareket edilmesi
D) Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ilk cumhurbaşkanı durumunda bağımsız ve tarafsız mahkemeler olumsuz
Mustafa Kemal Atatürk’tür. durumların ortaya çıkmasını önler.

Buna göre;

I. ülkemizde kuvvetler ayrılığı ilkesinin olduğu,
II. Cumhurbaşkanının Anayasa’ya bağlı olduğu,
III. bağımsız ve tarafsız mahkemelerin yasaları değişti-
rebildiği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II
C) Yalnız III D) II ve III

4 MADDE 138 - “Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar.
Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî
kanaatlerine göre hüküm verirler. Hiçbir organ, makam,
2 23 Nisan 1920 yılında Büyük Millet Meclisi Ankara’da top- merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahke-
landı. 20 Ocak 1921’de Teşkilât-ı Esasiye Kanunu adını melere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge
taşıyan Anayasa yürürlüğe girdi. 1921 Anayasası ile mil- gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz. Görülmekte
let egemenliğine dayanan yeni bir Türk devleti kurulmuş olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisi-
oldu. Modern Türkiye’nin temellerini atan Atatürk, millî nin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapıla-
egemenlik ilkesini devletin temel ögelerinden biri hâline maz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz. Yasama ve
getirdi. 29 Ekim 1923’te cumhuriyet ilan edildi. Böylece yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak
tek kişinin hâkimiyetine dayalı yönetim şekli sona erdi. zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını
Millî egemenlik, bir milletin kendini yönetecek kişileri hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilme-
kendisinin seçmesi yani yönetimde söz sahibi olması sini geciktiremez.”
demektir.
Verilen Anayasa maddesinden hareketle;
Buna göre Türkiye’de halkın yönetimde söz sahibi I. mahkemelerin bağımsız olduğu,
olması yani millî egemenliğin gerçekleşmesinde aşa-
ğıdakilerden hangisinin rolü olduğu söylenemez? II. Hakimlerin Anayasa’ya aykırı hareket ettiği,
III. Mahkemelerin bireylerin haklarını koruyamadığı
A) TBMM’nin açılması
B) 1921 Anayasası yargılarından hangileri söylenebilir?
C) Cumhuriyetin ilanı A) Yalnız I B) I ve II
D) Siyasi partilerin kapatılması C) Yalnız II D) II ve III

134 6. Sınıf Sosyal Bilgiler