Page 35 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM

2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302 - 1453) ETKİNLİK DEFTERİ

6. Beylikten Devlete - Rumeli’de Genişleme

Etkinlik Aşağıdaki soruları verilen metne göre örnekteki gibi cevaplayınız.

İstimâlet Politikası
“Osmanlı Beyliği’nin inşasında, bir buçuk asır sonra da dünya devleti gücüne erişmesinde ve uzun ömürlü oluşunda
etkili olan unsurların en önemlilerinin adalet, vicdan, müsamaha ve istimâlet kavramları olduğu rahatlıkla söylenebilir.
Osmanlı padişahlarının, devletin kuruluşundan itibaren yönetim siyasetlerini bu dört temel ilkeye dayandırdıkları anlaşıl-
maktadır. Osmanlı toplumunda bu kavramlardan müsamaha, en azından beş buçuk yüzyıl boyunca geçici bir his olarak
kalmamış, aksine devlet ve toplum hayatının bir gerçeği olarak kabul edilmiştir. Çeşitli din, dil, milliyet ve kültüre mensup
zümrelerden meydana gelen Osmanlı toplumu, hiçbir ayrım yapılmaksızın, eşitlikçi bir anlayışla huzur ve barış içerisinde
yönetilmeye çalışılmıştır. Dinler arası çatışmayı ve hoşnutsuzluğu körükleyecek haksız bir uygulama söz konusu olma-
mıştır. Çeşitli dinî grupların, XIX. yüzyıla kadar Osmanlı yönetimine karşı herhangi bir başkaldırı hareketinin olmayışı,
devlet yönetiminde söz konusu kavramların titizlikle uygulandığının en önemli göstergesidir. Sözlük anlamı gönül alma
olan istimalet; genel olarak Osmanlı’nın Balkanlarda uyguladığı “uzlaştırıcı fetih politikası”dır. Bu politika doğrultusunda
Osmanlı fethedilen yerlerde halkı sömüren feodal beylerle mücadele etti. Yerel halka zarar vermedi ve onları dini inancın-
da serbest bıraktı. Hoşgörü politikası sayesinde yerel halkın can ve mal güvenliğini sağladı. Halkın gönlünü kazanmaya
çalıştı ve vergilerde kolaylık sağladı. İstimalet sayesinde fetihler kalıcı hale getirildi.

1 Osmanlı Devlet’nin dünya gücü haline gelmesinde etkili olan dört unsur Adalet, vicdan, müsamaha ve istimâlet
hangileridir?

2 İstimalet kavramının sözlük anlamı nedir? Gönül alma

3 İstimalet genel olarak hangi politika ile ifade edilmiştir? Osmanlı’nın Balkanlarda uyguladığı uzlaş-
tırıcı fetih politikasıdır.

4 Osmanlı Devleti istimalet politikasını genelde hangi bölgede uygulamış- Balkanlarda
tır?

Halkın can ve mal güvenliğini sağladı.
5 Osmanlı Devleti istimalet politikası doğrultusunda hangi uygulamalara yer Yerel halkı dini inancında serbest bıraktı.
vermiştir? Vergilerde kolaylık sağladı.

6 Çeşitli dini grupların, yüzyıllarca Osmanlı yönetimine herhangi bir başkal- Adalet, vicdan, müsamaha ve istimalet
dırı hareketinde bulunmayışının temel nedeni nedir? kavramlarını titizlikle uygulaması

7 Osmanlı Devleti istimalet politikasını niçin yeni fethettiği yerlerde uygula- Fetihlerin kalıcı hale getirilmesi için
mıştır?

8 Osmanlı Devleti’nin kuruluştan itibaren uyguladığı yönetim politikaları Adalet, müsamaha, vicdan ve istimalet
hangi temel ilkelere dayanmaktadır?

9 Osmanlı Devleti’nin istimalet politikası doğrultusunda fethettiği yerlerde Hoşgörü
yerel halkın can ve mal güvenliğini sağlaması hangi kavramla ifade edilir?

10 Çok uluslu olan Osmanlı Devleti hangi anlayışla yönetilmeye çalışılmıştır? Eşitlikçi bir anlayışla huzur ve barış içinde

Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih 35
MARKAJ YAYINLARI