Page 61 - 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 3. ÜNİTE: YERYÜZÜNDE YAŞAM

TÜRKİYE’NİN FİZİKİ COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ

Q Ülkemizde ortalama yükselti fazladır ve engebeli bir yapı vardır.
Q Ülkemizde batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti genel olarak artar.
Q Ülkemizde dağlar doğu-batı yönünde uzanır. Bu nedenle ülkemizin kuzey ve güneyinde kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım
zordur.
Q Ortalama yükselti ve engebenin en az olduğu yer Marmara Denizi çevresi, en fazla olduğu yer ise Anadolu’nun doğusudur.

Q Anadolu’nun orta ve güneydoğu kesiminde ise yükselti fazla olmasına rağmen yüzey şekilleri sadedir.
Q Ülkemizin kuzey ve güneyinde sıradağlar bulunur. Ova ve platolar geniş yer kaplar.
Q Su kaynakları bakımından çok sayıda akarsu ve göl bulunmaktadır.

Ülkemizde Farklı İklim Tiplerinin Görülmesinin Sebepleri

Ekvator’a Uzaklık Dağların Uzanışı
Q Dünya’nın şeklinden dolayı Ekvator’dan kutuplara doğru
yaklaştıkça sıcaklık azalır. Q Dağların uzanış yönü hareket hâlindeki hava kütlelerinin
yönünü etkiler.
Q Ülkemizde genel olarak güneyden kuzeye doğru gidildikçe
sıcaklık azalırken kuzeyden güneye doğru da sıcaklık art- Q Ülkemizin batısında dağlar kıyıya dik uzandığı için deniz
maktadır. üzerinden gelen hava kütleleri, iç kesimlere sokulabilir.
Denizellik ve Karasallık Yükselti

Q Karalar erken ısınıp erken soğur, denizler ise geç ısınıp geç Q Türkiye yükseltisi fazla olan bir ülkedir.
soğur.
Q Batıdan doğuya doğru yükselti artar.
Q Denizler karalar üzerinde; kış mevsiminde ılıman, yaz mev-
siminde ise serin bir etki yaparak sıcaklığı dengeler. Q Ortalama yükseltisi 1132 metredir.

Rüzgârlar Bakı

Q Rüzgârlar estiği yöne göre hava sıcaklığını etkiler. Q Yeryüzü şekillerinin Güneş’e karşı konumuna bakı denir.
Q Ülkemizde kuzeyden esen rüzgârlar sıcaklığı düşürürken, Q Ülkemizde dağların güney yamaçları, kuzey yamaçlarından
güneyden esen rüzgârlar sıcaklığı arttırır. daha çok ısınır.

Türkiye’de İklim

Akdeniz İklimi Karasal İklim Karadeniz İklimi

Q Akdeniz, Ege ve Marmara Denizi Q İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Q Karadeniz Bölgesi’nde Marmara
kıyıları boyunca görülür. Güneydoğu Anadolu bölgelerinde Bölgesi’nin Karadeniz’e bakan kıyı-
etkilidir. larında etkilidir.
Q Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve
yağışlıdır. Q Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk Q Her mevsim yağışlıdır.
ve kar yağışlıdır.
Q En yağışlı mevsimi kıştır. Q En fazla yağışı sonbahar mevsi-
Q En fazla yağışı ilkbaharda alır, minde alır. Bitki örtüsü ormandır.
Q Bitki örtüsü makidir.
bitki örtüsü bozkırdır.

60 6. Sınıf Sosyal Bilgiler