Page 29 - 10. SINIF FİZİK FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

3. ÜNTE: DALGALAR PARAGRAF TEST 3

1 B�r atmanın �lerleme hızının büyüklüğü (j), yayı geren 3 −−−−−. Özell�kler� değ�şmeyen sarmal yayın b�r ucun-
kuvvet�n büyüklüğü (F) ve b�r�m uzunluğun kütles�ne (μ) dan oluşturulan atmalar, yayın d�ğer ucuna ulaştığında
(mü) bağlıdır. Aynı maddeden yapılmış ve aynı kuvvetle ucun serbest veya b�r noktaya sab�tlenm�ş olması duru-
ger�len b�rb�r�nden farklı kalınlıklarda �k� yayda oluşturul- muna bağlı olarak farklı şek�lde yansıma olur. Sab�t b�r
muş atmalardan �nce yaydak� atmanın hızı kalın yaydak� uca gönder�len baş yukarı b�r atma, engele ulaştığında
atmanın hızından büyüktür. Aynı maddeden yapılmış eş�t engel� yukarı çıkmaya zorlar. Engel hareket etmeyeceğ�
kütlel�, farklı uzunluktak� yaylardan uzun olan yay �nce, �ç�n Newton’ın etk�−tepk� yasası gereğ� yaya aşağı doğru
kısa olan yay kalındır. Bu yaylar eş�t kuvvet �le ger�l�p b�r kuvvet uygular. Atma bu kuvvet�n etk�s�yle baş aşağı
atma oluşturulursa uzun yay daha �nce olduğundan atma- dönerek engelden yansır. Sab�t b�r uca gönder�len baş
nın �lerleme hızı kısa olan yaydak� atmaya göre daha yukarı b�r atma engelden baş aşağı dönerek yansırken
büyüktür. baş aşağı gönder�len b�r atma engelden baş yukarı yan-
sır.
Bu parça aşağıdak� sorulardan hang�s�ne karşılık
söylenm�ş olab�l�r? Bu parçada boş bırakılan yere düşüncen�n akışına
göre aşağıdak�lerden hang�s�n�n get�r�lmes� en
A) Atmanın �lerleme hızı deney� nasıl yapılır? uygundur?
B) Aynı yaylarda oluşturulmuş atmaların hızı nasıldır?
C) Aynı maddeden yapılmış eş�t kütlel�, farklı uzunlukta- A) Yansıma, sert ve pürüzsüz ortamlarda daha da ş�d-
k� yayların özell�kler� nelerd�r? detl�d�r
D) Atma hızının bağlı olduğu faktörler nelerd�r? B) Yay dalgaları, sarmal veya düz yayların üstünde mey-
dana gelen dalgalardır
E) Yaylar farklı kuvvet �le ger�l�p atma oluşturulursa nasıl
b�r sonuç elde ed�l�r? C) Serbest uçtan b�r yansıma gerçekleş�r
D) Sab�t uç b�r yansımaya neden olur
E) Dalgaların b�r engele çarparak geld�ğ� ortama ger�
dönmes�ne yansıma den�r

2 B�r�m uzunluktak� kütleler� farklı b�r yaydan d�ğer�ne
geçen atmanın f�z�ksel özell�kler�nde değ�şme meydana
gel�r. Aynı maddeden yapılmış farklı kalınlıkta �k� yay 4 (I) B�rb�r�ne doğru hareket eden �k� atmanın karşılaşıp
b�rleşt�r�ld�kten sonra yaylardan b�r�nde atma oluşturul- b�leşke atma oluşturmasına g�r�ş�m den�r. (II) Atmaların
duğunda yayların b�rleşme noktasına gelen atmanın b�r genl�k yönler� aynı �se g�r�ş�m sırasında oluşan b�leşke
kısmı d�ğer yaya �let�l�r, b�r kısmı yansır. atmanın genl�ğ�, atmaların genl�kler�n�n toplamı kadar

Bu parçadan yola çıkarak; olur. (III) Atmaların b�rb�r�n� güçlend�recek şek�lde g�r�ş�m
I. Atmanın f�z�ksel özell�kler�n�n değ�şeb�lmes� �ç�n en az yapmasına yapıcı g�r�ş�m den�r. (IV) B�rb�r�ne doğru yakla-
�k� yay olması gerek�r. şan atmaların genl�kler� zıt yönlü �se g�r�ş�m sırasında olu-
şan b�leşke atmanın genl�ğ� atmaların genl�kler�n�n farkı
II. B�rleşt�r�lecek yayların her yönüyle farklı olması gere- kadar olur. (V) Atmaların b�rb�r�n� zayıfl atacak şek�lde
k�r. g�r�ş�m yapmasına yıkıcı g�r�ş�m den�r.
III. B�rleşt�r�len yaylarda tam b�r �letkenl�k oluşur. Numaralandırılmış cümleler�n hang�ler�nde karşılaş-
numaralandırılmış ögeler�n hang�ler�ne ulaşılab�l�r? tırma yoluyla düşünce gel�şt�r�lm�şt�r?

A) Yalnız I B) I ve II A) I ve II B) I ve IV
C) I ve III D) II ve III C) II ve IV D) III ve V
E) I, II ve III E) I, III ve V

MARKAJ YAYINLARI Markaj Yaynlar / 10. Snf Fizik 29