Page 6 - 11. SINIF FİZİK KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 1: KUVVET VE HAREKET

vektörler

Vektörler ve Özellikleri

Q Fiziksel nicelikler skaler ve vektörel büyüklükler olarak iki kısma ayrılır.
Q Sadece sayı ve birimle ifade edilebilen büyüklüklere skaler büyüklükler denir.
Q Sayı ve birimlerin yanı sıra doğrultusu ve yönü ile ifade edilen büyüklüklere vektörel büyüklükler denir.
Büyüklüğü Q Vektörler harflerle isimlendirilir. Harfin üzerine ok işareti konur. (ÁK)
şeklinde gösterilir.
Doğrultusu
Başlangıç ÁK Yönü Q Sadece büyüklüğü ifade edilecekse |ÁK| veya K şeklinde gösterilir.
noktası
GİRİŞ YAYINLARI
ÁA Q İki vektörün eşit olabilmesi için hem yönlerinin hem de büyüklüklerinin aynı olması gerekir.

ÁB ÁA ve ÁB vektörleri ile ÁC ve ÁD vektörleri büyüklük olarak eşittir fakat yönleri farklıdır.
Dolayısıyla ÁA = -ÁB, ÁC = -ÁD şeklinde yazılır.

ÁC ÁD Eğer büyüklük ifade edilecekse |Á A| = |ÁB|, |ÁC| = |ÁD| şeklinde yazılmalıdır.
Ayrıca, ÁE vektörü ÁC vektörünün iki katı büyüklüğünde ve aynı yönlü olduğundan ÁE = 2ÁC şeklinde yazılabi-
ÁE
lir. ÁD vektörü, ÁE vektörünün büyüklük olarak yarısı olduğundan |ÁD| = E veya ÁE = -2ÁD olarak da yazılabilir.
2

Vektörlerde Toplama ve Çıkarma
1. Uç Uca Ekleme Metodu

ÁK ÁK ÁK ve ÁL vektörlerinin bileşkesi bulunurken vektörler yönü ve doğrultusu
ÁL
değiştirilmeden taşınarak uç uca eklenir. ÁK vektörünün başlangıç nokta-
ÁL ÁR ÁR = ÁK + ÁL sından ÁL vektörünün bitiş noktasına doğru çizilen vektör bileşke vektör-
dür.

F İki vektör büyüklük ola-
ÁR -ÁL (ÁK - ÁL) vektörü bulunurken ÁL vektörü ters rak eşit ve aralarındaki
çevrilerek ÁK vektörünün ucuna eklenir. 60° açı 60° ise bileşke vektö-
ÁK rün büyüklüğü R = Fñ3’e
F eşittir.
ÁR = ÁK - ÁL
İki vektör büyüklük ola-
Aralarında a açısı bulunan F
ÁK ÁK ve ÁL vektörlerinin bileş- rak eşit ve aralarında
açı 90° ise bileşke vek-
a kesi, törün büyüklüğü R =
ÁL F Fñ2’e eşittir.

İki vektör büyüklük ola-
F
ÁK ÁR rak eşit ve aralarındaki
2
2
2
a R = K + L + 2.K.Lcosa 120° açı 120° ise bileşke vek-
ile bulunur. törün büyüklüğü R = F’e
ÁL F eşittir.

6 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Fizik