Page 15 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Sosyal Bilgiler Fasikül-2

3. ÜNİTE: ORTAK MİRASIMIZ ETKİNLİK DEFTERİ

ANADOLU’NUN İLK YERLEŞİM YERLERİNDE YAŞAM

Bilim insanları geçmişten günümüze kadar olan "zamanı" öğrenmeyi kolaylaştırmak için çağlara (devirlere) ayırmıştır.
Çağ, önemli bir olayla başlayıp yine önemli bir olayla biten zaman dilimine denir.

Yüzyıl ve asır ise yüzyıllık zaman dilimi için kullanılır.
Yazının icadından önceki dönemlere “tarih öncesi devirler”, sonraki dönemlere ise “tarihi devirler” denir.
Hz. İsa’nın doğumu “milat” (başlangıç) olarak kabul edilmiş ve bu tarih 0 (sıfır) olarak alınmıştır.
Hz. İsa’nın doğumundan önceki yıllara Milattan önce (MÖ), sonraki yıllara Milattan sonra (MS) denilmiştir.

Örneğin yazı ilk kez MÖ 3200’lerde kullanılmaya başlanmıştır. 2024 yılında olduğumuza göre (2024+3200=5224) yazı-
nın günümüzden yaklaşık 5224 yıl önce kullanılmaya başladığını bulabiliriz.

TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR TARİH ÇAĞLARI

8000 7000 6000 5000 4000 3200 3000 2000 1000 1000 2000

ORTA YENİ YAKIN
İLK ÇAĞ
ÇAĞ ÇAĞ ÇAĞ
0 375 1453 1789
MİLATTAN ÖNCE (MÖ) Yazının İcadı Milat MİLATTAN SONRA
(Hz. İsa’nın doğumu) (MS)

İnsanın geçmişini, sosyal ilişkilerini ve inançlarını öğrenmek geçmişten günümüze ulaşan izlerin incelenmesine bağlıdır.
Bunun için höyük denilen yerleşim yerleri, yaşam alanları, tapınaklar, mezarlar ve doğal çevre araştırılır.
Bu araştırma arkeoloji biliminden faydalanılarak yapılır. Arkeoloji; kazı yoluyla toprak ve su altındaki maddi kalıntıları
ortaya çıkarıp inceleyen bilim dalıdır.
Arkeoloji alanında çalışan bilim insanlarına arkeolog denir. Arkeolojik kazılar sayesinde insanoğlunun geçmiş yaşamı
hakkında bilgiler elde edilir. İlk dönemlerinde insanların besin kaynakları bulabilmek için yer değiştirmesi avcılık ve top-
layıcılık (göçebe) hayat tarzı sürmelerine neden olmuştur.
Tarımın ve hayvancılığın keşfiyle birlikte yerleşik hayata geçmeye başlamışlardır. Yerleşik hayata ve medeniyete dair
bilinen en eski izlere Anadolu topraklarında rastlanır.

İnsanlığın İlk Dönemleri

Höyük
Eski yerleşim yerlerinin zamanla toprakla örtülüp tepe biçi-
mine gelmiş hâline verilen isimdir.

Höyüklerde çanak çömlek parçaları; taştan, camdan, maden-
lerden yapılmış aletler; mimari yapılar ya da organik kalıntı-
lara ulaşılır.

Höyükler sayesinde tarih öncesi devirlerde insanların sosyal
hayatı hakkında bilgiler elde edilir.

5. Sınıf Sosyal Bilgiler 15