Page 27 - 11-kimya-beceri-temelli-soru
P. 27
KONULAR
• PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ - II
PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON 1. 18.
DİZİLİMLERİ - II 1A 2. 13. 14. 15. 16. 17. 8A
2A 3A 4A 5A 6A 7A
Bilim insanları elementleri çeşitli şekillerde gruplan- 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
dırma çalışmaları yapmışlardır. 3B 4B 5B 6B 7B 8B 8B 8B 1B 2B
s p
Newlands, L. Meyer, Mendeleyev gibi bilim insanları d
DATA YAYINLARI
elementleri atom kütlelerindeki artışa göre sıralar-
ken ilk kez H. Moseley tarafından modern periyodik
sistem proton sayılarına (atom numaralarına) göre Lantanitler f
benzer kimyasal özellikler göz önünde bulundurula- Aktinitler
rak oluşturulmuştur.
s ve p blokları ana (baş) grup elementlerini oluşturur.
● Periyodik sistemdeki yatay sıralara periyot, düşey 1A ve 2A grupları s blokunu,
sütunlara grup adı verilir. 3A, 4A, 5A, 6A, 7A, 8A (He hariç) p blokunu oluşturur.
● 7 tane periyot, 18 tane grup bulunur. ● Aynı grupta bulunan elementlerin değerlik elekt-
● Aynı gruptaki elementlerin değerlik elektron sayı- ron sayıları aynıdır. (He hariç)
ları aynıdır ve kimyasal özellikleri benzerdir. ● Her periyot 1A grubu elementi ile başlar ve 8A
grubu ile sonlanır.
Gruplar iki şekilde adlandırılır:
● f bloku elementlerine iç geçiş metalleri denir.
1. A ve B harfleri ve rakamlar ile (1A, 2A, 1B, 2B ...
5A, 8A) NOT
2. IUPAC sistemine göre (1. grup, 2. grup ... 18. grup) Periyodik cetvelde;
1. periyotta 2 element
● 8 çeşit A ve 8 çeşit B grubu (8B grubundan 3 tane)
bulunur. 2 ve 3. periyotlarda 8 er tane element
4 ve 5. periyotlarda 18 er tane element
● A grubu elementlerine ana (baş) grup, B grubu 6 ve 7. periyotlarda 32 şer tane element
elementlerine ise geçiş (yan grup) elementleri adı yer alır.
verilir.
● İlk üç periyotta sadece A grubu elementleri yer alır.
B grubu elementleri 4. periyottan itibaren yer alır. ● Gruplardan en fazla element bulunduran 3B gru-
budur.
● Periyodik sistemde s, p, d, f olmak üzere 4 blok
vardır. Elementlerin hangi blokta bulunduğu elekt- Grupların Özel Adları
ron dağılımındaki en son orbitalin türüne göre 1. Grup (1A grubu) Alkali metaller (H hariç)
belirlenir. 2. Grup (2A grubu) Toprak alkali metaller
● Elektron dağılımı; 13. Grup (3A grubu) Toprak metalleri
s ile bitenler s blok elementi, 14. Grup (4A grubu) Karbon grubu elementleri
15. Grup (5A grubu) Azot grubu elementleri
p ile bitenler p blok elementi,
16. Grup (6A grubu) Kalkojenler
d ile bitenler d blok elementi,
17. Grup (7A grubu) Halojenler
f ile bitenler f blok elementidir.
18. Grup (8A grubu) Soy gazlar (Asal, inert gazlar)
25