Page 33 - 10. SINIF FAVORİ KİMYA DEFTERİM
P. 33

Ünite 2: Karışımlar                                                          ÖZETİN ÖZETİ



                               Karışımların Çözünen Tanecik Boyutuna Göre Sınıflandırılması


                                                Tanecik Boyutuna Göre Karışımlar


                      Çözelti                            Kolloid                          Süspansiyon
                                  -9
                                                                                                         -6
                                                                      -6
                                                                  -9
            Çözünen tanecik boyutu 10  m'den   Dağılan tanecik boyutu 10  - 10  m aralı-  Dağılan tanecik boyutu 10  m'den
             küçüktür. Homojen olup tanecikler   ğındadır. Heterojen olup tanecikler çıplak   büyüktür. Heterojen olup tanecikler
                 çıplak gözle görünmez.      gözle görünmez, ancak mikroskopla görülür.   çıplak gözle görülebilir.
                                                     Çözünme Süreci


            Q   Çözünme, bir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasıdır.

            Q   Çözünme sürecinde homojen karışım (çözelti) oluşur.

            Q   Çözünme olayı üç basamakta gerçekleşir.

            1. Basamak: Çözücü taneciklerinin ayrılmasıdır. (Endotermik)

            2. Basamak: Çözünen taneciklerin ayrılmasıdır. (Endotermik)

            3. Basamak: Çözücü - çözünen tanecikleri etkileşir. (Ekzotermik veya endotermik)

           Q   Çözünme olayı, endotermik veya ekzotermik olabilir.   Q   Çözünme, çözünenin türüne göre iyonik ve moleküler şek-
                                                                  linde gerçekleşir.

            a. İyonik Çözünme                                  b. Moleküler Çözünme
            Q   Asitler, bazlar ve tuzlar suda iyonlarına ayrışarak çözünür.   Q   Etil  alkol  (C H OH)  ve  glikoz  (C H O )  gibi  kovalent
                                                                             2 5
                                                                                              6 12 6
                              su      +       -                   bağlı bileşikler genellikle suda moleküler çözünür.
                      NaCl(k)       Na (suda) + Cl (suda)
                                                                           C H O (k)   su   C H O (suda)
            Asitler, bazlar ve tuzların sulu çözeltileri elektrolittir. Bu tür   6 12 6     6 12 6
            çözeltiler iyon hareketi ile elektriği iletir.     Q   Moleküler hâlde çözünen içeren çözeltiler elektrolit değildir.

                                                    Çözünme ve Polarlık


           "Benzer benzeri   Polar yapıdaki   Polar yapıdaki   Apolar yapıdaki   Polar yapıdaki   Polar yapıdaki   Çözünme sıra-
           çözer" kuralına  H O, polar HBr,   H O, apolar   CCl , apolar   H O, iyonik   H O, polar HF,   sında, çözünen
                           2                2               4             2            2
            göre; apolar   H S ve CH Cl    CO , CCl ,   I , CH , C H   NaCl, KNO  gibi   NH , C H OH,   taneciklerinin
                            2      3         2    4      2   4   6 14          3        3   2 5
           moleküller apo-  gibi molekülleri   C H , I  gibi   gibi molekülleri   bileşikleri çözer.   C H O gibi   su molekülleri
                                           6 6  2                                       6 12 6
           lar çözücülerde,   çözer.       molekülleri   çözer. Çözünme   Çözünme      moleküllerle   tarafından sarıl-
            polar molekül-   Çözünme      çözemez. H O   sırasında indük-  sırasında iyon -   zayıf etkileşim-  masına hidra-
                                                   2
            ler ve iyonik   sırasında dipol   ile bu moleküller   lenmiş dipol   dipol etkileşim-  lerin en güçlüsü  tasyon, çözünen
            katılar polar   - dipol bağları   arasında dipol   - indüklenmiş   leri oluşur.   olan hidrojen   taneciklerinin su
             çözücülerde      oluşur.     - indüklenmiş   dipol (London)              bağı oluşturur.  dışında başka bir
              çözünür.                   dipol kuvvetleri   kuvvetleri                Bu moleküller   çözücü tarafın-
                                             oluşur.       oluşur.                     birbiri içinde   dan sarılmasına
                                                                                        ve suda iyi   solvatasyon
                                                                                         çözünür.        denir.


                                                                               Markaj Yayınları / 10. Sınıf Kimya  33
                                          MARKAJ YAYINLARI
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38