Page 123 - 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Defterim
P. 123

ÖZETİN ÖZETİ                                            6. ÜNİTE: YÖNETİME KATILIYORUM


                                         yasama, yürütme ve yargı
                        Kuvvetler Birliği                                    Kuvvetler Ayrılığı

         Q  Devlet organları olan yasama, yürütme ve yargı güçle-  Q  Devlet organları olan yasama, yürütme ve yargı güçle-
           rinin tek bir kişide toplandığı devlet yönetim modelidir.  rinin birbirinden ayrılmış olduğu devlet yönetimidir.
         Q   Bir ülkede bu güç unsurları aynı kurum veya kişiye veril-  Q   Bir  ülkede  bu  güç  unsurları  ayrı  kurum  veya  kişilere
            mişse buna kuvvetler birliği adı verilir.            verilmişse buna kuvvetler ayrılığı adı verilir.

                          Yasama Gücü                                          Yürütme Gücü

         Q  Ülkemizde yasama yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisi   Q  Anayasa’mıza  göre  ülkemizde  yürütme  gücü  Cumhur-
           tarafından kullanılır.                                başkanı tarafından kullanılır.
         Q   TBMM üyelerine milletvekili adı verilir.         Q   Cumhurbaşkanı  Anayasada  belirtilen  özelliklere  göre
                                                                 Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilir.
         Q   Halktan  yeterli  oyu  alarak  milletvekili  seçilen  kişiler
           Anayasa’da  belirtilen  yemin  metnini  okuyarak  göreve   Q   Cumhurbaşkanı seçilen kişi Anayasa’da belirtilen yetki
                                                                 ve sorumlulukları yerine getirir.
           başlarlar.
                                                              Q   Cumhurbaşkanı Ankara’da bulunan Türkiye Cumhuriyeti
         TBMM’nin Görev ve Yetkileri                             Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde ülkemizi yönetmektedir.
         Genel Olarak                                         Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri
         Q   Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak           Q   Cumhurbaşkanı devletin başıdır.
         Q   Bütçe  ve  kesin  hesap  kanun  tekliflerini  görüşmek  ve   Q   Cumhurbaşkanı,  devlet  başkanı  sıfatıyla  Türkiye  Cum-
           kabul etmek                                           huriyeti’ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder.
         Q   Para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek   Q   Anayasa’nın  uygulanmasını,  devlet  organlarının  düzenli
         Q   Milletlerarası  antlaşmaların  onaylanmasını  uygun  bul-  ve uyumlu çalışmasını temin eder.
           mak,                                               Q   Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Tür-

         Q   Genel ve özel af ilânına karar vermek               kiye Büyük Millet Meclisi’nde açılış konuşmasını yapar.
                                                              Q   Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.
         Kanunların Teklif Edilmesi ve Görüşülmesi               Kanunları yayımlar.
         Q   Kanun teklif etmeye milletvekilleri yetkilidir.   Q   Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet
                                                                 Meclisine geri gönderir.
         Q   Kanun  tekliflerinin  Türkiye  Büyük  Millet  Meclisinde
           görüşülme usul ve esasları iç tüzükle düzenlenir.  Q   Kanunların,  Türkiye  Büyük  Millet  Meclisi  iç  tüzüğünün
                                                                 tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasa’ya şekil veya
         Kanunların Cumhurbaşkanınca Yayınlanması                esas  bakımından  aykırı  oldukları  gerekçesiyle  Anayasa
         Q   Cumhurbaşkanı,  Türkiye  Büyük  Millet  Meclisince  kabul   Mahkemesi’nde iptal davası açar.
           edilen kanunları on beş gün içinde yayımlar.       Q   Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görev-
                                                                 lerine son verir.
         Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulma
                                                              Q   Üst  kademe  kamu  yöneticilerini  atar,  görevlerine  son
         Q   Türkiye  Cumhuriyeti  adına  yabancı  devletlerle  ve  mil-  verir  ve  bunların  atanmalarına  ilişkin  usul  ve  esasları
           letlerarası  kuruluşlarla  yapılacak  antlaşmaların  onay-  Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenler.
           lanması, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onaylamayı bir   Q   Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyeti’nin temsilcilerini
           kanunla uygun bulmasına bağlıdır.
                                                                 gönderir.
         Savaş Hâline İzin Verme                              Q   Yabancı  devlet  temsilcilerini  kabul  eder.  Milletlerarası
         Q   Türk  Silahlı  Kuvvetleri’nin  yabancı  ülkelere  gönderilme-  antlaşmaları onaylar ve yayımlar.
           sine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunma-  Q   Anayasa’mıza  göre  yargı  yetkisi,  bağımsız  ve  tarafsız
           sına izin verme yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin-  mahkemeler  tarafından  Türk  milleti  adına  kullanılmak-
           dir.                                                  tadır.



        122    6. Sınıf Sosyal Bilgiler
   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128